داریوش سوم

در جنگ گوگمل (۳۳۱ پیش از میلاد) افسری به نام اورونتوباتس در ارتش داریوش سوم خدمت می‌کرد و فرمانده سربازانی بود که از سواحل خلیج فارس فراخوانده شده بودند. اینکه این افسر همان ساتراپ کاریا بوده یا نه بر ما معلوم نیست. همچنین مشخص نیست که اورونتوباتس فقط شکست خورده بود یا افزون بر پذیرش شکست، کشته هم شده بود.

نئارخوس که داماد بارسینه بود، پس از دوازده سال از مرگ اسکندر در سال ۳۲۳ پیش از میلاد، از ادعای هراکلس برای تاج و تخت پشتیبانی کرد، پس او در آن زمان هفده ساله بود؛ این به این معنی است که او حدود ۵ سال پس از ملاقات احتمالی بارسینه و اسکندر در دمشق در سال ۳۳۳ پیش از میلاد، زاده شده‌است. با مقایسه نوشته‌های دیودور و ژوستین، به نظر می‌رسد که او در پرگامون در کنار مادرش بزرگ شده‌است و اینکه او نیز در سال ۳۰۹ پیش از میلاد به سرنوشت پسرش دچار و توسط پلی‌پرخون و به تحریک کاساندر، کشته شده‌است. گاه بارسینه با استاتیرا، دختر داریوش سوم و همسر اسکندر، که ممکن است «بارسینه» نامیده می‌شده، اشتباه گرفته می‌شود.

پس از شکست داریوش سوم از اسکندر مقدونی، ساتراپ بلخ، یعنی بسوس، داریوش سوم را کشت و خودش را شاهنشاه ایران اعلام کرد. او یک مقاومت ملی را در برابر مقدونیان فرماندهی کرد، با این حال شکست خورد و توسط اسکندر، پس از یک شکنجه طولانی کشته شد.

بسوس یکی از اعضای خاندان هخامنشی و برادرزاده داریوش سوم بود. بسوس ساتراپ باختر بود،[نکته ۱] و مدت کوتاهی پس از کشتن داریوش سوم به قدرت رسید. او متعاقباً تلاش کرد تا بخش شرقی امپراتوری را در برابر تهاجم مقدونیان حفظ کند اما قلمروی او به سرعت شروع به فروپاشی کرد؛ از جمله باختر که مرکز اصلی فرمانروایی‌اش بود. پس از فرار به سغد، افسرانش او را دستگیر و در نهایت به اسکندر تسلیم کردند و در هگمتانه اعدام شد.

پلوتارخ نیز نوشته جالب توجهی دربارهٔ داریوش سوم دارد. هنگامی که او خبر مرگ همسرش را که اسیر یونانیان شده بود می‌شنود، به تریئوس می‌گوید «اگر هنوز مرا خواجه خود می‌دانی تو را به فروغ میترا سوگند می‌دهم راست بگو…». جز اینها سندی از میترا در محدوده ایران امروزی پس از ظهور زرتشت نداریم.

بنابر گزارش کوینت کورس مورخ رومی، ۱۰۰۰ سواره نظام تپوری در جنگ گوگمل و در ارتش داریوش سوم هخامنشی حضور داشتند.

نام این شهر از نام آماستریس آخرین برادرزاده داریوش سوم آخرین شاهنشاه هخامنشی گرفته شده‌است. آماستریس پس از جدا شدن از شوهر خود لوسیماخوس حاکم مطلق مطلق این منطقه یونانی‌نشین شد.

در دوران پادشاه بعدی یعنی داریوش سوم هخامنشی، آرتاباز دوم خود را با وفاداری و تعهد نسبت به پادشاه جدید پارسی متمایز کرد. وی در سال ۳۳۱ پیش از میلاد در نبرد گوگمل شرکت کرد و پس از آن داریوش را در گریز از ارتش‌های مقدونی اسکندر مقدونی همراهی کرد.

شد به مانند داریوش سوم در خراسان شکار آن مردم