صحیح بخاری
معنی کلمه صحیح بخاری در دانشنامه عمومی

صحیح بخاری

معنی کلمه صحیح بخاری در دانشنامه عمومی

جامع المسند الصحیح المختصر من أُمور رسول الله صلی الله علیه وسلّم وسننه وأیامه معروف به صحیح البخاری یکی از کتاب های حدیث و جزو صحاح ستّه است. صحیح بخاری معتبرترین کتاب حدیث نزد اهل سنت محسوب می شود که توسط حافظ ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن مغیرة بن بردزبه بخاری ( ۱۹۴–۲۵۶ هجری ) گردآوری شده است. این کتاب در حدود سال ۲۳۲ هجری کامل شده است.
اهمیت حدیث نبوی علی الخصوص معتبرترین آن ها که صحاح سته نامیده می شوند، موجب شد که شروح مختلفی بر این کتاب ها نوشته شوند که می توان به فتح الباری شرح صحیح بخاری نوشته ابن حجر العسقلانی و عمدة القاری از بدرالدین العینی اشاره داشت. اهل سنت این کتاب را از صحیح ترین کتب احادیث می دانند.
صحیح بخاری در ۹۷ کتاب و ۳٬۴۵۰ باب تدوین شده و تعداد احادیث آن با احتساب احادیث مکرّر به گفتهٔ ابن صلاح ۷٬۲۷۵ حدیث و با حذف مکرّرات ۴٬۰۰۰ حدیث است.
در اینکه نام کامل کتاب «الجامع المسند الصحیح المختصر من مسائل رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم» است، اختلافی بین علما وجود ندارد» و این نام همان است که خود بخاری آن را به آن نامیده است. این را تعدادی از علما از جمله ابن خیر الاشبیلی، ابن الصلاح، القاضی ایاض، النووی، ابن الملقین و دیگران.
بخاری گاه به اختصار از این کتاب یاد می کند و می گوید: «صحیح» یا «جامع صحیح» عده ای از علما از جمله ابن الاثیر، ابن نقات، الحکیم النسابوری، الصفدی، ذهبی، ابن مکلا، ابوالولید الباجی و دیگران. این کتاب در گذشته و حال نزد مردم و علما به «صحیح البخاری» معروف است و این مخفف به دلیل شهرت فراوان کتاب و گردآورنده آن به امام بخاری معروف و منسوب شد.
علیرغم کثرت کتاب های حدیثی در میان اهل سنت و جماعت، علما آن را صحیح ترین کتاب طبقه بندی شده در حدیث و دومین کتاب صحیح پس از قرآن کریم می دانستند.
• ذهبی می گوید: جامع صحیح بخاری کهن ترین کتاب های اسلام و بهترین آنها بعد از کتاب خداوند متعال است.
• نووی می گوید: «اولین تألیف در صحیح ناب، صحیح بخاری است، سپس صحیح مسلم. این دو بعد از قرآن درست ترین کتاب ها هستند؛ بخاری صحیح ترین آنها و سودمندترین آنهاست.
• نووی نیز می گوید: «علماء رحمه الله متفق القول اند که معتبرترین کتاب ها بعد از قرآن، دو کتاب صحیح بخاری و مسلم است و امت آنها را پذیرفتند».
• سخاوی می گوید: صحیح بخاری و صحیح مسلم پس از کتاب خداوند متعال معتبرترین کتب است.
• ابن صلاح می گوید: دو کتاب بخاری و مسلم پس از کتاب خدای متعال معتبرترین کتاب ها هستند.
• ابن تیمیه می گوید: آنچه مورد اتفاق علما است این است که بعد از قرآن کتابی صحیح ترین از کتاب بخاری و مسلم نیست.
• ابن حجر عسقلانی می گوید: «و دو کتاب آنها ( بخاری و مسلم ) معتبرترین کتاب ها بعد از کتاب خدای متعال است.
• صدیق حسن خان می گوید: پیشینیان و جانشینان همگی چنین کرده اند که معتبرترین کتاب ها بعد از کتاب خدای متعال صحیح البخاری و سپس صحیح مسلم است.
• محمد ناصر الدین آلبانی گفت: این دو صحیح بعد از کتاب خداوند متعال با اجماع علمای مسلمان از روایات و دیگران معتبرترین کتب است.
• شیخ عبدالمحسن عباد می گوید: آنان ( صحیح بخاری و مسلم ) اتفاق نظر دارند که علما آنها را پذیرفتند و آنها را معتبرترین کتابها بعد از کتاب مقدس خدا دانستند.
• ابوزید مروازی رضی الله عنه رضی الله عنه روایت است که گفت:بین گوشه و حرم خوابیده بودم و پیامبر صلی الله علیه و آله را در خواب دیدم و به من فرمود: ای ابوزید تا کی کتاب شافعی را می کنی و کتاب من را مطالعه نمی کنی؟ گفتم: یا رسول الله. و کتاب شما چیست؟ گفت:جامع محمد بن إسماعیل
• ذاکر عبدالکریم نائیک یکی از مشهورترین مبلغین اسلام می گوید: تمام حدیث ها در این کتاب کاملاً معتبر هستند و این کتاب دومین کتاب مهم در جهان اسلام بعداز قرآن هست.

معنی کلمه صحیح بخاری در دانشنامه آزاد فارسی

صَحیحِ بُخاری
(یا: الجامع الصحیح بخاری؛ نام کامل آن: الجامع المسند الصحیح المختصر من امور رسول الله و سننه و ایامه) اثر محمد بن اسماعیل بخاری، کتابی به عربی، مجموعه ای از احادیث نبوی (نخستین کتاب از صحاح ستّه). این کتاب حدود ۹هزار حدیث نبوی دارد که بخاری آن ها را از ۶۰۰ هزار حدیثی که تحصیل کرده بود انتخاب کرده است. شرح ها و تعلیقه های بسیار دارد و در چندین کشور عربی و اروپایی به چاپ رسیده است.

معنی کلمه صحیح بخاری در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] بخاری (194-256) از بزرگترین و مهمترین مصنفین حدیثی اهل سنت است. او در بخارا در خانواده ای جدید الاسلام زاده شد (جد دوم او از مجوسیت به اسلام گرویده بود) . حافظه و استعداد حدیثی فوق العادۀ، موجب تخصص یافتن او در این علم در سنین نوجوانی شد. به مناطق مختلف اسلامی مثل مکه و مدینه و بغداد و کوفه و مصر و شام مسافرت کرد و حدیث را از اساتید مختلف فراگرفت.
در بین اهل سنت حافظه و شخصیت او به صورت اسطوره درآمده است؛ شاید بسیاری از داستان هایی که نسبت به او نقل می شود جعلی و ناشی از همین شخصیت اسطوره ای باشد.کتاب صحیح را در طی 16 سال و در حال مسافرت نوشته است و آنرا بر اساتید حدیثی خود عرضه کرده است. بخاری در اواخر عمر به منطقۀ خراسان بازگشت و مورد استقبال بسیار زیاد قرار گرفت لکن پس از مباحثاتی که در پی فتنۀ «مخلوق بودن یا نبودن قران» رخ داد از نیشابور، و بخارا، مطرود شد و در تنهایی در روستایی در نزدیکی سمرقند جان داد. صحیح بخاری، مهمترین کتاب حدیثی اهل سنت است. آنان به این کتاب با دیدی عجیب و مقدس مآبانه می نگرند. بخاری، پایه گذار انتخاب و جمع آوری احادیث صحیح و تنظیم و ترتیب آن بوده است. قبل از او، احادیث مختلف، اعم از صحیح، حسن و ضعیف در کنار هم می آمدند.او احادیث کتاب خود را از بین 600 هزار حدیث انتخاب کرده است (لازم به ذکر است که مقصود 600 هزار متن و یا سند متفاوت است) و ملتزم به صحت آنها شده است.مقصود از کتاب «جامع» کتابی است که شامل تمامی ابواب فقهی، تاریخی، عبادی و تفسیری شود و بخاری تمامی این ابواب را در کتاب خود آورده است.
دربارۀ این کتاب نکاتی را به اختصار، ذکر می کنیم.
احادیث مخالف قران و عقل، رؤیت خداوند، مکان خداوند، اعضاء بدن خداوند، خندۀ خداوند، کشف ساق خدا، احادیث موهن نسبت به نبی اکرم و سایر پیامبران (ع) مثل ثوبی حجر و. . . ، متون دال بر تحریف قرآن در آن وجود دارد. برای آشنایی بیشتر به کتاب «سیری در صحیحین» مراجعه کنید.
آشنایی با تاریخ و منابع حدیث,محمدکاظم طباطبایی, جلد 1 ، (صفحه 76)

جملاتی از کاربرد کلمه صحیح بخاری

در صحیح بخاری و صحیح مسلم از ابن‌عباس روایت شده که عمر بن خطاب بالای منبر نماز جمعه رفت و گفت: خدا پیامبر را به حق فرستاد؛ و بر پیامبر آیهٔ رجم را نازل کرد و ما این آیه را خواندیم و فهمیدیم؛ و پیامبر رجم کرد و ما رجم کردیم و می‌ترسیم گذشت زمان باعث شود کسی بگوید در قرآن آیهٔ رجم را نمی‌یابیم؛ و با ترک این واجب الهی گمراه شوند؛ اگر نمی‌ترسیدم که مردم بگویید عمر در کتاب خدا، قرآن، آیاتی افزوده من خودم این آیه را در قرآن می‌نوشتم.[منبع بهتری نیاز است]
ابوذر به نقل حدیث دلبسته بود بطوری که در زمان عمر بخاطر نقل حدیث زندانی شد. در منابع از ابوذر ۲۸۱ حدیث نقل شده که صحیح بخاری و صحیح مسلم، ۳۱ عدد از آنان را روایت کرده‌اند همچنین در کتب اربعه شیعه احادیث زیادی از وی نقل شده است. علامه امینی در کتاب الغدیر به نقل از شهاب الدین ابشیهی آورده‌است که:
شیخ گفت استاد بوعلی دقاق به نزدیک بوعلی شبوبی آمد به مرو، و ما بمرو بودیم و پیر شبویی صحیح بخاری یاد داشت و محدث بود و ما صحیح بخاری از وی استماع داریم و پیر را ازین معنی آگاهی تمام بوده است و استاد بوعلی را فرازین سخن وی آورد. پیر بوعلی را گفت ما را درین معنی نفسی زن. استاد بوعلی گفت برما این سخن بسته است و گشاده نیست. گفت روا بود ما نیاز خویش حاضر کنیم تا ترا درنیاز ما سخن گشاید. آن معنی آتش است ونیاز سوخته. استاد بوعلی اجابت کرد و مجلس نهادند و او را بر سر منبر سخن نمی‌گشاد که مردمان اهل آن نبودند. پیر شبویی از دَرِ مسجد درآمد، استاد را چشم بروافتاد، سخن بگشاد چون مجلس به آخر رسید پیر شبویی گفت تو آنی که بودی این ما بودیم.
و این خبر در صحیح بخاری و مسلم است. و عمرو بن حیزم گوید که سه روز رسول (ص) غایب می بود که جز به نماز فریضه بیرون نیامدی. چون روز چهارم بود بیرون آمد و گفت، «خدای تعالی مرا وعده داد که هفتاد هزار از امت تو بی حساب بیامرزم و در بهشت شوند. و من در این سه روز زیادت خواستم. خدای تعالی را کریم و بزرگوار یافتم به هر یکی از این هفتاد هزار دیگر داد مرا. گفتم: بارخدایا! امت من چندین باشند؟ گفت این عدد تمام کنم از جمله اعراب.
در مقابل، ابن وراق معتقد است که برخلاف پندهایی که محمد به قبایل عرب، منبی بر رفع کدورت و انتقام‌جویی (به دلیل جنگ‌های قبیله‌ای بینشان) می‌داد، خود به آن‌ها معتقد نبود و نسبت به دشمناش در مکه و یهودیان مدینه و رقبایش کینه می‌ورزید وی برای مثال حدیثی از صحیح بخاری به میان می‌آورد:
بر اساس حدیثی که در برخی منابع از جمله صحیح بخاری نقل شده است، پیامبر اندکی پیش از وفاتش قلم و کاغذی خواست تا چیزی بنویسد که امت بعد از او گمراه نشوند. عمر که در مجلس حاضر بود با ایراد این سخن که بیماری بر پیامبر چیره شده و قرآن برای آنها کافی است، مانعِ وصیت محمد شد. این امر باعث بحث و جدل در میان اهل مجلس شد که در نتیجه آن محمد از آنها خواست آنجا را ترک کنند.