زامنهوف
جملاتی از کاربرد کلمه زامنهوف
سازنده و مبدع زبان اسپرانتو، دکتر لودویک زامنهوف (۱۹۱۷–۱۸۵۹) در آغازین سال‌های انتشار کتاب اول، چندین مقاله در مورد خوبی‌های گیاه‌خواری به زبان اسپرانتو نگاشت و منتشر نمود. سندهای موجود میان اعضای انجمن اسپرانتوی انگلستان (۱۹۶۸) و انجمن اسپرانتوی آلمان (۱۹۹۲) نشان می‌دهند که درصد افراد گیاه‌خوار در بین اسپرانتیستها به‌مراتب بیشتر از غیراسپرانتیست‌ها است. پیتر فورستر، نویسنده کتاب جنبش اسپرانتو بیان کرده‌است، که رابطه‌ای مستقیم میان گیاه‌خواری و صلح‌جویی، و در نتیجه بین گیاه‌خواری و اسپرانتو وجود دارد.
با این وصف، در همان اوایل سال ۱۸۸۸، زامنهوف با شگفتی پذیرای قول‌های بسیاری، مبنی بر یاد گرفتن زبان‌اش شد، و به این ترتیب، تا سال ۱۸۸۹، نام نخستین هزار اسپرانتودان ثبت شد.
زامنهوف در ژوئیه سال ۱۸۸۷ (خرداد ۱۲۶۵ هـ ش)، کتاب اول را با هزینهٔ شخصیِ خود منتشر ساخت. این کتاب، در واقع یک بروشور کوچک، و برگ‌سبزوار بود چرا که به‌عنوان مثال، زامنهوف فاقد یک اُرگان مطبوعاتیِ شخصی، یا امکانات دیگری برای شناساندن موجودیت آن، در سطحی وسیع بود. وی این بروشور را به مطبوعات، باشگاه‌های گوناگون، و افراد سرشناس ارسال کرد. این اقدام به‌عنوان شروع، آغازی (به اندازه کافی) متواضعانه محسوب می‌شد.
در سال ۱۹۰۵، زامنهوف ۱۶ قانون گرامر زبان اسپرانتو را با یک «دیکشنری عمومی» و تعدادی تمرین مجدداً در کتابی با نام فوندامنتو د اسپرانتو (پایهٔ اسپرانتو) منتشر ساخت.
«این‌جانب، امضاءکنندهٔ این فرم، تعهد می‌کنم که زبان پیشنهادی‌ِ دکتر اسپرانتو را فراگیرم (واژهٔ اسپرانتو در ابتدا نام مستعار دکتر زامنهوف بود که به‌تدریج تبدیل به نام زبان ابداعیِ وی گشت)، چنان‌چه معلوم گردد ۱۰ میلیون نفر دیگر نیز همین تعهد را به‌صورت عمومی داده‌اند.»