سلطان محمد خدا بنده

معنی کلمه سلطان محمد خدا بنده در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] خدا بنده لقب سلطان محمد اولجایتو پادشاه مغولی است که از سال 703 تا 716 ق بر ایران و متصرفات مغولی در حوالی ایران حکومت کرد.
پدرش غازان خان وی را در نوجوانی بولایت عهدی خویش معین کرد، و زمانی که پدر بمرد وی حاکم خراسان بود، و پس از مرگ پدر به تبریز بازگشت و زمام امور بدست گرفت و بسال 704 بتکمیل شهر سلطانیه که پدرش در اواخر عمر آن را کنار سرچشمه دو رود ابهر و زنجان بنا کرده بود پرداخت، و در سال 706 منطقه گیلان را فتح نمود و در سال 709 به عراق عرب و به نجف اشرف رفت و علمای آنجا را ملاقات نمود و به سال 712 به عزم فتح شام از راه موصل رهسپار آن دیار شد ولی در بین راه با مقاومت اهل اولین قلعه مرز شام مواجه گشت و شکست خورد و برگشت و سرانجام بسال 716 در سلطانیه درگذشت.
خدابنده در آغاز سنی مذهب بود ولی پس از چندی به مذهب تشیع گرائید
در سال 709 امر داد که نام خلفای ثلاثه را از خطبه و سکه بیندازند و نام امیرالمؤمنین علی (ع) و امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را در خطبه بیاورند و در سکه فقط بنام امیرالمؤمنین علی (ع) اکتفا کنند، وی همواره به ترویج مذهب شیعه اهتمام می ورزید، شیعیان او را خدابنده و سنّیان خربنده لقب دادند،
مرحوم علامه حلی که خود شاگرد خواجه نصیر الدین طوسی و در علم کلام و بحوث مذهبی ید طولائی داشت مخصوصاً باتفاق فرزندش فخر المحققین بدیدار او آمده و دو کتاب: نهج الحق و منهاج الکرامة فی باب الامامة را بنام او تألیف کرد و چندی بنزد او مقیم شد و خدابنده وی را بشایستگی گرامی میداشت. داستان علامه و محفل خدابنده در حضور علمای مذاهب اربعه مشهور است.

جملاتی از کاربرد کلمه سلطان محمد خدا بنده

بابا محمود سهرفیروزانی در دستگاه حکومتی ایلخانان مغول به جهت نفوذ بین مردم مورد توجه قرار می‌گیرد تا آنجا که پس از به قدرت رسیدن سلطان محمد خدا بنده الجایتو، بابا محمود نیز به عنوان حاکم سهرو فیروزان و لنجانات تعیین می‌گردد.
شیعیان تا قبل از حمله مغول در بیشتر حکومت‌ها نسبتاً تحت فشار بودند تا در زمان ایلخانان و تیموریان فضای بازتری برای شیعیان و ترویج تشیع به وجود آمد. شیعیان به دربار این حکومت‌ها راه یافتند و از این فرصت برای ترویج تشیع استفاده کردند. تا در زمان ایلخانان سلطان محمد خدا بنده شیعه شد و زمان تیموریان سکه با نام ائمه ضرب شد.
بابا محمود سهرفیروزانی مشهور به بابا محمود، حاکم سهرفیروزان و لنجانات و از مشاوران ارشد سلطان محمد خدا بنده الجایتو بود.