شمس الدین محمد

پیدایش و ساخت کاغذ ابری به اواخر سدهٔ ۹ق/۱۵م بازمی‌گردد. اختراع این‌گونه کاغذ را به خواجه شهاب الدین عبدالله مروارید (۸۶۵–۹۲۲ق/۱۴۶۱–۱۵۱۶م) متخلص به «بیانی» نسبت می‌دهند، او فرزند خواجه شمس الدین محمد کرمانی از بزرگ زادگان و وزیران دربار تیموریان بود.

این رباعی که نوشته خواهد شد صاحب آتشکده در احوال شمس الدین محمد به نام مجدالدین یزدی نوشته. آنچه از نفحات و مجالس العشاق و مجالس المؤمنین و سایر کتب معلوم شد از جناب شیخ مجدالدین است:

میر شمس الدین محمد چون برین در سر نهاد لطف یزدان دادش آخر اینچنین سر منزلی

ابن موید بغدادی با نام کامل عمده‌الملک شمس الدین محمد بن موید الحدادی البغدادی معروف به شمس خاله از شاعران ایرانی قرن ششم هجری است.

لاجرم گویند خلق از بهر تاریخ وفات میر شمس الدین محمد بود او اهلی دلی

در دوره ایلخانان مغول، اهر استراحت‌گاه تابستانی ایلخانان بود (در اکتبر ۱۲۸۴ خواجه شمس الدین محمد جوینی در اهر اعدام شد.) به نظر می‌آید که در طی یک و نیم قرن بعد از یاقوت حموی اهر اهمیت خود را در دوران مغول‌ها از دست داد. حمدالله مستوفی در نیمه قرن هشتم هجری چنین می‌نویسد: اهر شهرکی کوچک و هوایش سرد است و آبش از رودی که بدان‌جا منسوب است از جبال اشکنبر برمی‌خیزد و از عیون و قنوات نیز آب دارد. حاصلش قلعه و اندک میوه بود و مردمانش شافعی مذهب‌اند و حقوق دیوانیش بتمغا مقرر است و غرب ده هزار دینار حاصل دارد و ولایتش غریب بیست پاره دیه بود و غرب پنج هزار دینار قرب دارد.