شبی

معنی کلمه شبی در لغت نامه دهخدا

شبی. [ ش َ ] ( ص نسبی ، اِ ) آن را به سبج معرب نموده اند. نوعی از جامه دوخته باشد و بعضی گویند پوستین است. ( برهان قاطع ): سُبجَه ؛ شبی زَن. ( مهذب الاسماء ). || جامه ای که شب بر خود پوشند. ( برهان ). جامه شب. پیراهن شب. || سدره. شبیک. در مراسم زردشتیان : قَرقَل ؛ شبی بی آستین و بی گریبان. ( یادداشت مؤلف ).
شبی. [ ش َ ] ( از ع ، اِ ) مخفف شبیه در اصطلاح «شبیه خوانی » متداول بین عامه. رجوع به شبیه و شبیه خوانی شود.
شبی. [ ش َ ] ( ص نسبی ) هر چیز که آن را به شب نسبت دهند. ( برهان قاطع ) :
سزای قدر تو شاها به دست حافظ نیست
جز از دعای شبی و نیاز صبحدمی.حافظ.- ستارگان شبی ؛ کواکب لیلی ، مقابل روزی. ( فرهنگ فارسی معین ).
شبی. [ ] ( ع مص ) دواندن مادیان نجیب. ( از دزی ج 1 ص 726 ).

معنی کلمه شبی در فرهنگ عمید

۱. مربوط به شب.
۲. جامه ای که شب بر تن می کنند.
۳. (قید ) [عامیانه] شب هنگام، هنگام شب: شبی چه بخوریم؟

معنی کلمه شبی در فرهنگ فارسی

( صفت ) منسوب به شب .
دواندن مادیان نجیب

جملاتی از کاربرد کلمه شبی

گفته بودی از لبت درمان کنم وز وصالت یک شبی مهمان کنم
از آن شبی که رهی دید صبح روی تو را شبی نرفت که چون صبح جامه‌ای ندرید
جُرَیْری گوید ابوالعبّاس بن مسروق شبی ما را دعوت کرد بخانۀ خویش دوستی پیش ما باز آمد، ویرا گفتم بازگرد که ما مهمان این شیخیم گفت مرا نخوانده است، گفتیم ما استثناء همی کنیم، چنانک رسول صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کرد بعایشه، او را بازگردانیدیم چون بدر سرای شیخ رسیدیم، او را خبر دادیم از آنچه رفته بود بازان مرد، شیخ گفت مرا در دل خویش چندان جای کردی که ناخوانده بخانه من آمدی، بر منست از خدای عَزَّوَجَلَّ عهد، که تو از خانۀ من نروی، بخانه خویش الّا بر روی من و الحاح بسیار بکرد و روی بر زمین نهاد و آن مرد برگرفتند بدو کس، تا پای بر روی وی نهاد چنانک روی وی درد نکرد تا بخانۀ او.
گویند شبی تا بصبح دُقّی برین بیت برپای ایستاده بود و می افتاد و برمی خاست و مردمان برپای ایستاده میگریستند و بیت این بود.
نمی پرسی ز حال زارم آخر نمی گویی شبی مسکین غریبان
اثر تک-موومان چندسازی شبی بر فراز کوه سنگی را شاید بتوان در کنار تابلوهای نمایشگاه معروف‌ترین قطعه موسورگسکی برشمرد. این اثر توصیف موزیکال یک کابوس است که در آن قهرمان داستان بر فراز کوهی عاری از دار و درخت، شاهد مراسم آیینی شیاطین و جادوگران است. شبی بر فراز کوه سنگی در دهه ۴۰ میلادی زمانی که به همراه مریم مقدس شوبرت در فیلم فانتازیا به کار رفت، بسیار معروف شد.
نه نه به حکمِ عزّت و حرمت خطِ لبش هر شب مرا شبی دگر است از شبِ برات
هر شبی نظاره ی صنع را بگشوده چشم آتشین رویان سیم اندام زنگاری خیام
یک شبی بر کف گرفتم آب را جمع کردم جمله اصحاب را
او در شبی که مهمان پری زنگنه بود، ترانه آهوی وحشی را نواخت. این ترانه مورد توجه دیگر مهمان آن جمع قرار گرفت که رئیس کمپانی سی‌بی‌اس رکوردز اینترنشنال در تهران بود. این آشنایی به انتشار نخستین مجموعه آثار موسیقی فرامرز اصلانی با نام دلمشغولی‌ها انجامید که به سرعت توانست جزو پرفروش‌ترین آثار موسیقی در آن سال قرار گیرد.
تاریخ پرتاب اس‌تی‌اس-۱ دقیقاً با پرتاب وستوک ۱، اولین فضاپیمای با سرنشین مقارن بود. شب یوری شبی است، که در آن قرارگیری اولین انسان در فضا به یاد یوری گاگارین و پرتاب اولین شاتل فضایی جشن گرفته می‌شود.
چون شب بر من زنان و گویان آئی در نیم شبی صبح طرب بنمائی
جتسیمانی (به عبری: גת שמנים) (به یونانی: ΓεΘσημανι) نام باغی است که در پایه کوه زیتون در شهر اورشلیم قرار گرفته‌است. بر باور مسیحیان، باغ جتسیمانی، محلی است که عیسی مسیح در شبی که یهودا او را به رومی‌ها تسلیم نمود و به وی خیانت کرد، آخرین «غذای زمینی» موسوم به شام آخر را به همراه شاگردانش صرف کرد.
او-۸۱ مجدداً روز ۴ نوامبر راهی دریا شد و خود را بعد از ظهر روز ۱۲ نوامبر به آب‌های غرب تنگه جبل‌الطارق، ورودی مدیترانه، رساند. با توجه حفاظت شدید از این تنگه توسط شناورهای بریتانیایی، تصمیم به گذر شبانه از آن گرفته شد. فرمانده او-بوت قصد داشت بر روی سطح در نزدیکی ساحل شمالی با بهره‌گیری از مزیت جریان آب درون‌رونده این عمل را صورت دهد. او-۸۱ به زیر سطح رفت و منتظر شب ماند. او-بوت حدود ساعت شش عصر به سطح آمد و در شبی بدون مهتاب با سرعت ۱۸ گره رو به شرق رفت. نزدیکی تاریفا او-بوت لحظاتی درون حلقه نور چرخان گشت ساحلی دشمن افتاد اما شناسایی نشد. حدود دو ساعت بعد گذر از تنگه حاصل گردید و او-بوت به عمق پریسکوب رفت تا شب را با سرعت کمتری راهپیمایی کند.
آنتون چیگور (با بازی خاویر باردم) آدمکش بی رحم برای پیدا کردن دوبارهٔ پول‌ها اجیر می‌شود. در ابتدای فیلم او را دیده‌ایم که برای فرار از دست پلیس یکی از مأموران نگهبان را به قتل رسانده و سپس برای سرقت یک ماشین، رانندهٔ آن را به وسیلهٔ کپسولی که معمولاً برای کشتن گاوها به کار می‌رود به قتل رسانده. اکنون او به کمک یک فرستندهٔ رادیویی که در میان کیف پول جاسازی شده در تعقیب پول‌ها به راه می‌افتد. شبی که به متل ماس می‌رسد، چند مکزیکی را که در تعقیب ماس کمین کرده‌اند با تیراندازی از پا درمی‌آورد، سپس در جستجوی پول دریچهٔ کانال هوا را با سکه‌ای باز می‌کند و درمی یابد که ماس پیش از او با برداشتن پول‌ها از آنجا گریخته.
از فیلم‌هایی که وی در آن‌ها نقش داشته‌است، می‌توان به ترانه عشق، شبی با تو و نرون اشاره نمود.
روزها شد که اندر این هوسم که شوم همنشین شبی با تو