رءوس

معنی کلمه رءوس در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی رُءُوسُ: سرها
ریشه کلمه:
رئس (۱۸ بار)
سر. . یعنی الواح را انداخت و سر برادرش را گرفت به سوی خود می‏کشید . جمع آن رؤس است نحو . * . در این آیه میوه درخت زقوم به سرهای شیاطین تشبیه شده است به عقیده المیزان این تشبیه به عنایت آن است که در اوهام مردم شیاطین در اقبح صورت مصوّر است چنان که ملک در احسن صورت. علی هذا معنی آیه آنست که میوه آن هر چه بیشتر کریه و ناخوش آیند و نفرت آور است و نیز به عقیده المیزان مشبّه به در اذهان مردم مصّور به شیی‏ء نا معلوم نیست. این نظر، سوّمین وجهی است که مجمع البیان در توجیه تشبیه فوق آورده است و نیز در مجمع نقل شده که رؤس الشیاطین میوه درختی است که استن نام دارد و آن شبیه به انسان است. کشاف نیز همینطور گفته است. ناگفته نماند: در اشعار عرب هست که امرءالقیس گفته: ایقتلنی و المشرفّی مضاجعی و منسونة زرق کانیاب اغوال‏ یعنی آیا آن مرد مرا می‏کشد حال آن که شمشیر مشرفی و نیزه کبودسنان همچون دندان غول‏ها همخوابه من و در کنار من است. در این شعر سنان نیزه به دندان غول را ندیده است ولی چون نیش غول در اذهان مجسّم است، آن مصحح ذیل آیه فوق و نیز در کتاب وطّول تفتازانی مذکور است.

جملاتی از کاربرد کلمه رءوس

فقال النبی (ص): هذه ریح ارسلت لموت منافق، فقد منا المدینة فاذا رأس من رءوس المنافقین قد مات.
فوحّد لاجل رءوس الآی، اخبر اللَّه انهم یولّون ادبارهم منهزمین، فصدّق اللَّه وعده و هزمهم یوم بدر قال. سعید بن المسیّب سمعت عمر بن الخطاب یقول لمّا نزلت سَیُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ یُوَلُّونَ الدُّبُرَ کنت لا ادری ایّ جمع یهزم، فلمّا کان یوم بدر رأیت النبی (ص) یلبس الدرع و یقول: سَیُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ یُوَلُّونَ الدُّبُرَ. و عن ابن عباس قال قال النبی (ص) یوم بدر اللهم انی انشدک عهدک و وعدک اللهم ان شئت لم تعبد بعد الیوم. فاخذ ابو بکر بیده فقال حسبک یا رسول اللَّه فقد ألححت علی ربک، فخرج و هو یقول سَیُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ یُوَلُّونَ الدُّبُرَ بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ ای القیامة موعدهم. ای موعد عذابهم، وَ السَّاعَةُ أَدْهی‌ وَ أَمَرُّ ای عذاب یوم القیامة اعظم بلیّة و امر مذاقا من الاسر و القتل یوم بدر.