لخته شدن

سیستم شوخ‌طبعی یونان باستان، که چهار مایع بدنی متمایز مرتبط با خلق و خوی متفاوت را فرض می‌کرد، توسط رابین فاهرئوس، پزشک سوئدی، بر اساس مشاهده لخته شدن خون در یک ظرف شفاف پیشنهاد شده است. هنگامی که حدود یک ساعت دست نخورده باقی بماند، چهار لایه مشخص در خون گرفته شده تشکیل می‌شود: لخته تیره در پایین (صفرای سیاه)، به دنبال آن گلبول‌های قرمز خون (خون)، سپس یک لایه سفید رنگ از گلبول‌های سفید (بلغم). و در نهایت یک لایه سرمی زرد شفاف در بالا (صفرای زرد).

از وظایف لایه درون رگی می‌توان به مواردی همچون فراپالایش مایعات، هموستاز، کنترل جریان هورمون‌ها، کمک به سیستم ایمنی بدن، تورم، لخته شدن خون، ساخت گلبول‌های خونی و غیره اشاره کرد. برخی دانشمندان بیان کرده‌اند که لایه درون رگی نوعی بافت تخصص یافته است.

در برخی موارد، خون‌ریزی داخلی و خارجی ممکن است رخ دهد. این عوارض به‌طور معمول پنج تا هفت روز پس از علائم برای اولین بار آغاز می‌شود. در همه افراد آلوده شده نشانه‌هایی از لخته شدن خون مشاهده می‌شود. در ۴۰–۵۰ درصد از موارد افراد مبتلا به این ویروس خون‌ریزی از غشاهای مخاطی گزارش شده‌است و این ممکن است در استفراغ، خون، سرفه کردن خون، یا حضور خون در مدفوع مشاهده شود. خون‌ریزی به داخل پوست رخ می‌دهد؛ پتشی، پورپورا ایجاد می‌شود، یا هماتوم (به ویژه در اطراف محل‌های تزریق سوزن) دیده می‌شود. خون‌ریزی به سفیدی چشم نیز ممکن است رخ دهد. این از نوع خون‌ریزی سنگین غیرمعمول است و اگر این خونریزی‌های داخلی رخ بدهد در داخل دستگاه گوارشی اتفاق می‌افتد.

چون لخته شدن خون در عروق منشأ برخی از بیماری‌ها مانند سکته (قلبی یا مغزی) و آمبولی است داروهای ضدانعقاد مانند هپارین، وارفارین و آسپرین گاه برای پیشگیری از این بیماری‌ها به کار می‌روند. داروهای حل‌کننده لخته خون مانند استرپتوکیناز و اوروکیناز و فعال‌کننده بافتی پلاسمینوژن نیز گاه در درمان اورژانس چنین بیماری‌هایی کاربرد دارند. داروهای گروه دوم اصولاً با فعال کردن سیستم فیبرینولیتیک بدن موجب حل شدن لخته خون می‌شوند.

در اواخر ۲۰۰۵، پژوهشگران دانشگاه ملبورن به سرپرستی فرای گمانه‌پردازی کردند که بزمجه بزرگ، دیگر گونه‌های بزمجه و نیز مارمولک‌های اژدها ممکن است دارای سم باشند. این گروه بر این باور بودند که تأثیرات فوری پس از گازگرفتن‌های این بزمجه‌ها به دلیل آلودگی خفیف به زهر هستند. در مورد گاز گرفته شدن دست انسان، این تأثیرات فوری – که شامل باد کردن سریع، اخلال در لخته شدن موضعی خون و رسیدن درد تا آرنج می‌شوند – در گاز هر سه بزمجه مشبک، اژدهای کومودو و بزمجه خالدار درختی یکسان دیده می‌شوند. برخی از این نشانه‌ها تا چند ساعت هم ادامه پیدا می‌کنند.