شبان روز

بر در تسعین کنند جنگ شبان روز درگه عشرین ز جنگ هر دو معاف است

یلانی کشان پیشه کین آختن شبان روز خو کرده بر تاختن

و عمرو بشهر آمد و فرود سرای خاص رفت‌ و خالی بنشست بر مصلّای نماز خشک‌، چنانکه روز و شب آنجا بود و همانجا خفتی‌ بر زمین و بالش فرا سر نه، و مجمّزان پیوسته میرسیدند، در شبان روزی بیست و سی، و آنچه دبیر می‌نبشت بر وی میخواندند و او جزع میکرد و میگریست و صدقه بافراط میداد. و هفت شبان روز هم برین جمله بود، روز بروزه بودن و شب بنانی خشک‌ گشادن‌ و نانخورش نخوردن و با جزعی بسیار. روز هشتم شبگیر مهتر مجمّزان دررسید بی‌نامه که پسر گذشته شده بود و دبیر نیارست‌ خبر مرگ نبشتن، او را بفرستاد تا مگر بجای آرد حال افتاده‌ را. چون پیش عمرو آمد، زمین بوسه داد و نامه نداشت، عمرو گفت:

مددگارِ فکر شبان روز من نمودار طبع نوآموز من

از آن هر شبان روز بهری خورند همانجا بخسبند و درنگذرند

همی با سپهبد شبان روز چند نشست وز هر در سخن درفکند

بدی ده شبان روز بر پشت زین کشیده به بدخواه بر تیغ کین

کسی که بکری بزنی کند، وی را رسد که در قسمت وی را هفت شبان روز بر زنان دیگر افزونی نهد، و اگر ثیّب باشد سه شبانروز، آن گه بقسمت و عدل میان ایشان باز شود.

تا برآرد هزار لعب همی در شبان روز گنبد خضرا

ز خونم که چشمت چو من می خورد شبان روز مست است و هشیار نی