معنی کلمه شهرستان بابل در دانشنامه عمومی
نخستین مورخانی که از مامطیر یاد کرده اند ابن رسته و ابن فقیه ( ۲۹۱ ه. ق ) می باشند. همچنین نویسندگانی مثل اصطخری ( ۳۴۰ ه. ق ) به صورت ممطیر و مامطیر ابن حوقل ( ۳۷۶ ه. ق ) به صورت مامطیر از این شهر نام برده اند.
در کتاب حدود العالم ( ۳۷۲ ه. ق ) نیز می آید: مامطیر شهرکیست با آب های روان و از وی حصیری خیزد سطبر و سخت نیکو که به تابستان به کار دارند» و در سخن اندر رودها می خوانیم: «و دیگر رودیست کی رود باوُل خوانند، از کوه قارن برود و بر مامطیر بگذرد و اندر دریای خزران افتد. از شواهد چنین برمی آید که از سده ۵ و ۶ ه. ق مامطیر رو به ترقی و توسعه نهاده، چنان که در اوایل سده هفتم بقول یاقوت حموی از جاه های برجسته طبرستان به شمار می آمد.
ابن اسفندیار دربارهٔ بنای مامطیر و نام آن می آورد: چون حسن بن علی در زمان خلافت عمر به مامطیر رسید و مالک اشتر نخعی و سپاه عرب با او بودند آن موضع که مامطیر است به چشم حسن بن علی دلگشای و نزه آمد، آبگیرها و مرغان و شکوفه ها و ارتفاع بقعه و نزدیک به ساحل دریا دید گفت: بقعه طیبه ماء و طیر، از آن تاریخ مختصر عمارتی پدید آمد تا به عهد محمد بن خالد که والی ولایت بود، بازار فرو نهاد و بیشتر عمارت فرمود در سنه ستین و مایه مازیار بن قارن مسجد جامع بنیاد نهاد و شهر گردانید.
ولی اولیاءاله آملی می آورد: در عهد خلافت اصحاب از قبل خلفای راشدین، هیچ کس، تخصیص به تبرستان نیامد و آنچه در تاریخ تبرستان مسطور است که در ایام خلافت عمر بن الخطاب ابومحمدالحسن علی، و عبداله ابن عمر، و مالک بن حارث الاشتر و قسیم بن العباس به تبرستان آمده اند به حقیقت اصلی ندارد. در این باره اختلاف نظر زیادی وجود دارد. از جمله آنکه عده ای فتح طبرستان را در زمان عثمان می دانند نه به عهد خلافت عمر؛ و عده ای از مورخین نیز حضور حسن بن علی را در فتح طبرستان صریحاً نفی کرده اند و عده ای دیگر به حضور آن حضرت در فتح طبرستان اشاره ای نمی کنند.
