عصر یخبندان
معنی کلمه عصر یخبندان در فرهنگستان زبان و ادب

عصر یخبندان

معنی کلمه عصر یخبندان در فرهنگستان زبان و ادب

{glacial age} [زمین شناسی] یکی از تقسیمات دورۀ یخ بندان
{ice age} [علوم جَوّ] بازه ای گسترده در دوره های زمین شناسی که در طی آن ورقه های حجیمی از یخ در بخش های زیادی از زمین تشکیل شد

معنی کلمه عصر یخبندان در دانشنامه عمومی

عصر یخ بندان ( به انگلیسی: Glacial age ) یا عصر یخی ( به انگلیسی: Ice age ) ، دورهٔ درازمدت کاهش دمای آب و هوای زمین است که در گسترش یخسارهای قاره ای، یخسارهای قطبی و یخسارهای آلپی اثرگذار است. از دیدگاه یخبندان شناسی، عصر یخبندان بیشتر به دوره ای از یخسارها در نیمکرهٔ شمالی و جنوبی، گفته می شود؛ با این تعریف، ما هنوز در عصر یخبندان هستیم چرا که یخسارهای گرینلند و قطب جنوب هنوز وجود دارند. به زبان گفتاری ( محاوره ای ) ، هنگامی که دربارهٔ چند میلیون سال آینده، سخن گفته می شود، عصر یخبندان برای اشاره به دوره های سردتر با یخسارهای پهناور در قاره های شمالی آمریکا و اوراسیا گفته می شود: با این دید، آخرین عصر یخبندان، نزدیک به۱۱۰۰۰ سال پیش، پایان یافت.
در سال ۱۷۴۲، پیر مارتل ( ۱۷۰۶–۱۷۶۷ ) ، مهندس و جغرافیدان ساکن ژنو، از درهٔ چامونیکس در آلپ های ساووی بازدید کرد. دو سال بعد، وی شرح سفر خود را منتشر کرد. وی گزارش داد که ساکنان آن دره پراکندگی تخته سنگ های نامنظم را به یخچال های طبیعی نسبت می دهند و می گویند که آن ها زمانی بسیار دورتر گسترش یافته اند. بعداً توضیحات مشابهی از دیگر مناطق آلپ گزارش شد. در سال ۱۸۱۵، نجار و شکارچی نجار ژان پیر پیراودین ( ۱۸۱۵–۱۷۶۷ ) تخته سنگ های ناپایدار در وال دو بانگنز در کانتون سوئیس Valais را توضیح داد که دلیل این یخچال های طبیعی است که پیش تر بیشتر گسترش می یافتند. یک نجار چوب ناشناخته از میرینگن در برنز اوبرلند از یک ایدهٔ مشابه در گفت وگو با جغرافی دان شارپنتییر ( ۱۷۸۶–۱۸۵۵ ) در سال ۱۸۳۴ با یک زمین شناس سوئیسی و آلمانی دفاع کرد. توضیحات قابل مقایسه ای نیز در مورد Val de Ferret در Valais و Seeland در غرب سوئیس و در کارهای علمی گوته وجود دارد. چنین توضیحاتی را می توان در سایر مناطق جهان نیز یافت. هنگامی که ارنست فون بیبرا، طبیعت نگار باواریایی ( ۱۸۰۶–۱۸۷۸ ) در آندهای شیلی در ۱۸۵۰–۱۸۴۹ بازدید کرد، بومیان یخ های فسیل را به اقدامات پیشین یخچال های طبیعی نسبت می دادند.
عصر یخبندان (فرنچایز). عصر یخبندان یک فرنچایز چندرسانه ای آمریکایی است که داستان گروهی از پستانداران بازمانده از عصر یخبندان پارینه سنگی را روایت می کند. این فرنچایز شامل فیلم های پویانمایی رایانه ای، فیلم های کوتاه، فیلم های ویژهٔ تلویزیونی و یک سری بازی های ویدئویی است. پنج فیلم اول توسط بلو اسکای استودیو تولید شدند. این مجموعه شامل صداهای ری رومانو، جان لگویزمائو، دنیس لری و کریس وج است که تنها صداپیشگان ثابت هستند. تاکنون شش فیلم از این مجموعه منتشر شده است که شامل عصر یخبندان در سال ۲۰۰۲، عصر یخبندان: ذوب در سال ۲۰۰۶، عصر یخبندان: ظهور دایناسورها در سال ۲۰۰۹، عصر یخبندان: رانش قاره ای در سال ۲۰۱۲، و عصر یخبندان: مسیر برخورد در ۲۰۱۶ می باشند. از آوریل ۲۰۱۶، این فرنچایز ۶ میلیارد دلار درآمد داشته، و آن را به یکی از پردرآمدترین فرنچایزهای رسانه ای در تمام دوران تبدیل کرده است.
عصر یخبندان: ماجراهای باک وایلد به عنوان یک فیلم مستقل اسپین آف در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۲ بدون دخالت بلو اسکای به طور انحصاری در دیزنی پلاس منتشر شد و سایمون پگ تنها بازیگر بازگشته از سری های قبلی بود. در ۱۳ آوریل ۲۰۲۲ یک مجموعهٔ تلویزیونی کوتاه با عنوان عصر یخبندان: داستان های اسکرات منتشر شد که از طریق دیزنی پلاس پخش شد.
ابتدا حمله ای توسط گروهی از ببرهای دندان خنجری به یکی از دهکده های انسان ها صورت می گیرد که طی آن همسر یکی از افراد قبیله اسکیموها در طول درگیری همراه با بچه اش فرار می کند. یکی از ببرها به دنبال او می رود و او مجبور می شود تا خود را در آب بیندازد.
کمی بعد ماموتی تنها ( به نام مندی ) همراه با یک تنبل زمینی بسیار تنبل ( به نام سید ) که با او به تازگی آشنا شده است ( برحسب یک تصادف سید به مندی وابسته شده است ) آن زن را در رودخانه می بینند، زن بچه اش را به آنها می دهد و خود جانش را از دست می دهد.
یکی از ببرها ( به نام دیگو ) مأمور می شود تا بچه را بیاورد، برای همین با آن دو حیوان دوست می شود. طی اتفاقاتی در این راه، دیگو، مندی و سید نسبت به بچه احساس مسئولیت بیشتری می کند و رابطهٔ صمیمانه تری با هم ایجاد کنند. دیگو نیز از کارش عذاب وجدان می گیرد و سرانجام دیگو هنگامی که بقیه ببرها برای حمله به بچه می آیند از آن دو حیوان دفاع می کند و آنها با کمک یکدیگر ببرها را شکست می دهند. سرانجام آن ها بچه را به پدرش تحویل می دهند.
عصر یخبندان (فیلم ۱۹۷۵). «عصر یخبندان» ( آلمانی: Eiszeit ) یک فیلم است که در سال ۱۹۷۵ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به او. ئی. هاسه اشاره کرد.
عصر یخبندان (فیلم ۲۰۰۲). عصر یخبندان ( به انگلیسی: Ice Age ) یک پویانمایی کامپیوتری آمریکایی محصول سال ۲۰۰۲ است که توسط بلو اسکای استودیو تولید و توسط فاکس قرن بیستم توزیع شده است. این فیلم به کارگردانی کریس وج ( در اولین کارگردانی بلندش ) و کارگردانی مشترک کارلوز سالدانیا براساس فیلمنامه ای توسط مایکل برگ، مایکل جی. ویلسون و پیتر آکرمن می باشد. ری رومانو، جان لگویزمائو، دنیس لری، گوران ویسنجیک از صداپیشگان این فیلم هستند. داستان این فیلم در روزهای عصر یخبندان پلیستوسن اتفاق می افتد. این فیلم سه شخصیت اصلی را به رخ می کشد. مَنفِرِد ( رومانو ) ، یک ماموت پشمالو بی احساس، سید ( لگویزمائو ) ، یک تنبل زمینی با دهان بلند، دیگو ( لری ) ، یک ببر دندان شمشیری طعنه آمیز که با یک نوزاد انسان روبرو می شوند و باهم کار می کنند تا آن را به قبیله خود بازگردانند. بعلاوه، فیلم گهگاه اسکرات، یک سنجاب بی کلام ( وج ) را نشان می دهد که دائما در جستجوی مکانی برای دفن بلوط خود است.
عصر یخبندان در ابتدا به عنوان یک انیمیشن ۲بعدی توسط استودیو انیمیشن فاکس در نظر گرفته شده بود. اما در نهایت به اولین فیلم بلند شرکت تازه اصلاح شده بلو اسکای که از اتاق جلوه های بصری به استودیو پویانمایی رایانه ای تغییر یافت، تبدیل شد. تمرکز از ساخت یک فیلم درام اکشن ماجراجویی به یک فیلم کمدی محورتر تغییر کرد و چندین نویسنده مانند برگ و آکرمن به کار آمدند تا لحن شوخ تری به فیلم اضافه کنند.
این فیلم در تاریخ ۱۵ مارس ۲۰۰۲ در ایالات متحده اکران شد و نقدهای مثبتی از سوی منتقدان دریافت کرد و نامزد جایزه اسکار بهترین انیمیشن در هفتاد و پنجمین دوره جوایز اسکار شد. این فیلم فروش موفقیت آمیزی داشت و بیش از ۳۸۲/۳ میلیون دلار به فروش رفت و هشتمین فیلم پرفروش سال ۲۰۰۲ و پرفروش ترین فیلم انیمیشن سال ۲۰۰۲ شد. به دنبال این انیمیشن، عصر یخبندان: ذوب در سال ۲۰۰۶، عصر یخبندان: آغاز دایناسورها در سال ۲۰۰۹، عصر یخبندان: رانش قاره ای در سال ۲۰۱۲، عصر یخبندان: مسیر برخورد در سال ۲۰۱۶ و ششمین فیلم به نام عصر یخبندان: ماجراهای باک وایلد در سال ۲۰۲۲ توسط والت دیزنی پیکچرز و بدون دخالت استودیو بلو اسکای ساخته شد و به طور مستقیم در دیزنی پلاس منتشر شد. دو فیلم ویژه تعطیلات کریسمس نیز منتشر شد: عصر یخبندان: کریسمس ماموتی ( ۲۰۱۱ ) و عصر یخبندان: در جستجوی تخم ها ( ۲۰۱۶ ) . چندین فیلم کوتاه عصر یخبندان نیز بین سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۲ اکران شدند.
معنی کلمه عصر یخبندان در دانشنامه عمومی
معنی کلمه عصر یخبندان در دانشنامه آزاد فارسی
جملاتی از کاربرد کلمه عصر یخبندان

معنی کلمه عصر یخبندان در دانشنامه آزاد فارسی

عصر یخبندان (Ice Age)
هر دورۀ یخچالشِ گسترده در تاریخ زمین. طی این دوره ها ورقه های یخ و کلاهک های یخی کرۀ زمین را می پوشاندند. این نام، به ویژه، برای نامیدن یخچالشِ دورۀ پلئیستوسن، از ۲میلیون سال قبل، و دقیقاً قبل از دورۀ تاریخی به کار می رود که طی آن، در قارۀ امریکای شمالی، یخچال ها در جنوب به دریاچه های بزرگ رسیدند و اروپای شمالی را صفحه ای یخی پوشاند که بقایای آن در جنوب، تا حدود سوئیس، باقی مانده است. در بریتانیا، یخ در جنوب به خط اتصال فرضی شهرهای بریستول، بَنبری، و اکستر رسید. چندین دورۀ پیشروی یخچالی وجود داشته است که با مراحل بین یخچالی (دوره های گرم) از هم جدا شده اند. طی دوره های بین یخچالی، یخ ها ذوب می شدند و دما به بالاتر از دمای کنونی می رسید. اکنون، در دورۀ بین یخچالیِ یک عصر یخبندان زندگی می کنیم. عصرهای یخبندان دیگری نیز در ازمنۀ زمین شناسی بوده است؛ چهار عصر در دوران پرکامبرین، یک عصر در اُردُویسین، و یک عصر در پایانِ دورانِ کربونیفر و آغاز پرمین. رویداد عصر یخبندان تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل است (فرضیۀ میلانکوویچ) که عبارت اند از ۱) تغییر وضعیت زمین نسبت به خورشید، یعنی انحراف زمین در چرخه ای ۴۱هزار ساله که در همان زمان، محور زمینی در چرخه ای ۲۲هزار ساله جابه جا می شود و این امر موجب می شود زمان رسیدن نزدیک ترین نقطۀ زمین به خورشید در فصول متفاوت تغییر کند. ۲) چرخۀ ۹۲هزار سالۀ بی قاعدگی مدار زمین به دور خورشید که طی آن، مدار از حالت بیضوی به مداری تقریباً دایره ای شکل تغییر می کند. شدیدترین دوره های عصرِ یخبندان زمانی روی می دهد که مدار زمین به شکل دایره نزدیک می شود. این احتمال وجود دارد که عصر یخبندان پلئیستوسن هنوز تمام نشده باشد و دوباره ۶۰هزار سال دیگر به اوج برسد. نظریۀ اعصار یخبندان را اولین بار در قرن ۱۹، افرادی چون ایگناس ونتس، مهندس عمران سوئیسی، در ۱۸۲۱، و لوئیس آگاسیس، طبیعی دان سوئیسی، در ۱۸۳۷ مطرح کردند. قبل از آن، بیشتر زمین شناسان معتقد بودند که سنگ ها و رسوبات براثر طوفان نوح نهشته شده اند. اصطلاح عصر یخبندان را اولین بار گیاه شناسی با نام کارل شیمپر در ۱۸۳۷ وضع کرد.

جملاتی از کاربرد کلمه عصر یخبندان

یخ‌پهنهٔ وسیع و گستردهٔ این یخچال، قلهٔ کوه آتشفشانی به‌نام گودناستین را، با ارتفاع ۱۶۶۶ متر را در زیر خود پنهان کرده‌است. پس از پایان واپسین عصر یخبندان زمین در ده هزار سال گذشته، این آتشفشان به‌طور نسبتاً متناوبی فوران کرده‌است، که واپسین فوران‌های آن از سال ۱۸۲۱ تا ۱۸۲۳، و دوباره در سال ۲۰۱۰ روی داده‌اند.
پژوهش‌های ژنتیکی نشان داده‌است که مهاجران اولیه ایرلند پس از پایان عصر یخبندان از شبه جزیره ایبری به ایرلند آمده‌اند.
انسان پیشاتاریخ، که خود را در همان زمان به قاره آمریکا رسانید و به شکار بسیاری از گونه‌هایی ناپدیدشده می‌پرداخت، از سوی برخی دانشمندان به عنوان مسئول این موج انقراض شناخته می‌شود. برخی دیگر از دانشمندان البته تغییرات اقلیمی که در پایان عصر یخبندان رخ داد را عامل انقراض چاقودندان و بسیاری دیگر از بزرگ‌زیاگان عصر یخبندان می‌دانند.
در دیرین‌مردم‌شناسی و باستان‌شناسی، پارینه‌سنگی پسین دوره‌ای است که تقریباً از ۴۰۰۰۰ سال پیش آغاز می‌شود و طی آن ابزارهای سنگی و چوبی تخصصی‌تر و پیچیده‌تری ساخته و فرهنگ‌های گوناگونی ایجاد می‌گردد. این دوره تا پایان آخرین عصر یخبندان در حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش ادامه می‌یابد. تحول فرهنگی این دوره را به گسترش انسان خردمند در اوراسیا نسبت می‌دهند. این تحول انسان شناختی بین ۵۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ سال پیش رخ داد. پراکندگی وسیع انسان خردمند، مستقیم یا غیرمستقیم، بر افول فرهنگ دیرپای نئاندرتال‌ها مؤثر بوده‌است. وضعیت انسان خردمند در منطقه زاگرس در ایران در توضیح این‌گذار از پارینه‌سنگی میانی به پسین در آسیای جنوب غربی اهمیت مطالعاتی زیادی دارد.
کریس ملداندری سمت خود به عنوان رئیس شرکت انیمیشن‌های فوکس قرن بیست‌ویکم را در اوایل سال ۲۰۰۷ ترک کرده و شرکت خود را تحت نام «ایلومینیشن انترتینمنت» راه اندازی کرد. در زمان ریاست وی در شرکت قبلی، محصولات مشهوری همچون عصر یخبندان، قسمت دوم عصر یخبندان با نام عصر یخبندان - ذوب، آلوین و سنجاب‌ها و ربات‌ها عرضه و ارائه شده بود.
از حدود ۱۲ هزار سال پیش با آغاز دوره هولوسین و پایان آخرین عصر یخ، دمای هوای کره زمین افزایش قابل توجهی یافت. طی آخرین سال‌های دوره پلیستوسن یعنی از حدود پانزده هزار سال پیش تا نخستین سال‌های دوره هولوسین (یعنی حدود ده هزار سال پیش) متوسط دمای زمین ۶ درجه سانتیگراد افزایش یافت و بسیاری از یخچال‌های آخرین عصر یخبندان شامل یخچال‌های اروپا و یخچال‌های آمریکای شمالی ذوب شدند. بسیاری از جانوران به خصوص پستانداران بزرگ نظیر ماموت نتوانستند با این تغییر آب و هوا سازگار شوند و منقرض شدند.
حدود ۱۸۰ میلیون سال پیش، در دورهٔ ژوراسیک، نیوجرسی در مرز شمالی آفریقا قرار داشته است. همچنین فشار ناشی از برخورد شمال آمریکا با آفریقا باعث ایجاد رشته‌کوه آپالاش شده است. حدود ۱۸۰۰۰ سال پیش، عصر یخبندان موجب شد که یخچال‌های طبیعی در نیوجرسی به وجود بیاید. آب شدن این یخچال‌ها باعث پدید آمدن دریاچهٔ پاسائیک و چندین رود، باتلاق و دره شده است.
مکانیزم پیشنهادی برای حادثه فاجعه بار شامل این موارد است. آتشفشان‌ها و فوران‌های بازالتی (که آثار آن در سیبری و شمال چین موجود است) که به مدت ۱ میلیون سال به طول انجامید به موجب این پدیده گازهای سمی همچون دی‌اکسید گوگرد در اتمسفر پخش شد که باعث کاهش نور دریافتی خورشید گردید و زمین وارد یک عصر یخبندان شد. سپس گاز دیگری به نام سولفید دی هیدروژن به خاطر کمبود اکسیژن که از فساد مواد آلی در دریاها تولید می‌شود در اتمسفر پخش شد که باعث خفگی اکثر موجودات گردید.
امروزه در بخش برزیلی جنگل‌های آمازون بیش از ۲۴ میلیون نفر زندگی می‌کنند که شامل صدها هزار مردم بومی است که به ۱۸۰ قبیله گوناگون تعلق دارند. شواهد ژنتیک و مردم‌شناختی نشان می‌دهد که مردم بومی آمازون سرخ‌پوستانی هستند که ریشه آن‌ها مانند دیگر سرخ‌پوستان آمریکا به مهاجرانی بازمی‌گردد که بین ۱۳ هزار تا ۱۷ هزار سال پیش از سیبری آغاز به حرکت کردند. این مهاجران در پایان واپسین عصر یخبندان یعنی زمانی که [تنگه برینگ] هنوز به شکل پلی یخ‌زده قاره آسیا را به قاره آمریکا متصل می‌کرد از این تنگه گذشته و به آمریکای شمالی رسیدند. نوادگان این مهاجران مدت‌ها بعد از سوی شمال غرب آمازون به منطقه آمازون وارد شدند[نیازمند منبع].
الگوی کنونی عصر یخبندان می‌گوید نزدیک به ۴۰ میلیون سال پیش زمین دچار یخ زدگی شد، در دوران پلیستوسن نزدیک به ۳ میلیون سال پیش این وضع شدت گرفت و پس از آن سرزمین‌های با عرض جغرافیایی بالا هر ۴۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ سال دچار چرخهٔ یخ زدگی و گرم شدگی شدند. آخرین یخبندان قاره‌ای در ۱۰٬۰۰۰ سال پیش پایان یافت.