معنی کلمه عبدالحسین میرزا فرمانفرما در دانشنامه اسلامی
عبدالحسین میرزا، ملقب به فرمانفرما در سال ۱۲۷۴ه. ق (۱۲۳۶ه. ش) متولد شد. پدرش فیروز میرزا ملقب به نصرت الدوله شانزدهمین پسر عباس میرزای نایب السلطنه و عموی ناصر الدین شاه بود. مادرش شاهزاده حاجیه هما خانم دختر بهمن میرزا بهاء الدوله پسر فتحعلی شاه و کوچکترین فرزند خانواده بود.
فرمانفرمائیان، مهرماه، زندگی عبد الحسین فرمانفرماه، تهران، چاب اول، ۱۳۷۷، انتشارات توس، ج۱، ص۳۹.
تحصیلات عبدالحسین میرزا همانند دیگر شاهزادگان آن دوره نبود معمولا شاهزادگان بعد از فراگرفتن ادبیات فارسی و عربی و آداب دینی و تعلیم خط به تیراندازی و شکار مشغول می شدند، آنگاه در دربار حضور می یافتند. اما برای عبدالحسین میرزا معلم سرخانه آوردند، او ادبیات فارسی، عربی و آداب دینی را فرا گرفت، فارسی را خوب می دانست و در نوشتن، سبک خاصی داشت. مطلب را صریح، مؤثر و بدون زواید ادا می کرد. بعد او را به مدرسه نظام اتریشی که در تهران دایر بود فرستادند و در آنجا زبان فرانسه را یاد گرفت و بعد از مدتی مسؤول تعلیم سربازان و انتظامات جنگی شد.
فرمانفرمائیان، مهرماه، زندگی عبد الحسین فرمانفرماه، تهران، چاب اول، ۱۳۷۷، انتشارات توس، ج۱، ص۴۷- ۴۸.
عبدالحسین میرزا در تبریز به دستگاه مظفر الدین میرزا ولیعهد پیوست و در خدمت امیر نظام حسنعلی خان گروسی وارد شد و به ریاست قراسوران (ژاندارمری) آذربایجان منصوب گردید. در سال ۱۳۰۳ ه. ق فیروز میرزا فرمانفرما در تهران در گذشت، عبدالحسین میرزا برای تشریفات عزاداری از تبریز به تهران آمد و بعد از انجام مراسم با نامه ای که از طرف امیر نظام از تبریز برای او فرستاده شد، دوباره به تبریز بازگشت و به کار سابق خود مشغول شد. در همین ایام با دختر ولیعهد مظفر الدین میرزا نیز ازدواج کرد و از این پس در کسوت صندوق داری ولیعهد انجام وظیفه کرد.
اتحادیه، منصوره، عبدالحسین میرزا فرمان فرما، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۳، کاتب سیامک، ص۶۷
...
[ویکی فقه] عبد الحسین میرزا فرمان فرما کتاب مسافرت نامه کرمان و بلوچستان را نگاشته است.
«عبد الحسین میرزا، ملقب به فرمان فرما»، در سال ۱۲۷۴ ق (۱۲۳۶ ش) متولد شد. پدرش، فیروز میرزا، ملقب به نصرت الدوله، پسر شانزدهم عباس میرزای نایب السلطنه و عموی ناصر الدین شاه بود. مادرش، شاهزاده حاجیه هما خانم، دختر بهمن میرزا بهاء الدوله، پسر فتحعلی شاه و کوچک ترین فرزند خانواده بود.
تحصیلات
تحصیلات عبد الحسین میرزا همانند دیگر شاهزادگان آن دوره نبود؛ معمولا شاهزادگان بعد از فراگرفتن ادبیات فارسی و عربی و آداب دینی و تعلیم خط، به تیراندازی و شکار مشغول می شدند، آن گاه در دربار حضور می یافتند، اما برای عبد الحسین میرزا، معلم سرخانه آوردند. او ادبیات فارسی، عربی و آداب دینی را فراگرفت. فارسی را خوب می دانست و در نوشتن، سبک خاصی داشت. مطلب را صریح، مؤثر و بدون زواید ادا می کرد. بعد او را به مدرسه نظام اتریشی که در تهران دایر بود، فرستادند و در آنجا زبان فرانسه را یاد گرفت و بعد از مدتی مسئول تعلیم سربازان و انتظامات جنگی شد.بعد از اتمام مدرسه اتریش، زیر نظر کامران میرزا نائب السلطنه، وزیر جنگ و پسر ناصر الدین شاه مشغول خدمت گردید. در سال ۱۲۹۹ ق، به درجه سرهنگی رسید و ریاست افواج کرمان به عهده او واگذار شد و او بعد از مدتی به تهران بازگشت.
لقب نصرت الدوله
وی در جوانی به کمک پدر توانست قناتی را برای تهران حفر کند که به قنات فرمان فرما معروف شد و چون پدرش، فیروز میرزا، به فرمان فرما ملقب شد، شاه لقب نصرت الدوله را به عبد الحسین میرزا اعطا کرد. وی در سال ۱۳۰۱ ق، به منصب سرتیپی نائل گردید و سال بعد عازم آذربایجان شد و به نام نصرت الدوله در آن ایالت، معروف گردید.
حاکم کرمان
...