معنی کلمه رحمت الهی در دانشنامه اسلامی
وقتی این کلمه صفت خداوند می شود، معنای نیکی کردن و احسان به خود می گیرد. از نظرگاه کلام شیعی، رحمت الهی، به معنای افاضه خیر بر نیازمندان و فرودستان و دستگیری از آنان است. رحمت خداوندی از ویژگی های تمامیت، عمومیت و کمال، بهره مند است. «تمامیت» بدین معنا است که خداوند می خواهد نیازمندی و ناتوانی را از جمیع نیازمندان بردارد. «عمومیت» بدین معنا است که گستره رحمت الهی هم نیک سیرتان و شایستگان را دربرمی گیرد و هم بدسیرتان و سرکشان را و هم مؤمنان و هم کافران را، و هم در این جهان مشمول آنان می شود و هم در آن جهان. «کمال» به این معنا است که خداوند مانند مردمان مهربان و نیکوکار، بر اثر مهربانی آوردن و نیکی کردن، دچار رنج و تعب نمی شود.
انواع رحمت الهی
رحمت خداوند بر دو گونه است:الف. رحمت رحمانیه؛ یعنی رحمتی بی کران و فراگیر که بر همه هستی پرتو می افکند.ب. رحمت رحیمیه؛ یعنی رحمتی که تنها پرهیزگاران و نیک سیرتان را در خود می گیرد. مراد برخی آیات قرآن، رحمت رحیمیه است و مراد برخی دیگر، رحمت رحمانیه.
رحمت الهی در قرآن
در برخی آیات نیز از هر دوگونه رحمت یاد شده است. این رحمت فراگیر، با بعثت پیامبران الهی، نزول باران، توان یافتن انسان در تسخیر پدیده های طبیعی، دور شدن بلایا از انسان، آسانگیری خداوند نسبت به انسان و پذیرفته شدن توبه او بروز و ظهور می یابد. آدمی با انجام برخی کارها خویشتن را بیش تر در معرض رحمت الهی قرار می دهد؛ کارهایی مانند نیکی کردن به دیگران، جهاد در راه خدا، و فرمانبری از خدا و رسول.
رحمت عام و خاص
...