دیوان اشعار

معنی کلمه دیوان اشعار در دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] دیوان اشعار، اثر محی‎الدین مهدی الهی قمشه‎ای، مجموعه‎ای است از اشعار وی شامل نغمه الهی، نغمه حسینی، نغمه عشاق و رباعیات و مسمطات و اسرار حج و نغمه لاهوت.
ازآنجاکه نسخه دیگری از این کتاب، در نرم‎افزار موجود است، در این نوشتار، به معرفی نسخه‎ای پرداخته شده که توسط انتشارات کتاب‎فروشی برادران علمی، به چاپ رسیده است.
این نسخه، با مقدمه‎ای از نویسنده آغاز گردیده است. نویسنده در این مقدمه، به ذکر تذکراتی پرداخته است، از جمله آنکه در برخی از غزلیات کتاب، تخلص ذکر نگردیده و یا در چاپ ساقط شده است و گاهی غزلی تکرار شده و گاهی شعری از غزلی به غزلی انتقال یافته است. همچنین به این نکته اشاره شده است که در این کتاب، از اول نغمه الهی تا آخر نغمه عشاق، آنچه از کلمات می ‎و معشوق و سایر الفاظ عاشقانه در شعر مذکور است، طبق اصطلاحات اهل معرفت، ابدا نباید محمول بر معانی جسمانی و مادی پنداشت، بلکه اشاره به مقاصدی عالی‎تر از این عالم است و شاعر، گاهی با اشاره و گاهی صریح، مقصود خود را بیان نموده است.
در این نسخه، فهرست مطالب در ابتدای کتاب آمده و در پاورقی‎ها که بسیار کم و اندک می‎باشد، علاوه بر توضیح برخی از واژگان متن، به توضیح برخی از عبارات، پرداخته شده است.

جملاتی از کاربرد کلمه دیوان اشعار

ایزدی فرزند شیخ عبدالله آل مذکور از خاندان حکام محلی بوشهر است. وی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در کازرون به شیراز و تهران رفت و به ادامه تحصیل پرداخت. پس از مدتی به هندوستان رفت و دیوان اشعارش را در بمبئی به چاپ رساند. دیوان اشعار ایزدی بالغ بر ۲۱۹۸ بیت دارد. از جمله مثنوی های معروف وی حسن‌نامه، عشق‌نامه و مطلع‌الانوار هستند. ایزدی در سال ١٣٢٢ هجری در شیراز درگذشت و در مقبره بی‌بی‌دختران شیراز به خاک سپرده شد.
او اولین شعرش را در سال ۱۸۹۹ سرود و با سه دیوان اشعار از شعرا و شخصیت‌های بزرگ تاجیکستان است و مجسمهٔ وی در کنار میرزا تورسون‌زاده بر روی ساختمان اتحادیهٔ نویسندگان تاجیکستان قرار دارد.
ادیب چشمان ضعیفی داشته ازین رو آثار زیادی ازو بر جای نمانده‌است. از ادیب نیشابوری علاوه بر دیوان اشعار به نام لآلی مکنون، «بخشی از شرح مُعَلَّقات سَبعه و رساله‌ای درجمع بین عروض عربی و فارسی» باقیست.
جایگاه غزل‌های هوشنگ ابتهاج در شعر معاصر ایران را با اشعار حافظ مقایسه می‌کنند. او در زندگی خود شعر نیمایی و نوقدمایی و غزل سرود. هوشنگ ابتهاج تاثیرگیری از حافظ و علاقه به او را کتاب حافظ به سعی سایه نشان داده است. او دیوان اشعار حافظ را تصحیح کرد و تلاش کرد بیانی نو ارائه کند.