ساز شستی دار
معنی کلمه ساز شستی دار در دانشنامه عمومی
از سازهای بادی است که نت های آن بر روی صفحه کلید اجرا می شود. این ساز از قدیمی ترین سازها در فرهنگ اروپائی است و در اجرای موسیقی مذهبی و کلیسایی از دیرباز بکار می رفته است. در منابع عربی و فارسی قدیم به این ساز ارغنون می گفتند.
از انواع سازهای بادی است که صدای آن به وسیلهٔ دمیده شدن هوای تحت فشار ایجاد می شود. این صدا توسط لوله هایی هدایت می شود. کنترل این صداها توسط صفحه کلید انجام می شود. این ساز از قدیمی ترین سازهای ساخته شده توسط اروپاییان است و بیشتر در موسیقی مذهبی و کلیسایی کاربرد دارد. در زبان فارسی به این ساز ارغنون گفته می شود
گونه ای ارگ برقی است که توسط لارنس هموند و جان م. هانرت در سال ۱۹۳۵ اختراع شد. مدلهای متفاوتی تولید گردید که از میله های کشویی برای تولید انواع صدا استفاده می کرد.
یکی از سازهای صفحه کلیددار و مشهورترین آن ها است. صدای پیانو در اثر برخورد چکش هایی با سیم های فلزی آن در داخل جعبه چوبی تولید می شود. این چکش ها در اثر فشرده شدن کلیدها ( کلاویه ها ) به حرکت در می آیند. سیم های پیانو به صفحه ای موسوم به «صفحهٔ صدا» متصل شده اند که نقش تقویت کنندهٔ صدای آن ها را دارد. پیانو سه پدال دارد که پدال اول از سمت راست نقش اکو گرفتن را دارد. پدال دوم نقش کم کردن صدا را دارد اما صدا را گنگ و خفه می کند. پدال سوم صداها را متوقف می کند و برای شروعی دوباره آماده می کند.
یک ساز شستی دار مشابه کیبورد است. این ساز سال های زیادی به ویژه در قرن شانزدهم، هفدهم و هیجدهم بسیار معروف بود. در کلاویکورد با ضربه زدن به سیم های برنجی یا آهنی با تیغهٔ های کوچکی که تنجنت نامیده می شوند صدا تولید می شود. ارتعاشات از طریق پل به تختهٔ موجد صدا منتقل می شود. کلاویکورد در اوایل قرن چهاردهم اختراع شد.
یکی از سازهای کلاویه دار است. شکل ظاهریِ هارپسیکورد تقریباً شبیه پیانو است، اما شیوهٔ ایجاد صدا در این دو ساز با هم تفاوت هایی دارد؛ در هارپسیکورد، با فشردن کلاویه ها و حرکت اجزای یک سیستم مکانیکی متصل به آن ها، زائده های کوچک ( مضراب مانند ) سیم ها را به ارتعاش درمی آورَد و صدا ایجاد می شود.
جملاتی از کاربرد کلمه ساز شستی دار
انوانسیون در موسیقی، ساختهای کوتاه و معمولاً برای یک ساز شستی دار با کنترپوان دوبخشی است. (آثاری که سبکی مشابه انوانسیون دارند ولی از کنترپوان سهبخشی سود میجویند، به عنوان سینفونیا شناخته میشوند. اگرچه برخی از ناشران معاصر برای این که این آثار با سمفونی اشتباه گرفته نشود، به اشتباه آنها را «انوانسیون سه بخشی» میخوانند) از آثار شناخته شده در این فرم به ۱۵ انوانسیون ساخته یوهان سباستین باخ اشاره کرد که نیمی از کتاب وی با عنوان انوانسیونها و سینفونیاها را تشکیل میدهد. هدف از ساخت انوانسیون، اجرای عمومی آنها نیست؛ در واقع این قطعات به عنوان تمریناتی برای هنرآموزان سازهای شستی دار و تمرینات پرورشی برای دانشجویان آهنگسازی به کار میرود.