لکهنو
معنی کلمه لکهنو در فرهنگ فارسی
معنی کلمه لکهنو در دانشنامه آزاد فارسی
(یا: لَکْنو؛ لَکْنَهو) مرکز ایالت اوتارپرادش، در شمال مرکزی هند، به فاصلۀ ۷۰کیلومتری شمال شرقی کانپور، با ۱,۶۶۹,۲۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۱). دارای صنایع متعدد نظیر تولید مواد دارویی، مواد غذایی، مواد شیمیایی، کاغذ، و صنایع دستی و کارگاه های راه آهن، نیز از مراکز اصلی حمل و نقل و بازار بزرگ کشاورزی است. دانشگاه لکهنو در ۱۹۲۱ تأسیس شده است. نام این شهر به صورت های لَکْناو، لَکْناهو، لکنو، و لَکْنَهو نیز نوشته می شود. لکهنو در زمان بهلول لودی، پادشاه دهلی ( ـ۸۹۴ق)، شهری مهم بود و حکومت آن در ۸۹۳ق به فرزندش احمدخان، ملقب به اعظم همایون، رسید. بابر تیموری نیز حکومت آن را به پسرش، همایون، داد. زمان محمد شاه گورکانی، ملقب به روشن اختر (۱۷۱۹ـ۱۷۴۸)، از قلمرو دولت مغولان هند خارج شد و به تصرف سید سعادت خان، از سادات مهاجر ایرانی و مؤسس سلسلۀ نواب اوده، درآمد و پایتخت پادشاهی اوده شد. در سلطنت آصف الدوله شکوه و عظمت فراوان یافت. امامباره (امامبارا) و رومی دروازه و همچنین یکی از مساجد بزرگ لکهنو از ساخته های اوست. دولت اوده پس از این به اطاعت انگلیسی ها درآمد و در ۱۸۵۶ توسط آنان برافتاد. لکهنو درخلال شورش بزرگ هندوستان (شورش سپاهیان) در ۱۸۵۷ به محاصرۀ شورشیان درآمد. انگلیسی ها پس از تحمل تلفات بسیار آن را تخلیه کردند و سال بعد دوباره به آن بازگشتند. این شهر از ۱۸۷۷ کرسی ایالات متحدۀ آگرا و اوده شد. از ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۷ از مراکز جنبش برای استقلال پاکستان بود. لکهنو از مراکز عمدۀ تشیع در هند است.
معنی کلمه لکهنو در دانشنامه اسلامی
لکهنو یا لکهنور، پایتخت ایالت اوتار پرادش در هندوستان و از مراکز شیعه است. این شهر در سال ۱۱۸۸ق پایتخت حکومت شیعی اَوَده بود. پس از انقراض قطب شاهیان و عادلشاهیان از حکومت های شیعه این منطقه در سال ۱۰۹۸ق توسط امپراتور گورکانی اورنگ زیب، حکومت شیعه اوده در شمال هند به قدرت رسید که پس از شهر فیض آباد لکهنو را پایتخت خود قرار دادند.
پیش از تأسیس پاکستان ، مراکز اصلی آموزش علوم شیعی در دهلی، رامپور، امروهه، سند و لکهنو قرار داشت. مساجد، حسینیه ها و منازل استادان پایگاه اصلی تدریس علوم اسلامی بود و مدارس به سبک کنونی کمتر وجود داشت. نقل کرده اند که در عصر حکومت سلاطین شیعی اوده، لکهنو به مهم ترین مرکز علمی شیعیان شبه قاره تبدیل شده بود.
جملاتی از کاربرد کلمه لکهنو
حسینیه آصفی (اردو: بڑا امامباڑا، هندی: बड़ा इमामबाड़ा) حسینیه ای بزرگ در لکهنو پایتخت ایالت اوتارپرادش در هند است که توسط آصف الدوله یکی از نواب اود در ۱۷۸۴ ساخته شده. حسینیه آصفی یکی از بزرگ‌ترین بناهای شهر لکهنو و بزرگ‌ترین حسینیه جهان می‌باشد.
امیر حسن عابدی فرزند سیّد شبّیر حسن عابدی، استاد ممتاز دانشگاه دهلی، ادیب، نویسنده و مترجم، از چهره‌های فرهیخته و صاحب نام جامعه فرهنگی و ادبی هند، در اوّل ماه ژوئیه ۱۹۲۱ میلادی در شهر غازی‌پور ایالت اتّراپرادش متولّد شد و در چهارشنبه ۱۴/۲/۹۰ در سن ۹۰ سالگی در دهلی نو دعوت حق را لبیک گفت. تعلیمات ابتدایی و دبیرستانی را به ترتیب در شهر لکهنو و شهر بنارس (واراناسی) طی نمود او سپس وارد دانشکده سن‌ژان آگرا شد و دانشنامة فوق لیسانس خود را با درجة اوّل و احراز مقام اوّل، از دانشگاه آگره دریافت کرد و سپس از همان دانشگاه به دریافت دانشنامة دکتری فارسی نایل آمد.
اردو به دلیل تعامل با زبان‌های دیگر، در هر کجا که صحبت شود بومی‌سازی شده‌است؛ از جمله در پاکستان. اردو در پاکستان دستخوش تغییراتی شده‌است و واژه‌های زیادی را از زبان‌های منطقه‌ای وام گرفته‌است، بنابراین این به اردوزبانان در پاکستان این امکان را می‌دهد که خودشان را راحت‌تر بشناسند و به آن زبان طعم و مزه پاکستانی می‌بخشد. به همین ترتیب، گویش‌هایی اردویی را که در هند صحبت می‌شود، همانند اردوی معیار لکهنو و دهلی و همچنین دکنی جنوب هند (دکن)، نیز می‌توان به راحتی شناخت.اگر یک گویشور اردو و هندی از استفاده از واژگان ادبی خودداری کنند، به دلیل شباهت این دو، به راحتی می‌توانند سخن یکدیگر را درک کنند.
باغ قیصر (هندی: क़ैसरबाग़) نام مجموعه ای در شهر لکهنو در منطقه اوده در کشور هند است. این باغ توسط واجد علی شاه(۱۸۴۷–۱۸۵۶)، آخرین نواب حکومت اود ساخته شده‌است.