فداییان اسلام
معنی کلمه فداییان اسلام در دانشنامه اسلامی
پرداختن به فعالیت ها و مبارزات سیاسی، یکی از جمعیت های سیاسی - مذهبی مؤثر در تحولات معاصر ایران، یعنی جمعیت فداییان اسلام و دلیل تاثیر مستقیم آن بر دیگر جریانات سیاسی و مبارزات ضد حکومتی و نیز اثر گذاری آن بر جریان پیروزی انقلاب اسلامی، اهمیت ویژه ای دارد.
چگونگی شکل گیری
انتشار کتاب های کسروی، به ویژه کتاب «شیعه گری» که ارزش های شیعی را به شکل جدی به چالش کشیده بود، موجی از مباحث را در حوزه نجف به دنبال آورد. این مباحث، بیشتر درباره پاسخ گویی به شبهات کسروی و ارتداد وی بود. این جریان ادامه داشت تا اینکه کتاب وی به دست طلبه جوانی به نام سیدمجتبی نواب صفوی رسید که در یکی از حجرات مدرسه آخوند خراسانی، مشغول درس خواندن بود.این مسئله باعث شد نواب با بزرگان حوزه به مذاکره بنشیند. عد از مباحثه طولانی، قرار شد او به نمایندگی از حوزه علمیه به ایران بیاید و با تغییر افکار منحرف شده جوانان، بساط کسروی را جمع کند. نواب صفوی با اراده مصمم به بحث با کسروی پرداخت و به فکر افتاد تا ریشه این نهال مفسد را با مناظرات، مباحثات و همچنین با شیوه های دیگر از بیخ و بن برکند. او به امید هدایت کسروی و اطرافیانش در جلسات متعددی به مباحثه و مذاکره با کسروی پرداخت. کم کم، عده ای با او همنوا شدند و جمعیت فداییان اسلام در سال ۱۳۲۴، اعلام موجودیت کرد. سید مجتبی، عملکرد «جمعیت مبارزه با بی دینی» را کافی نمی دانست و موضع سرسختانه و شدت عمل بیشتری را لازمه مقابله مؤثر با بی دینی و ولنگاری اخلاقی می دانست؛ از این رو درصدد برآمد جمعیت دیگری تشکیل دهد که ویژگی های مورد نظر وی را داشته باشد.بنابراین وی، همراه برخی از اعضای جوان و باشهامت ـ که در تشکیلاتی مانند «جمعیت مبارزه با بی دینی» و «جمعیت هواداران تشیع» عضویت داشتند ـ «جمعیت فداییان اسلام» را تشکیل داد. «جمعیت فداییان اسلام» از دیدگاه نواب صفوی به فرد معینی اختصاص نداشت و هر فرد مسلمان، صادق و فدایی اسلام می توانست به عضویت آن درآید. چند تن از جوانان غیور و مذهبی، نظیر سید حسین امامی، سید علی امامی، سید جعفر امامی، جواد مظفری و علی فدائی در شکل گیری جمعیت تاثیری به سزا داشتند و می توان آنها را در کنار نواب صفوی، از بنیان گذاران جمعیت فداییان اسلام به شمار آورد.
ترور کسروی
بعد از اینکه سوء نیت کسروی کاملاً برای جمعیت فداییان ثابت شد، تصمیم گرفتند به عنوان قطع عضو فاسد اجتماع، کسروی را نابود کنند و با این کار از خط انحراف جوانان بکاهند؛ بنابراین روز بیست و چهارم اردیبهشت ۱۳۲۴ هنگامی که کسروی، همراه گروه رزمنده اش از منزل خارج می شد، نواب به سویش اسلحه کشید؛ ولی فشنگ در لوله تفنگ ، گیر کرد. در همین موقع، ماموران انتظامی رسیدند و کسروی را به بیمارستان رساندند و نواب را دستگیر و به زندان منتقل کردند. بعد از مدتی، نواب با حمایت مردم و علمای مذهبی آزاد شد. سال ۱۳۲۴ش تمام نشده بود که نقشه قتل کسروی، دوباره طرح و آماده شد. در این مدت، اعلامیه ها و تلگراف های زیادی از شهرستان ها و تهران، برای تعقیب و مجازات کسروی به دست ماموران دولت می رسید. این مسئله، دولت وقت را وادار کرد که کسروی را به محاکمه بکشاند. سرانجام صبح روز بیستم اسفند ۱۳۲۴ سید حسین امامی (از جوانان پرشور و متدین بازار تهران)، کسروی و منشی او (حدادپور) را در شعبه ۷ بازپرسی کاخ دادگستری، در حضور بازپرس از پا درآورد. نواب صفوی نیز براساس نقشه قبلی، به مشهد عزیمت کرد و فعالیت ماموران برای دستگیری او بی نتیجه ماند.
فداییان اسلام و مسئله فلسطین
...
جملاتی از کاربرد کلمه فداییان اسلام
هویدا پس از انتقال به تهران، در شرکت ملی نفت مشغول به کار شد و مراتب ترقی را به‌سرعت طی کرد و ۱۳۳۷، عضو هیئت‌مدیره این شرکت شد. ۱۳۴۲، او وزیر دارایی شد و پس از آنکه نخست‌وزیر وقت، حسن‌علی منصور، از سوی فداییان اسلام ترور شد، هویدا از سوی شاه، مسئول تشکیل کابینه شد و به نخست‌وزیری رسید. او نزدیک به ۱۳ سال در این جایگاه ماند، تااین‌که مرداد ۱۳۵۶، برکنار و وزیر دربار شد. با بالا گرفتن تظاهرات علیه حکومت پهلوی، شاه در تلاش برای آرام‌کردن اوضاع، دستور به بازداشت هویدا داد.