صادر اول
معنی کلمه صادر اول در فرهنگ فارسی
معنی کلمه صادر اول در دانشنامه اسلامی
یکی از مسائل مهمّ و اولیّه همه مکاتب فلسفی به ویژه آنهایی که قائل به مبدئی ماوراء طبیعت و ماده هستند، یعنی قائل به ذاتی واحد احدی هستند که وجودی محض و مجرد از هر ترکیب و کثرتی است، کیفیت پیدایش عالم و نحوه صادر شدن کثرتی که در عالم وجود دارد از علتی واحد است.
دو اصل مسلم فراروی فلاسفه
در زمینه مراتب آفرینش، فلاسفه در مقابل خود، دو اصل مسلم می دیدند که تبیین آفرینش در عالم را با مشکل روبرو می کرد. آنان از سویی با اصل توحید میان علت و معلول و لزوم سنخیت میان آن دو و قاعده «الواحد لا یصدر عنه الا الواحد» که مفاد آن این است که امر واحد از جمیع جهات نمیتواند منشأ معلولات متکثره مختلفه گردد را پیش رو داشتند
و از سوی دیگر می دیدند که حوادث و کائنات متکثر از ذات واحدی که از همة جهات واحد است، پدید آمده است و با توجه به اصل اول که لزوم سنخیت میان علت و معلول باشد متوجه شدهاند که چگونه ممکن است حوادث متغیر که دستخوش تحولات و تغییرات می باشد، از ذات ثابت ازلی و ابدی پدید آیند.
مراتب آفرینش و دو مشکل فلاسفه
بنابراین دو اشکال اساسی پیش آمد: کیفیت ارتباط حوادث به ثابت ازلی و کیفیت صدور امور متکثر از ذات واحد. هر یک از آنان به منظور دفع اشکال اول نظریات خاصی ابراز کردند و برای دفع اشکال دوم نظم و ترتیب خاصی برای جهان آفرینش قائل شدهاند.
← نظر شیخ الرئیس و دفع اشکال
...
جملاتی از کاربرد کلمه صادر اول
سر سند کل اثر صادر اول نه عقل درین یک اثر پای معطل
آنمهین صادر اول که بدیوان بقاست فرد آخر که ز طومار عمل منتخب است
یگانه داور اکمل زهفت اختر برخ اجمل که هست از صادر اول فروزان جلوه ثانی
کلام الله ناطق صادر اول سمی حق شهنشاهی که در ترویج دین چون آستین بر زد
ز تو صادر اول ما ذکر به تو لاحق آخر مازبر تو خود آن مهین مقتدر که هم آخری که هم اولی