ذات گرایی

طرفداران شرق‌شناسی وارونه عقیده دارند که اسلام در عمل تفاوت دارد. آنها در عقاید خود از اسلام اینطور یاد می‌کنند و می‌گویند: اسلام آشکارا با ذات گرایی مخالف است و اسلام را نمی‌توان به خصایص ذاتی و ثابت درونی که از چیستی آن سخن می‌گوید کاهش داد. حمید الزین در مقابل شرق شناسان رویکردی ضد زیاد گرایان و ضد شرق شناسانه به اسلام را در پیش گرفت و بعد عقیده داشت که چند گونگی فعالیت‌های اسلامی این امر را تأیید می‌کند که مجموعه واحدی از معنی و تفسیر مذهبی وجود ندارد. او می‌گوید: اگر اسلام از چنین گفته‌های چندگانه و متفاوت تشکیل شده است، پس چگونه اسلامی می‌تواند هنوز اسلام باقی بماند.