دو و میدانی
معنی کلمه دو و میدانی در دانشنامه عمومی
سابقهٔ این ورزش به المپیک باستانیِ یونانیان می رسد که از ۷۷۶ قبل از میلاد برگزار می شد. این رشته استخوان بندی المپیک مدرن را از اوّلین دورهٔ آن تشکیل داده است. امروزه اتحادیه بین المللی فدراسیون های دو و میدانی ( IAAF ) برگزاری مسابقات دوومیدانی در سطح بین المللی را بر عهده دارد و پس از المپیک، معتبرترین رویدادهای این رشته، مسابقات قهرمانی دوومیدانی جهانو قهرمانی دو و میدانی داخل سالن جهان به شمار می روند. Sama gholizade بازیکن دوومیدانی
مسابقات دو، پیاده روی سرعت، پرش و پرتاب از دوران پیشاتاریخ تاکنون انجام می شده است. سنگ نگارههایی از مسابقات دو و پرش ارتفاع بر روی مقبره های مصری متعلق به ۲۲۵۰ سال پیش از میلاد وجود دارد. ایرلندی های باستان از حدود ۱۸۰۰ سال پیش از میلاد مسابقاتی را برگزار می کردند که پرتاب سنگ و دو نیز در بین آن ها بود. وقتی یونانیان در ۷۷۶ پ. م برگزاری بازی های المپیک را آغاز کردند، تنها رشته ای که در چندین دورهٔ ابتدایی در آن برگزار شد مسابقهٔ دو سرعت معروف به استادیون بود که دوندگان، طول ورزشگاه ( حدود ۲۰۰ متر ) را می دویدند. در دوره های بعدی، رشته های دیگری ازجمله پرتاب ها و پرش ها نیز برگزار شدند و مهم ترین رشتهٔ مسابقات پنجگانه محسوب می شد که از پنج رشتهٔ دو استادیون، پرش طول، پرتاب دیسک، پرتاب نیزه و کُشتی تشکیل می شد.
شعار دوومیدانی در المپیک به زبان یونانی «سیتیوس، آلتیوس، فورتیوس» به معنی «سریع تر، بالاتر و قوی تر» است.
مسابقات دو بر روی پیست مخصوص بیضی شکل، و مسابقات میدانی، یعنی پرتاب ها و پرش ها، بر روی زمین چمن ورزشگاه برگزار می شود. طول پیست در ورزشگاه های فضای باز ۴۰۰ متر و در سالن ها ۲۰۰ متر است. بر اساس استانداردهای فدراسیون جهانی دو و میدانی، برگزاری مسابقات دو نباید بیش از ۲۵ دور در فضای باز ( دو ۱۰٬۰۰۰ متر استقامت ) و ۱۵ دور در سالن ( دو ۳۰۰۰ متر نیمه استقامت ) باشد. مسافت های طولانی تر، مانند ماراتن و نیمه ماراتن، در جاده برگزار می شوند.
معنی کلمه دو و میدانی در دانشنامه آزاد فارسی
مسابقاتی شامل رشته های گوناگون دو، پرتاب و پرش. مسابقات دو مشتمل اند بر رشته های دوِ سرعت (۱۰۰ متر)، دوِ بامانع، دوِ صحرانوردی و ماراتون (۲۶ مایل و ۳۸۵ یارد = حدود ۴۲ کیلومتر)؛ رشته های پرش عبارت اند از پرش ارتفاع، پرش طول، پرش سه گام و پرش با نیزه؛ و رشته های پرتابی شامل پرتاب نیزه، پرتاب دیسک، پرتاب وزنه و پرتاب چکش است.تاریخچه. نقاشی های روی ظروف به جامانده از یونانیان نشان می دهد که قدمت رقابت های دو و میدانی دست کم به ۱۶۰۰پ م بازمی گردد. قهرمانان یونانی و رومی از حقوق خوب و حمایت کافی برخوردار بودند؛ چنان که ارسطو، فیلسوف یونانی، هزینه های مشت زنی را برعهده می گرفت که در اولیمپیا مبارزه می شد و هزینۀ مسابقات ارابه رانی را دولت شهرهای یونان تأمین می کردند. در حال حاضر ورزشکاران دو و میدانی بدون دریافت دستمزد به این ورزش می پردازند. پس از بازی های المپیک جدید در ۱۸۹۶، مفهوم ورزش غیرحرفه ای (بدون دریافت دستمزد) متداول شد. امروزه ورزشکاران دو و میدانی امریکا و کشورهای اروپای شرقی تمام وقت به این ورزش می پردازند و درآمد آنان را سازمان های تجارتی یا دولتی تأمین می کنند. در حال حاضر ورزش دو و میدانی غیرحرفه ای بزرگسالان به سرعت در حال ازبین رفتن است. کشورها می توانند برای رسیدن به رکوردهای جهانی، از موارد زیر بهره مند شوند: از آموزش های رایانه ای و همچنین وسایل ورزشی تخصصی مانند نیزۀ پرشِ فایبرگلاس، تشک های فوم، نیزه های پرتاب با طرح آیرودینامیک و پیست های دو با مواد ترکیبی. در بیست سال اخیر بحث های بسیاری در زمینۀ استفاده از داروهای غیرمجاز مانند استروئیدهای آنابولیک و هورمون های رشد در ورزش دو و میدانی مطرح شده است.
جملاتی از کاربرد کلمه دو و میدانی
این باشگاه ورزشی به علاوه فوتبال در رشته‌های ژیمناستیک، بسکتبال، دو و میدانی و… فعالیت دارد.
بارسلون تاکنون برگزارکننده مسابقات سطح بالایی نظیر بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۹۲ و جام جهانی فوتبال ۱۹۸۲ بوده است و همچنین می‌توان از دو بار میزبانی یوروبسکت، یکبار بازی‌های ورزش‌های آبی قهرمانی جهان ۲۰۰۳ و بازی‌های دو و میدانی قهرمانی اروپا ۲۰۱۲ نیز یادکرد.
آمالیا شارویان (ارمنی: Ամալյա Շառոյան؛ زادهٔ ۱۹ ژوئن ۱۹۸۸) ورزشکار دو و میدانی زن اهل ارمنستان است که در دو ۴۰۰ متر و دو ۴۰۰ متر بامانع به رقابت پرداخت. وی یه نمایندگی از کشور ارمنستان در سه دوره مسابقات جهانی دو ومیدانی بیرون سالن و دو دوره مسابقات جهانی دو و میدانی داخل سالن رقابت نمود.
بتی کاتبرت از بهترین ورزشکاران تاریخ دو سرعت و یکی از ۲۴ عضو اولیه تالار افتخارات فدراسیون بین‌المللی دو و میدانی است.
ایوت لالوا (بلغاری: Ивет Мирославова Лалова-Колио؛ زادهٔ ۱۸ مهٔ ۱۹۸۴) دونده، و ورزشکار دو و میدانی اهل بلغارستان است. او در مسابقات دو ۱۰۰ متر، دو ۲۰۰ متر، و دو سرعت تخصص دارد و در حال حاضر دوازدهمین زن سریع تاریخ است. او در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۰۴ در دو ۱۰۰ متر چهارم و در دو ۲۰۰ متر پنجم شد. از ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ به علت جراحت از میدان مسابقه دور بود و در ۲۰۱۲ قهرمان دو ۱۰۰ متر زنان اروپا شد و در ۲۰۱۶ مدال طلای دوی ۱۰۰ متر و ۲۰۰ متر زنان اروپا را برد.
هرچند فدراسیون جهانی دو و میدانی پس از تحلیل قابلیت‌های چیتا و استراتژی دویدن پیستوریوس حضور او را در مسابقات رسمی ممنوع کرد، اما پس از شکایت پیستوریوس به دیوان داوری ورزش، در ۱۶ می‌سال ۲۰۰۸ این دادگاه دلایل آی‌ای‌ای‌اف در مورد مزیت غیرمنصفانه چیتا را ناکافی دانست و مجوز شرکت او در مسابقات انسان‌های سالم را صادر کرد.
محمد باقری تاج‌امیر (زاده ۱۳۷۷ در دلفان) قهرمان رشته دو و میدانی ایران است. وی در ابتدا در مسابقات بین مدارس که استعداد یابی می‌شد، مقام اول را کسب کرد و پس از آن از سال ۱۳۹۳ به صورت حرفه‌ای شروع به انجام ورزش دو و میدانی کرده‌است و به مسابقات استانی راه یافت و در این مسابقات هم مقام اول را به‌دست آورد و در همان سال ۱۳۹۳ توانست عنوان قهرمانی مسابقات نوجوانان ایران را در ماده های ۱۵۰۰ و ۸۰۰ متر کسب کند و این شروع مسیر قهرمانی او بود.
اولنا ژوپیووا-ویازوا (روسی: Елена Жупиева-Вязова؛ زادهٔ ۱۸ آوریل ۱۹۶۰) ورزشکار دو و میدانی اهل اوکراین است.
ایرینا ملشینا (روسی: Ирина Александровна Симагина؛ زادهٔ ۲۵ مهٔ ۱۹۸۲) ورزشکار دو و میدانی اهل روسیه است.
امین نیک‌فر، (زاده ۲ ژانویهٔ ۱۹۸۱ در سن‌خوزه، کالیفرنیا) با نام کامل امین آبراهام پل نیک‌فر، پرتاب‌گر وزنه ایرانی-آمریکایی است، که هم‌اکنون با رکورد ۲۰٫۰۵ متر در پرتاب وزنه، رکورددار این رشته ورزشی، در تاریخ دو و میدانی ایران می‌باشد. نیک‌فر در مسابقات آسیایی ۲۰۰۴ تهران و ۲۰۰۹ هانوی، به مدال طلای مسابقات دست یافت. وی در المپیک تابستانی ۲۰۰۸ و المپیک تابستانی ۲۰۱۲ شرکت داشته است..همچنین خانواده پدری وی اصالتاً اهل خوزستان و بختیاری تبار هستند