معنی کلمه داریوش فروهر در دانشنامه اسلامی
پدرش سرهنگ صادق فروهر از افسران ناسیونالیست بود که بهنگام واقعه سوم شهریور ۱۳۲۰ در ماموریت ارومیه بسر می برد و در ۱۳۲۱ که معاون لشکر اصفهان بود، به علت مخالفت و مبارزه با نیروهای اشغالگر بیگانه بازداشت و به اردوگاه اسیران جنگی در اراک فرستاده شد. داریوش در سال ۱۳۲۲ در سن پانزده سالگی که دانش آموز دبیرستان ایرانشهر در تهران بود، با اهداف و افکار دکتر مصدق در مجلس چهاردهم آشنا شد و در همان زمان وارد مبارزات سیاسی شد. فروهر در سال ۱۳۲۷ وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و سال بعد؛ یعنی در ۱۳۲۸ مصدق را در راه بنیانگذاری جبهه ملی ایران به همراه دیگر دانشجویان مبارز یاری می دهد. یعنی همراه با محسن پزشکپور و محمد مهرداد و چند تن از ناسیونالیست ها حزبی بر پایه مکتب پان ایرانیسم تاسیس کردند که شعار آن «فلات ایران به زیر یک پرچم» بود و افکار ناسیونالیستی داشت. در دوران نهضت ملی هنگامی که اختلاف میان مصدق و شاه آشکار شد و پزشکپور جانب شاه را گرفت، فروهر انشعاب کرد و حزب ملت ایران بر بنیاد پان ایرانیسم را بنیان نهاد که از جمله احزاب تشکیل دهنده جبهه ملی بود و بعدها نام خود را به حزب ملت ایران تغییر داد. فروهر دبیر کل این حزب شد و این حزب تا پایان به دولت مصدق وفادار ماند.
بازداشت فروهر
فروهر در سال ۱۳۲۹ش برای نخستین بار زندانی شد. در زمان حکومت رزم آرا نیز به خاطر مبارزات ملی شدن صنعت نفت در دانشگاه بار دیگر زندانی شد. در سال ۱۳۳۰ حزب «مکتب» به «حزب ملت ایران» تبدیل شد و فروهر در دی ماه همان سال به دبیری این حزب انتخاب شد. وی در ۲۹ خرداد ۱۳۳۱ سالروز خلع ید استعمارگران برای سومین بار بازداشت شد. در این روز که هیئت اعزامی از سوی دکتر مصدق نخست وزیر توانست از شرکت نفت جنوب با مسالمت خلع ید کند، فروهر نیز با جمعی از دانشجویان دانشکده حقوق جایگاه های فروش بنزین در سطح شهر تهران را ملی کردند. افراد حزب ملت ایران از دستاوردهای نهضت ملی پاسداری کردند. در واقعه ۳۰ تیر و ۱۹ اسفند۱۳۳۱ همراه با دیگر احزاب و گروه های ملی و مذهبی، با تظاهرات وسیع خود و پشتیبانی از دولت در صحنه های مبارزه حضور داشتند. فروهر در این قضایا نقشی فعال داشت. آنان در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ زد و خورد خونین با عوامل کودتا (و اعضای حزب توده) در میدان بهارستان داشتند که منجر به مجروح شدن جمعی از جمله زخمی و بی هوش شدن داریوش فروهر گردید. با استقرار رژیم کودتا، افراد حزب ملت ایران در کنار دیگر ملّیون و دانشگاهیان به مبارزه قهر آمیز علیه رژیم شاه ادامه دادند.
محتوای اعلامیه حزب ملت ایران
در اول شهریور۱۳۳۲ نخستین اعلامیه ستاد پنهانی حزب ملت ایران بر ضد کودتاچیان به امضای داریوش فروهر منتشر شد. در این اعلامیه مردم به مبارزه و مقاومت در برابر حکومت کودتا دعوت شده بودند. فروهر در ۱۰ دی ماه آن سال بازداشت و در مرداد ۱۳۳۳ به جزیره قشم تبعید شد. او پس از چندی از زندان آزاد شد و به تهران بازگشت؛ اما به علت برگزاری تظاهرات علیه قرارداد کنسرسیوم یکبار دیگر به زندان افتاد؛ ولی در نوروز ۱۳۳۵ او به دنبال مخالفت با عضویت ایران در پیمان «بغداد» و انتخابات فرمایشی دوره نوزدهم مجلس به همراه آیت الله سیدرضا زنجانی به مدت چند ماه روانه زندان می شود. در هشتم خرداد۱۳۳۸ به دنبال فعالیت های حزبی، وی به همراه تعدادی از دانش آموزان، دانشجویان و کارگران هم فکرش بازداشت می شود. فروهر دو ماه پس از آزادی از زندان از سوی جبهه ملی نامزد نمایندگی مجلس بیستم می شود؛ اما بار دیگر از ۱۷ دی ماه به زندان می افتد و تا ۲۵ فروردین سال ۱۳۴۰ در زندان می ماند.
ازدواج داریوش فروهر
...