ماه روز

معنی کلمه ماه روز در لغت نامه دهخدا

ماه روز. ( اِ مرکب ) تاریخ . سال و مه. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). مخفف آن «مه روز» لغةً به معنی حساب روز و ماه و توسعاً حساب سال. ( حاشیه برهان چ معین ): فقال ان لنا حساباً نسمیه «ماه روز» ای حساب الشهور و الایام. ( آثار الباقیه ص 29 ). و رجوع به ماده بعد شود.

معنی کلمه ماه روز در فرهنگ فارسی

سال و مه

جملاتی از کاربرد کلمه ماه روز

از او باد آفرین بر شاه جمشید بدو فرخنده ماه روز خورشید
در صباحت ثالث خورشید و ماه روز خصم، از بیم او چون شب، سیاه
باز نیامد قلمم تا سه ماه روز و شب از نقش سپید و سیاه
در تقویم رسمی کشور ۱۸ مهر ماه روز ملی زاینده رود است.
گفتم که ماه روز به درگاهش آمدست گفتا که چاره نیست ز درگاه پادشاه
خورشید و ماه روز و شب اندر طلایه‌اند بر گرد درگهش چو غلامان پاسبان
ماه نام یکی از ایزدان آئین مزدیسنا است. در اوستا این نام به صورت ماونگهه و در پهلوی و فارسی ماه گفته می‌شود. یشتی از کتاب یشت‌ها به نام ماه‌یشت است که در آن ماه مقدس، حامل نژاد ستوران و سرور راستی ستوده شده‌است. روز دوازدهم هر ماه شمسی ماه روز نامیده می‌شده که نگهبانی آن روز با ایزد ماه است.
کنید آرام اینجا هر دو دلبند چو مهر و ماه روز و شب سفر چند
ای سرو غنچه لب ز گلستان کیستی وی ماه روز وش ز شبستان کیستی
ای خرامنده سرو تابان ماه روز آذر می چو آذر خواه
چگونه شکر گویم زطالع میمون که شمع محفل انس است ماه روز افزون