زبیده

زبده مکرمت زبیده وقت مریم روزگار و عصمت دین

نگهداری از گربه‌های محبوب شاه مانند ببری‌خان و غیره از وظایف زبیده بود. پس از مرگ ببری‌خان، برادرزاده امینه اقدس مورد توجه شاه قرار گرفت و لقب عزیزالسلطان گرفت. اعتماد شاه به زبیده به آن میزان بود که خزانه‌داری مخصوص شاه به او سپرده شد و به همین سبب "امینه اقدس" نام گرفت.

نی نی تو را زبیده نخوانم کز این قیاس روی سخات در خوی خجلت نهان شده

ای ساره صفات و آسیه زهد کس چون تو زبیده سان ندیده است

از یکدیگر جدا شدند. و هارون زبیده را عظیم دوست می‌داشت. نفیر از جان او برآمد. منادی فرمود و علمای بغداد را حاضر کرد و این مساله را فتوی کردند. هیچ کس جواب ننوشت.

حسین لرزاده در روز سه شنبه ۲۴ شهریور ۱۳۸۳ در سن ۹۸ سالگی درگذشت. او را در مقبره خانوادگی‌اش که خود ساخته بود در شهرری جنب مسجد افضلیه و روبه‌روی بی‌بی زبیده دفن کردند.

ناصرالدین‌شاه در سال ۱۲۷۶ه ق در سفر به مناطق غربی کشور، زبیده را که طفلی یتیم بود، در بیجار گروس خریداری کرد. زعفران باجی مسئول صندوقخانه اندرون که خود مورد توجه شاه بود، تربیت زبیده را برعهده گرفت. بعد از یک سال فراگیری امور و تربیت در اندرون به عقد غیر دائم ناصرالدین‌شاه درآمد.

و از حدیث حدیث شکافد، در ذو الرّیاستین که فضل سهل را گفتند و ذو الیمینین که طاهر را گفتند و ذو القلمین‌ که صاحب دیوان رسالت مأمون بود قصّه‌یی دراز بگویم تا اگر کسی نداند، او را معلوم شود: چون محمّد زبیده کشته شد و خلافت بمأمون رسید، دو سال و چیزی‌ بمرو بماند، و آن قصّه دراز است، فضل سهل وزیر خواست که خلافت از عباسیان بگرداند و بعلویان آرد. مأمون را گفت: نذر کرده بودی بمشهد من‌ و سوگندان خورده که اگر ایزد، تعالی، شغل برادرت کفایت کند و خلیفت گردی، ولی‌عهد از علویان کنی، و هر چند بر ایشان نماند، تو باری از گردن خود بیرون کرده باشی و از نذر و سوگند بیرون آمده. مأمون گفت: سخت صواب آمد، کدام کس را ولی‌عهد کنیم؟ گفت: علی بن موسی الرّضا که امام روزگار است و بمدینه رسول‌، علیه السّلام، می‌باشد. گفت: پوشیده کس باید فرستاد نزدیک طاهر و بدو بباید نبشت که ما چنین و چنین خواهیم کرد، تا او کس فرستد و علی را از مدینه بیارد و در نهان او را بیعت کند و بر سبیل خوبی‌ بمرو فرستد تا اینجا کار بیعت و ولایت عهد آشکارا کرده شود. فضل گفت «امیر المؤمنین را بخطّ خویش ملطّفه‌یی‌ باید بنبشت.» در ساعت دویت و کاغذ و قلم خواست و این ملطّفه را بنبشت و بفضل داد.

مصر و بغداد است شروان تا در او هم زبیده هم زلیخا دیده‌ام

بر اساس مدارک منتشر شده توسط سازمان سیا، دست‌کم سه نفر توسط بازجویان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ میلادی، مورد بازجویی با استفاده از شیوه غرق مصنوعی قرار گرفته‌اند. خالد شیخ محمد ۱۸۳ مرتبه، ابو زبیده ۸۳ مرتبه و عبدالرحیم النشیری ۲ مرتبه برای اعمال واتربوردینگ به تخته بسته شده‌اند.

نه انجیر شد نام هر میوه‌ای نه مثل زبیده است هر بیوه‌ای

از بهر نام نیکوگر در عرب زبیده خیرات کرد بی‌ حد در روزگار هارون

نقل است که هارون شبی با زبیده مناظره‌کرد. زبیده هارون را گفت: ای دوزخی!

رابعه زهد و زبیده همت است کزدرش حصن امان خواهم گزید

در ۲۷ ذی‌الحجه ۱۳۱۱ (قمری) زبیده خانم امینه اقدس که همچنان امید به معالجه چشمان خود داشت سکته و یک روز بعد فوت کرد. ناصرالدین‌شاه در اندوه مرگ او سوگواری بسیار کرد.