غزان

باید گفت که به احتمال قوی فردوسی در جنگ بهرام با ترکان روزگار خود را ملاک داوری قرار داده است. در روزگار فردوسی غزان و قبچاق‌ها که از قبایل ترکی زبان بودند، در فرارود سکنی داشتند. پیش از آن نیز ترکان در عهد ساسانیان و نیمهٔ دوم سدهٔ ششم میلادی، به این سرزمین راه یافتند و مردم سغد و خوارزم را تابع خود کردند. چون در دشت‌های آسیای میانه زبان ترکی رواج یافته بود، فردوسی چنین پنداشت که توران و ترکان از یک تیره و یک نژاد هستند.

سوی آن حضرت کز عدل تو گشته‌ست چو خلد خویشتن زاینجا کز ظلم غزان شد چو سقر

زو شنو حال خراسان و غزان ای شه شرق که مر او را همه حال است چو الحمد ازبر

این سر و تاج غزان و آن کت مهراج هند این کله خان چین وآن کمر قیصری

یاری و نصرت تو پس از یاری خدا زین سرکشان به جنگ غزان و تتار باد

عهد امان گذشت‌، مگر چنگزی رسید دور غزان رسید، مگر سنجری نماند

چون جم از اهرمن نگین، باز ستانی از غزان تاج سر ملک شهی، خاتم دست سنجری

باز خواهد ز غزان کینه که واجب باشد خواستن کین پدر بر پسر خوب‌سیر

آن غزان ترک خون‌ریز آمدند بهر یغما بر دهی ناگه زدند