دولومیت
معنی کلمه دولومیت در دانشنامه عمومی
دولومیت (کانی). دولومیت یک مادهٔ معدنی با فرمول شیمیایی CaMg ( CO۳ ) ۲ است که در سه جهت، رخ کامل غیر قائمه دارد. بیشتر دولومیت ها به رنگ های خاکستری مایل به کرم و سفید مایل به خاکستری یافت می شوند ولی برخی با رنگ های دیگری مانند سفید، زرد، سبز و سیاه هم دیده شده اند. این کانی دارای وزن مخصوص ۲٫۶ گرم بر سانتی متر مکعب، سختی آن ۴–۳٫۵ و دارای جلای شیشه ای یا مرواریدی است.
اجزاء تشکیل دهندهٔ دولومیت عمدتاً اکسید منیزیم ( MgO ) و آهک ( CaO ) هستند ولی ممکن است مواد دیگری چون اکسیدهای آهن، سدیم و پتاسیم نیز در ساختمان آن ها یافت شود. این کانی حاوی ( ۳۰٫۴ درصد CaO ) ، ( ۲۱٫۹۲ درصد MgO ) و ( ۴۷٫۷ درصد CO۲ ) است.
دولومیت به صورت لایه های عظیم با ضخامت های چند ده فوتی یافت می شود. آن ها حدود ۱۵٪ پوستهٔ زمین را می سازند و به مقدار زیاد در تمام نقاط دنیا یافت شده اند و به عنوان یکی از اجزای رایج سنگ های رسوبی شناخته می شوند. سنگ های حاوی دولومیت را با همان نام دولومیت یا سنگ آهک دولومیتی می شناسند. کانی های کربناته شامل کلسیت، آراگونیت و دولومیت هستند. شاید هیچ مادهٔ معدنی دیگری، مصارفی را که سنگ آهک و دولومیت دارند، نداشته باشد. سنگ های کربناته به خاطر خواص فیزیکی خود، پایه های اساسی صنعت مصالح ساختمانی را تشکیل می دهند و از بدو تمدن بشری مورد استفاده بوده و در حال حاضر نیز مصارف این سنگ ها رو به افزایش است.
سنگ های کربناته ۵۰٪ مخازن نفت و گاز دنیا و ۹۵٪ مخازن نفت و گاز ایران را شامل می شوند. رسوبات کربناته از کلسیت ( کم یا پُرمنیزیم ) یا آراگونیت و مقداری نیز دولومیت، پیریت و کوارتز، تشکیل شده اند.
کلسیت کم منیزیم دارای کمتر از ۴٪ مول MgCO۳ و کلسیت پرمنیزیم دارای بیش از ۴٪ مول MgCO۳ ¬ ( ۱۹–۱۱٪ درصد مول ) هستند.
آراگونیت منیزیم کمی دارد و به جای آن استرانسیوم می تواند جانشین شود. از لحاظ پایداری، کلسیت کم منیزیم پایدارتر از کلسیت پرمنیزیم و کلسیت پرمنیزیم پایدارتر از آراگونیت است.
• ساخت شیشه
• برای ذوب و تصفیهٔ آهن
• ساخت بتن
• برای رشد گیاه و از بین بردن اسیدیته خاک
• به عنوان سنگ ساختمانی
• تبخیری ها
• فهرست کانی ها
معنی کلمه دولومیت در دانشنامه آزاد فارسی
در کانی شناسی، کانی سفیدرنگی با ساختار لوزوجهی، از جنس کربنات کلسیم و منیزیوم (CaMg(CO۳)۲). به رنگ سفید، خاکستری، قهوه ای، یا مایل به قرمز، و عموماً متبلور است و در ساختمان سازی کاربرد دارد. دولومیت ها در توالی های زمین شناختی همۀ عصرها دیده می شوند و غالباً براثرِ جانشینی دولومیت معدنی به جای کلسیت معدنی در سنگ آهک تشکیل می شود. ناحیه آلپ، با دولومیت های معروف، مثال خوبی از سازندهای دولومیتی است. کوه های دولومیتی در شمال ایتالیا بخشی از کوه های آلپ است. این کوه ها را به نام دِ اودَت دولومیو، زمین شناس فرانسوی (۱۷۵۰ـ۱۸۰۱) نامیده اند.
جملاتی از کاربرد کلمه دولومیت
چشمه سبز یک اندیس فلزی است که در حوالی شهر شیر گشت استان خراسان قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، سرب و روی است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت شتری است و دیرینگی آن به دوران تریاس میانی می‌رسد.
چشمه سرخ ۱ یک اندیس فلزی است که در حوالی شهر ده بید استان فارس قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، آهن است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت دگرگونه است
توشود یک اندیس فلزی است که در حوالی شهر شیر گشت استان خراسان قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، سرب و روی است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت سازند شتری است و دیرینگی آن به دوران تریاس می‌رسد.
دولومیت شیخ علیخان یک اندیس غیرفلزی است که در حوالی شهر هفت سان استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، دولومیت است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت است و دیرینگی آن به دوران پرمین می‌رسد.
سیلیس رباطات* یک اندیس غیرفلزی است که در حوالی شهر مهدی آباد استان یزد قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، سیلیس است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت است
دولومیت مونجر موئی یک اندیس غیرفلزی است که در حوالی شهر کوه کلاله استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، دولومیت است. و دیرینگی آن به دوران ائوسن-الیگومیوسن می‌رسد. در این اندیس، پاراژنز‌های کلسیت یافت می‌شوند.
آغبرزه یک اندیس مصالح ساختمانی است که در حوالی شهر سلماس استان آذربایجان غربی قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، سنگ تزئینی است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت های سلطانیه است و دیرینگی آن به دوران کامبرین می‌رسد.
بلده۲ یک اندیس غیرفلزی است که در حوالی شهر بلده استان مازندران قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، لاتریت است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت است و دیرینگی آن به دوران تریاس میانی می‌رسد.
شور چشمه-سیاه مرز یک اندیس غیرفلزی است که در حوالی شهر کیاسر استان سمنان قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، فلوئورین است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت است و دیرینگی آن به دوران وندین-کامبرین زیرین می‌رسد. در این اندیس، پاراژنز‌های باریت,سرب,روی یافت می‌شوند.
دولومیت(مرمریت و صنعتی)چپد یک اندیس غیرفلزی است که در حوالی شهر فریدون‌شهر (اصفهان) و در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، دولومیت است.سنگ میزبان این اندیس دولومیت است و دیرینگی آن به دوران ائوسن می‌رسد.