قتله

أَ فَکُلَّما جاءَکُمْ رَسُولٌ سخن باز بوعید و تهدید جهودان باز آورد گفت هر چند این پیغامبران ما نشانهای روشن نمودند و معجزه‌های صادق آشکارا کردند، امّا آن جهودان از خود رائی قدم بیرون ننهادند، بر آنچه دل ایشان خواست قبول کردند و آنچه نخواست بگذاشتند و نه پذیرفتند، لا جرم بد سرانجامی که سرانجام ایشانست و بد جایگاهی که مقام ایشانست. مصطفی ع گفت: «اشتدّ غضب اللَّه علی من قتل نبیّا و علی من قتله نبی»

وَ قالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ لزوجها اذ حصل موسی فی ایدیهم قُرَّتُ عَیْنٍ لِی وَ لَکَ ای هو قرّة عین لی و لک، الوقف ها هنا صحیح. ثمّ نهته عن قتله فقالت: لا تقتلوه، خاطبته بلفظ الجمع خطاب الاکابر. و قیل تقدیره قل للشرط، لا تَقْتُلُوهُ عَسی‌ أَنْ یَنْفَعَنا فی بعض امورنا و خدمتنا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً نتبنّاه لانّه لیس لنا ولد. و کانت امرأة فرعون مؤمنة فصار موسی لها قرة عین و لفرعون عدوّا و حزنا وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ انّ موسی هو الّذی کانوا یحذرون. و قیل انّ فرعون همّ بقتله فقالت امرأته آسیة بنت مزاحم انّه لیس من اولاد بنی اسرائیل فقیل لها: و ما یدریک فقالت انّ نساء بنی اسرائیل یشفقن علی اولادهنّ و یکتمنهم مخافة ان یقتلهم، فکیف یظنّ بالوالدة انّها تلقی الولد بیدها فی البحر.

قال الکلبی کان فتی یقطع الطّریق و یأخذ المتاع و یلخاء الی ابویه فیحلفان دونه و لا یعلمان ذلک. قال الحسن کان رجلا کافرا و العرب قد تقول للرجل البالغ غلام، و قیل کان اسمه حیسون و قیل خشنود و اسم ابیه ملاس و اسم امّه رحمی، و قیل شهوی. و عن ابیّ بن کعب قال سمعت رسول اللَّه (ص) یقول الغلام الّذی قتله الخضر طبع کافرا، «لَقَدْ جِئْتَ شَیْئاً نُکْراً» ای منکرا ینکره العقلاء و النّکر اشدّ و اعظم من الامر، قرأ ابن عامر و نافع بروایة ورش و قالون و ابو بکر و یعقوب «نُکْراً» بالتّثقیل و الباقون «نُکْراً» بالتّخفیف و هما لغتان کالعنق و العنق و الطّنب و الطنب و الشّغل و الشّغل و الاصل التّثقیل و قد مضی مثله.

فان قیل کان ذلک منه کبیرة او صغیرة، قلنا لا بل کانت صغیرة لانّه لم یقصد قتله و لم یعلم انّ تلک الوکزة تؤدّی الی القتل فان قیل لم استغفر و قال: ظَلَمْتُ نَفْسِی قلنا لانّه ارتکب صغیرة و یجب الاستغفار و التّوبة عن الصّغیرة لانّه اذا لم یتب صار مصرّا علیه و الاصرار علیه یصیّره کبیرة لقوله: لا صغیرة مع الاصرار و لا کبیرة مع الاستغفار.