خانه تکانی

معنی کلمه خانه تکانی در لغت نامه دهخدا

خانه تکانی. [ ن َ / ن ِ ت َ ] ( حامص مرکب ) عمل خانه تکانی کردن. رجوع به «خانه تکانی کردن » شود.

معنی کلمه خانه تکانی در فرهنگ عمید

تمیز کردن خانه و اثاث آن به ویژه در آخر سال.

معنی کلمه خانه تکانی در فرهنگ فارسی

عمل خانه تکان کردن

معنی کلمه خانه تکانی در دانشنامه آزاد فارسی

غبارروبی، و شست وشوی در و دیوار و اسبابِ خانه، به هنگام پیشواز بهار و نوروز. از دیرباز رسم ایرانیان این بود که سالی یک بار، اسباب کهنۀ خود را نو کنند، در و دیوار و صحن و سرا را بروبند و بشویند و اگر شد، زدگی های دیوارها را بپوشانند و رنگی تازه بر آن زنند. شستن، یا دست کم تکاندن فرش های منزل، جزء جدایی ناپذیر خانه تکانی است. این رسم، به روایت سفرنامه نویسان، از دورۀ قاجار همه گیر شد و پیش از آن تنها در دربار رایج بود؛ چنان که شاه و درباریان از چند روز مانده به عید تا شب چهارشنبه سوری و پایان کار خانه تکانی، به یکی از خانه های ییلاقی شان می رفتند. خانه تکانی نزد ایرانیان، نماد راندنِ ارواح خبیثه از محیط زندگی بوده است.

جملاتی از کاربرد کلمه خانه تکانی

در استان همدان نیز همچون دیگر نقاط ایران عید نوروز جایگاه ویژه‌ای دارد و همیشه با آداب و سنن خاصی برگزار می‌گردد. مردم با شروع ماه اسفند به خانه تکانی می‌پردازند و به استقبال عید و سال جدید می‌روند و نوروز عملاً از آخرین چهارشنبه سال آغاز می‌شود. در این شب مراسم دیگری نیز در قدیم مرسوم بوده‌است که از فالگوش ایستادن توسط زنان، قاشق زنی که به‌صورت پوشیده و پنهان بر در خانه‌های اهل محل انجام می‌شد و فال مهره که با خواندن شعرهای عامیانه و ملی همراه بود را می‌توان نام برد.
مطالعات مختلف نشان داده‌است که خانه تکانی اغلب برای کودکان استرس‌زا است و گاهی اوقات با مشکلات طولانی مدت همراه است.