خودسوزی

مورخان غربی اوایل قرن اول مانند استرابون و دیوکاسیوس گواهی بر نقش مردم گجرات در گسترش آیین بودا در مدیترانه هستند، زمانی که ثبت شد که راهب سرامانا، زارمانوچگاس از بهاروچ، در زمان حکومت آگوستوس بر امپراتوری روم با نیکولاس دمشقی در انطاکیه ملاقات کرد و اندکی بعد به آتن رفت و در آنجا با خودسوزی برای نشان دادن ایمان خود درگذشت. مقبره‌ای برای سرامانا، در زمان پلوتارک هنوز قابل مشاهده بود، که بر آن ذکر شده بود "ΖΑΡΜΑΝΟΧΗΓΑΣ ΙΝΔΟΣ ΑΠΟ ΒΑΡΓΟΣΗΣ" ("استاد سرامانا از باریگازا در هند").

سحر خدایاری (زادهٔ ۱۳۶۹ در سلم، چهار محال و بختیاری – درگذشتهٔ ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ در تهران) که در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها با لقب دختر آبی شناخته می‌شود، از هواداران تیم تیم فوتبال استقلال تهران بود که در اعتراض به دستگیری و محکومیت خود به زندان بابت تلاش برای ورود به ورزشگاه و تماشای مسابقات فوتبال، اقدام به خودسوزی کرد و در ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ درگذشت. وی دارای مدرک کارشناسی بوده‌است و در آخرین مراجعه به دادگاه، آگاه می‌شود که باید برای تحمل حکم شش ماه حبس، زندانی شود. واقعهٔ درگذشت او، بازتاب گسترده‌ای را در سطح جهانی و در میان هواداران ورزش فوتبال در پی داشت. این رویداد منجر به نخستین حضور ناگزینشی بانوان ایرانی در ورزشگاه‌های فوتبال برای تماشای یک بازی ملی پس از انقلاب ۱۳۵۷ شد.

او پیش از خودسوزی برنامه‌ریزی شده خود پیامی به رسانه‌ها ارسال کرد و در آن نوشت: «امروز قصد دارم در یک اقدام اعتراضی شدید علیه نسل‌کشی مردم فلسطین شرکت کنم».

در عشق خودسوزی مرا چون شمع افروزی مرا از لطف تو تابنده‌ام الملک لک و الحمد لک

در ماه خرداد سال ۱۳۹۲ هجری خورشیدی، سبیل یک زندانی یارسانی به نام کیومرث در زندان همدان به زور تراشیده شد که این اقدام، توهین به آداب و رسوم پیروان این کیش به‌شمار می‌رود. پس از این واقعه، یکی از جوانان یارسانی همدان به نام حسن رضوی، به نشانه اعتراض در مقابل فرمانداری همدان اقدام به خودسوزی کرد و در بیمارستان درگذشت.

کاین چه سرگردانیست و پیچ و تاب وین چه خودسوزی و رنج بیحساب

از مهم‌ترین رویدادهای این ماه می‌توان به ضرب و شتم یک سرباز وظیفه پلیس راهور، توسط نماینده مجلس در تهران، خبر درگذشت بهنام محجوبی، ضرب و شتم صبا کردافشاری در زندان قرچک ورامین، تبعید گلرخ ایرایی از زندان قرچک ورامین به زندان آمل، محرومیت ماری محمدی از اشتغال با فشار نهادهای امنیتی و ممنوع‌الخروجی نرگس محمدی؛ علی‌رغم پایان دوره محکومیت و آزادی، مرگ مهرداد طالشی در بازداشتگاه پلیس آگاهی تهران، مرگ دو پرستار بر اثر ایست قلبی ناشی از فشار کار در تهران و رشت، تنبیه بدنی یک دانش آموز در قزوین و خودسوزی یک زن در ارومیه اشاره کرد.

بن مایهٔ آوازهای او را «هوره» و «مویه» تشکیل می‌دهد. او از موسیقی کار، آیین‌های نمایشی، موسیقی سوگ، موسیقی جشن، حماسه، لالایی‌ها و اسطوره‌ها بهره می‌برد. رحمانپور موسیقی قدیمی و ملودی‌های فولکلور را با جریانهای اجتماعی و سیاسی تاریخ معاصر تلفیق نموده‌است. به همین دلیل او را «حنجره زخمی زاگرس» نامیده‌اند. او با موضوعات زیر آثار هنری خلق نموده‌است: آوارگان شیمیایی حلبچه، زلزله زدگان بم، زلزله زدگان رودبار و منجیل، جنگ ایران و عراق، خودسوزی زنان در ایلام و لرستان، فقر و اعتیاد، وطن‌پرستی، تنهایی انسان معاصر، نابودی فرهنگ، با یاد حسین پناهی (شاعر و بازیگر)، با یاد حسین شیدایی (بازیگر)، در بزرگداشت انفال (کشتار کردهای عراقی) در گوتنبرگ سوئد.

اعتراضات عربستان سعودی با خودسوزی یک مرد ۶۵ ساله در صامطه، جیزان در ۲۱ ژانویه آغاز شد.

«چهار کارگر، خودسوزی کردند، تنها برای [نگرفتن دستمزدشان] یک میلیون و دویست هزار تومان! لعنت به این زندگی!» (بخشی از گفتار اعتراضی اسماعیل بخشی در اعتراضات کارگری ۱۳۹۷ خوزستان)