معنی کلمه خوردن مال یتیم در دانشنامه اسلامی
قال الله تعالی: «الم یَجِدکَ یتیماً فاوی و وجدکَ ظالاً فَهَدی و وجدکَ عائلاً فاغنی فاما الیتیمَ فلا تَقهَر و اما السائل فلا تَنهَر و اما بِنعمهِ ربک فحدث؛ آیا او تو را یتیمی نیافت و پناه داد؟ و تو را گمشده یافت و هدایت کرد؟ و تو را فقیر یافت و بی نیاز نمود؟ حال که چنین است یتیم را تحقیر مکن، و سؤال کننده را از خود مران و نعمت های پروردگارت را بازگو کن.»
کودکان بی سرپرست
مکرر اتفاق می افتد که پدران و مادران در جریان جنگ یا به صورت عادی از دنیا می روند و کودکان خردسالی از آنان باقی می ماند که باید در اجتماع نگهداری و تربیت شوند و با پرورش صحیح عضو مفیدی برای جامعه فردا باشند در قوانین کشورهای جهان برای این قبیل از کودکان مقرراتی وضع شده و موسسات مخصوصی از آنان نگه داری می کنند، اسلام نیز در تعالیم قانونی و اخلاقی خود درباره یتیمان دستورهای دامنه داری برای پیروان خود دارد که آنان را در انجام وظائف لازم راهنمایی فرموده است.اگر کودک یتیم از ارث پدر یا مادر مالی دارد، شخصی که به عنوان سرپرست از طرف مقام صلاحیت دار حکومت اسلامی تعیین شده است، مصارف لباس و مسکن و مخارج زندگی او را از مال خود کودک می پردازد و اگر کودک فقیر و بی بضاعت باشد، خزانه دار دولت اسلام موظف است مصارف او را تقبل نماید و طبق قانون مالی اسلام، زندگی یتیمان از در آمدهای مختلف، قابل تامین است؛ ولی مطلب قابل ملاحظه این است که سعادت یتیمان را تنها در تامین زندگی مادی و تهیه غذا و لباس و مسکن نمی داند.یتیم یک انسان است و باید تمام جهات معنوی و ویژگی های فردی او احیا شود. یتیم باید از نوازش ها و محبت ها، از تادیب ها، تشویق ها و تربیت هایی که یک کودک در دامن پدر و مادر از آن بهره مند است، برخوردار باشد. یتیم مانند یک بره نیست که صبح با گله، به چراگاه برود و شب برگردد او یک انسان است و علاوه بر مراقبت های جسمی و تغذیه بدنی به ارضای تمایلات روحی و تغذیه روانی نیز احتیاج دارد.
تربیت یتیم
روایات ما اصرار دارند که کودکان یتیم در محیط خانواده ها و در کنار کودکان همان خانواده ها، تربیت شوند. اسلام علاقه دارد که مردان و زنان به جای والدین کودکان یتیم، از آنان مراقبت و نگه داری نمایند. و آنان را مانند فرزندان خویش، مورد محبت و عطوفت مخصوص به خود قرار دهند. حکومت اسلامی، در عصر رسول (صلی الله علیه و آله وسلّم) از نظر بنیه مالی آنقدر قادر و توانا بود که در هر شهری موسسه ای را به صورت کودکستان ایجاد نماید و از خزانه دولت اسلامی مصارف آنها را بپردازد و یتیمان هر شهری را در آنجا جمع کنند، و از آنها نگه داری نماید.ولی پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) این کار را نکرد زیرا این موسسات برای پرورش کامل جسمانی و روانی کودک نارسا بودند و هستند و تنها محیط خانواده و عواطف مخصوص موجود در آن است که می تواند روان طفل را به طور جامع و کامل پرورش دهد؛ لذا به مردم، و به پدران و به مادران و به اولیای خانواده ها با منطق مذهبی و ایمانی پیوسته سفارش می کرد که از یتیمان نگه داری کنید. آنان را به خانه های خود ببرید و در کنار سفره خانواده خود بنشانید، و مثل فرزندان خویش تربیت کنید؛ در ادب آنان بکوشید، و با مهربانی و نوازش، پرورش شان نمایید.ساختن دارالایتام و تهیه لباس و غذای یتیمان برهنه و گرسنه، بدون تردید، از عبادات بزرگ اسلامی است، ولی نوازش یتیم، مهربانی و عطوفت نسبت به او و تربیت و تادیبش خود عبادت جداگانه ای است و در پیشگاه خداوند، پاداش مخصوص به خود را دارد. و لذا پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) در قلب و خانه هر مسلمانی یک دارالایتام برای یتیمان بنا نمود.
نگهداری یتیم
...