خط نستعلیق

معنی کلمه خط نستعلیق در لغت نامه دهخدا

خط نستعلیق. [ خ َطْ طِن َ ت َ ] ( ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) خطی که مشتق از خط نسخ است و آنرا نسخ تعلیق می گویند. ( ناظم الاطباء ).

معنی کلمه خط نستعلیق در فرهنگ فارسی

خطی که مشتق از خط نسخ است و آنرا نسخ تعلیق می گویند .

معنی کلمه خط نستعلیق در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] در بین انواع خوشنویسی که از ابتدای اسلام تا به حال وجود داشته است، خط نستعلیق زیباترین نوع خوشنویسی محسوب می شود؛ بطوری که آن را ”عروس خطوط اسلامی“ لقب داده اند. نستعلیق که آمیختهٔ دو خط تعلیق و خط نسخ گفته شده، توسط میرعلی تبریزی به کمال دست یافت. و در نتیجه، حرکتی نو آغاز شد.
خط نستعلیق از همهٔ شرایط زیبایی برخوردار است؛ از آن جمله: اعتدال، موزونی، استواری، تناسب، حسن ترکیب و هم آهنگی ذوق و سلیقه. علاوه بر زیبایی منظر، سهولت و سرعت تحریر نستعلیق و نیز آسانی قرائت کلمات و سطور از موجبات رواج آن بوده است. نستعلیق خطی است با قاعده و حروف این خط را ملهم از زیبایی طبیعت دانسته اند. در حدود نیم قرن اخیر تا امروز توجه به خط نستعلیق روزافزون بوده است و خوشنویسانی توانا در این زمینه ظهور کرده اند. از هنرمندان خوشنویسی نستعلیق معاصر که در ترویج آن در دوران معاصر تلاش کرده و موجب رونق و ترویج این نوع خط شده اند، می توان از عماد الکتاب، سید حسین میرخانی، سید حسن میرخانی، علی اکبر کاوه و ...را می توان نام برد. اصول خط نستعلیق امروزه همان است که میرعماد لحاظ کرده بود. هنرمند قرن سیزدهم بنام محمدرضا کلهر در چارچوب شیوۀ میرعماد تغییراتی ایجاد کرد که در زیباتر شدن و تطبیق آن با صنعت چاپ در آن زمان، نقش اساسی داشت. میرزا غلامرضا اصفهانی نیز از هنرمندان همین دوره است که نستعلیق را بسیار استادانه می نوشت. بهرحال بارزترین مشخصهٔ نستعلیق زیبایی آن است.
در بین انواع خوشنویسی که از ابتدای اسلام تا بحال وجود داشته است، نستعلیق زیباترین نوع خوشنویسی محسوب می شود؛ بطوری که آن را ”عروس خطوط اسلامی“ لقب داده اند. نستعلیق که آمیختهٔ دو خط تعلیق و نستعلیق گفته شده، توسط میرعلی تبریزی به کمال دست یافت و حرکتی نو آغاز شد.

جملاتی از کاربرد کلمه خط نستعلیق

کتیبه بعدی نظیر کتیبه سمت راست یک سرباز هخامنشی را نشان می‌دهد که به همان فرم نقش برجسته سمت راست حجاری گردید و سپس کتیبه سنگی دیگری است که با خط نستعلیق حجاری و نصب شده‌است. سر در شمال شرقی باغ ارم: این سرا در سمت شمال شرقی باغ ارم و در انتهای آن قرار دارد و از نمونه‌های جالب و ارزنده از نظر فرم و تزئینات محسوب می‌شود.
بیت‌های بند آغازین این ترکیب‌بند حماسی در ساخت ضریح و بر روی در و دیوار و سازه‌های قبور ائمه و امامزادگان شیعه و بر روی بیرق‌ها و علم‌های عزاداری نیز مورد توجه قرار می‌گیرد و کاربرد بسیاری دارد. این اشعار بیشتر به صورت خط نستعلیق و طلاکاری شده در اماکن زیارتی استفاده می‌شود.
کتیبهٔ دوم سنگی در پای ستون سمت چپ ایوان شمالی نصب گردید، خط کتیبه مذکور نیز خط نستعلیق است. اشعار نیز اثر طبع فصیح‌الملک شوریده شیرازی است. کتیبه بعدی که سرباز دوره هخامنشی را نشان می‌دهد که در یک دست نیزه و در یک دست دیگر او گرزی قرار دارد، کلاه را با آن که سعی نموده‌اند به فرم نیزه داران تخت جمشید حجاری نمایند ولی ساده است و هیچ گونه تزییناتی ندارد.