حارث بن قیس

أَ رَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ، قومی بودند از عرب که سنگ می‌پرستیدند، هر گه که ایشان را سنگی نیکو بچشم آمدی و دل ایشان آن خواستی آن را سجود بردندید و آنچه داشتندی بیفکندندید. حارث بن قیس ازیشان بود، کاروانی میرفت و آن سنگ که داشتند از شتر بیفتاد، آواز در قافله افتاد که: سنگ معبود از شتر بیفتاد. توقّف کنید، تا بجوییم، ساعتی جستند و نیافتند. گوینده‌ای از ایشان آواز داد که: وجدت حجرا احسن منه فسیروا. یکی سنگ از آن بهتر یافتم کاروان برانید و رفتن را باشید. و میگویند در روم قومی هستند که هر چه ایشان را نیکو بچشم آید آن را سجود برند. این آیت در شأن ایشان فرو آمد که بر پی دل خواست و هواء خویش رفتند، هر چه دل ایشان خواست آن را معبود ساختند. و لهذا قال الحسن فی تفسیر الایه: لا یهوی شیئا الا اتبعه. أَ فَأَنْتَ تَکُونُ عَلَیْهِ وَکِیلًا ای حفیظا تمنعه من ذلک و تردّه الی الایمان. و قیل کفیلا یهدیه مع اتّباعه هواه. و لیس هذا نهیا عن دعائه ایّاهم بل اعلام بانّه قد قضی ما علیه من الانذار و الاعذار. و قال بعض المفسّرین: هذه منسوخة بآیة السیف.