خرده دان

هنگامی که از بیداد سردار در فراخای جهان در بدر بودم و آسیمه سر پی سپر، سالی را در اصفهان ناچارم به مرز عرب نامه نگار بایستی شد، و گزارش نامی از وی ناگزر بود. چون دلی از دستش سوخته داشتم و روانی به آذر آزار افروخته دست و خامه بر آن شد که از او به نکوهش و دشنام یاد آورده و خاک نام و ناموسش بی هیچ دریغ و افسوس برباد دهد. خرد خرده دان بانگ برزد که این کار نه بر هنجار کاردانی است و بر بازو نشره کامرانی، مایه پریشانی و پشیمانی.پند خود را کاربند آمدم و از روی ستایش درودی دانا پسند راندم. پیوند نامه بدان دوست و رسیدن کاروان سمنان، چون کردار و پاداش دوش به دوش افتاد. یکی از مردم کاروان که با من آشنا بود تا فرزندش به دبستان بر خواند از آن مرد خواست و گرفت و با خود برد، بردر الکای خوار که فرمان فرمای آن سمنان سار با سردار بود. میرزا محمد خواری که همواره دوست و نیکخواه رهی بود از روزگار پریشان من آگهی جست، خداوند نامه گفتش در اصفهان است. نامه ای هم به کربلا بر نگاشته. اینک بر من است، و همان بر چگونگی روزگارش گواهی روشن.

باد محروم از زبورم جز سه خلق خرده دان و خوش خط و داود حلق

دل خرد مرا غمان بزرگ از بزرگان خرده دان برخاست

هزار شوق پی دولت ملازمتت بجان نکته گذاران خرده دان انداخت

گرچه دل خرده دان و زیرک بود گنگ شد پیش صدمت صمدی

یک نکته اختیار کن از عقل خرده دان دانسته ئی که عقل مصون باشد از غلط

بسیار فکر کرد و ندانست شمه ای در لطف آن دهان خرد خرده دان ما

این چنین تهمتی به بی خردی بر بزرگان خرده دان ننهند

بقدردانی بلبل، نگر که مشت پری هزار جان پی معشوق خرده دان افشاند

یارای گفتنم زدهان تو نیست هیچ طبع لطیف اگر چه مرا خرده دان نهاد