خوض در باطل

معنی کلمه خوض در باطل در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] فرورفتن در باطل نزد اندیشمندان علم اخلاق، اعم از نقل گناه و رفتار ناشایستی است که خود فرد یا دیگری انجام داده است، به شرط آن این کار فقط برای سرگرمی انجام شود و نیازی مشروع و عقلانی به آن نباشد. ولی اگر بیان رفتار ناشایست دیگران برای استمداد در بازداشتن ایشان از گناه یا پاسخ به کسی که در امر مهمی مشورت طلبیده یا هر نیاز مشروع دیگر باشد "فرورفتن در باطل" نخواهد بود.
همچنین اگر حکایت گناه دیگری جهت آشکار ساختن عیب او یا خرد و بی مقدار کردن او انجام شود. در محدوده گناهانی چون غیبت، سخن چینی و... قرار خواهد گرفت.
پس آنگاه که کسی گناه خود یا دیگری را جهت گرم کردن مجلس دوستانه و لذت بردن از آن، با آب و تاب نقل کند به این رذیله اخلاقی گرفتار شده است پس این عمل نه غیبت است نه سخن چینی و نه فحش و... بلکه گناهی است که عنوان خاص خود را دارد. به نام فرورفتن در باطل.
فرورفتن در باطل دارای اقسامی است.
گاه از گناهی که پیش از این انجام گرفته حکایت می شود مانند آن که فرد از فریبکاری ها و نیرنگ بازی های خود داستان سرایی کند و از مفاسد خویش سخن بگوید.
و گاه از گناهی که قصد انجام آن را دارد حکایت کرده درباره راه و روش انجام آن سخن می گوید که این کار حکایت از قصد گناه دارد البته گاه هدف از نقل و حکایت گناه پند دادن به دیگران است ولی باید مراقب بود که بیان آن موجب اشاعه مفاسد نشود به ویژه کسانی که در مسند تدوین و تألیف پندهای فردی و اجتماعی فعالیت می کنند و قصد دارند با نقل داستان هایی آموزنده به دیگران پند و آموزش دهند، باید دقت کنند که این حکایت ها موجب تحریک افراد به گناه نشود یا جرأت انجام گناه را در دل شخص آن کار به چشم نیاید زیرا در چنین مواردی پیش از این که با نقل خطا به نتیجه مناسب دست یابند بدآموزی کرده اند برای نمونه بسیاری از هنرمندان در ساختن نمایش ها و فیلم ها در کنار این هدف خوب به گونه ای به نقل و حکایت خطاها می پردازند که بدآموزی های فراوانی را دربرداشته باعث فراموش شدن مقصود اصلی سازنده می شود.

جملاتی از کاربرد کلمه خوض در باطل

صفت هشتم: خوض در باطل و مراد از آن، حکایت کردن در معصیتها و فجور است مثل حکایت افعال زنان فاحشه، و مجالس شراب، و رفتار اهل فسق و فجور، و کیفیت اسراف اهل اسراف، و تکبر و کبر پادشاهان، و عادت بد ایشان، و حکایت بدعتهای اهل بدعت و مذهبهای فاسده و امثال اینها.