خایان

خایان

معنی کلمه خایان در لغت نامه دهخدا

خایان. ( نف ، ق ) در حال خاییدن :
برفتم دست و لب خایان که یارب
چه تب بود اینکه در جانان اثر کرد.خاقانی.گفت نی من خود پشیمانم از آن
دست خود خایان و انگشتان گزان.مولوی.
خایان. ( اِخ ) دهی است از دهستان کاغذ بخش دورود شهرستان بروجرد. واقع در چهل هزارگزی شمال خاوری دورود کنار راه گلبار به هوش. ناحیه ای است کوهستانی و سردسیر، دارای 1110 تن سکنه که زبانشان لهجه لری فارسی است. این ده از قنات و چشمه مشروب میشود. محصولاتش غلات و لبنیات است اهالی به کشاورزی و گله داری گذران میکنند. راه آنجا مالرو میباشد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 ).
خایان. ( اِخ ) دهی است از دهستان والابجرد شهرستان بروجرد، واقع در 27 هزارگزی جنوب بروجرد و چهار هزارگزی خاور شوسه بروجردبدورود. ناحیه ای است کوهستانی و سردسیر دارای 110 تن سکنه که شیعی مذهبند و به لهجه لری فارسی سخن می گویند. این ده از قنات و چشمه مشروب میشود و محصولاتش غلات است. اهالی آنجا به کشاورزی گذران میکنند و راه آنجا مالرو میباشد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 ).

معنی کلمه خایان در فرهنگ عمید

در حال خاییدن.

معنی کلمه خایان در فرهنگ فارسی

دهی است از دهستان والابجرد شهرستان بروجرد .

معنی کلمه خایان در دانشنامه عمومی

خایان یکی از روستاهای در شهرستان بروجرد در استان لرستان است. این روستا در دهستان شیروان در بخش مرکزی این شهرستان قرار دارد. و جمعیت این روستا حدود ۲۰۰۰نفر است
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت این روستا در سال ۱۳۹۵، برابر با ۱۵۳۰نفر بوده است. خایان ۳۸۲ خانوار جمعیت دارد. این روستا جزو پرجمعیت ترین روستاهای دهستان شیروان و همچنین شهرستان بروجرد می باشد.
در روستای خایان دو امام زاده به گویش های محلی تیلیسو ( tilisu ) و امام زاده آقا پیر مکا ( pirmeka ) وجود دارد. این دو مکان مذهبی روستا در روزهای خاصی از سال مثل عیدنوروز، ۲۳ رمضان و… محل گردشگران است
مردم این روستا، عمدتاً در کشاورزی و باغداری فعالیت دارند. در کنار این فعالیت ها کارهایی همچون دامپروری، مرغ داری، صنایع دستی و… نیز انجام می دهند. مردم این روستا بیش از صدها سال است که باغ دار هستند و زندگی خود را با باغ داری می گذرانند.
میوه آلو که از خوشمزه ترین میوه ها و از میوه های بهاری است که در بین مردم منطقه شهرستان بروجرد جایگاه ویژه ای دارد که این ویژگی باعث شهرت بی حد آلوی خایون در بین مردم گردیده است.
از دیگر میوه های این روستا می توان به گیلاس، زردآلو، به، آلبالو و گردو اشاره کرد.

جملاتی از کاربرد کلمه خایان

ز پولاد خایان شمشیر زن کمر بسته بودی هزار انجمن
گفت نه من خود پشیمانم از آن دست خود خایان و انگشتان گزان
برفتم دست و لب خایان که یارب چه تب بود اینکه در جانان اثر کرد
که بجا مانده پشم بافی چند ژاژ خایان هرزه لافی چند
دست خایان و جامه‌ها دران گشت بر خاک پیش او غلطان
همه خایان دو دست از حسرت همه حیران و مست از حسرت
بدین افسوس پشت دست خایان رساندی شب چو گیسویش به پایان
پاک مردان چو ماهی‌اند خموش ژاژ خایان خلق چون عصفور.