زشت نام

معنی کلمه زشت نام در لغت نامه دهخدا

زشت نام. [ زِ ] ( ص مرکب ) بدنام. مشهوربه بدی و زشتی. بدآوازه. معروف به بدی :
چنین داد پاسخ که شیری بدام
نیازرد جز مردم زشت نام.فردوسی.به استاد گفت آنچه داری پیام
از آن بی منش کودک زشت نام.فردوسی.زنان در آفرینش ناتمامند
ازیرا خویش کام و زشت نامند.( ویس و رامین ).رعایا و غربا از این شهر بگریزند و زشت نام شویم در همه جهان. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 428 ). فرمود تا همه بنی هاشم به وی نامه نوشتند که خود را زشت نام همی کنی بدین کردارها. ( مجمل التواریخ و القصص ).
بپرسیدش که عیب من کدام است
کز آن عیب این نکوئی زشت نام است.نظامی.با مردم زشت نام همراه مباش
کز صحبت دیگران سیاهی خیزد.سعدی.دو کس چه کنند از پی خاص و عام
یکی خوب سیرت یکی زشت نام.سعدی.رجوع به ماده بعد شود.

معنی کلمه زشت نام در فرهنگ عمید

بدنام، رسوا، بی آبرو.

معنی کلمه زشت نام در فرهنگ فارسی

بد آوازه معروف به بدی

جملاتی از کاربرد کلمه زشت نام

کشیدی غم و یافتی کام خویش مکن زشت نام شه و نام خویش
سپهبد ازآن کافر زشت نام بتابید روی و نکردش سلام
به گوینده گفتا چنین زشت نام به فرمانده ازمن بگو این پیام
بدو گفت کای زشت نام تو چیست که زاینده را بر تو باید گریست
چو او کشته شد بد دلی زشت نام که بد نام او را عمر و پور هشام
روا نیست ای کافر زشت نام که خوانی ستمگستران را امام
بدان که هرچند شهوت غالبتر ثواب اندر مخالفت وی بیشتر و هیچ شهوت غالبتر از این نیست، ولیکن مطلوب این شهوت زشت است و بیشترین که این شهوت نرانند یا از عجز بود یا از شرم یا از هراس یا از مال یا از بیم آن که آشکار شود و زشت نام گردد. و هرکه بدین سبب ها حذر کند، وی را ثواب نبود که این طاعت دنیایی اس نه طاعت شرع. ولیکن عجز اندر اسباب معصیت سعادت است که باری عقوبت و بزه بیفتد به هر سبب که دست بدارد. اما اگر کسی از پی حرام متمکن شود و هیچ مانع نباشد، لله را دست بدارد، ثواب وی بزرگ است. و وی از آن هفت کس باشد که در سایه عرش حق تعالی خواهند بود روز قیامت و درجه وی درجه یوسف (ع) است و در این معنی مقتدا و امام یوسف (ع) است.
هرون گفت: ما این توانیم کرد، اما پیش ایزد، عزّ ذکره، در عرصات قیامت‌ چه حجّت آریم؟ و رعایا و غربا ازین شهر بگریزند و زشت نام شویم در همه جهان. یحیی گفت:
بدو گفت شاها تو خواهی که من شوم زشت نام اندرین انجمن
که امروز این مردم زشت نام بکشتند مردان ما را تمام