ساجدا

و فی الخبر: «ان اللَّه عز و جل یقول حینئذ: یا ملک الموت خذ نفس اسرافیل، ثمّ یقول من بقی؟ فیقول: جبرئیل و میکائیل و ملک الموت فیقول خذ نفس میکائیل حتی یبقی ملک الموت و جبرئیل و یقول مت یا ملک الموت فیموت ثم یقول یا جبرئیل من بقی؟ فیقول: تبارکت و تعالیت ذا الجلال و الاکرام وجهک الدائم الباقی و جبرئیل المیّت الفانی، فیقول: یا جبرئیل لا بدّ من موتک، فیقع ساجدا یخفق بجناحه فیموت».

قوله وَ ما مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقامٌ مَعْلُومٌ جمهور مفسّران برانند که این سخن فریشتگان است. جبرئیل آمد و مصطفی را گفت: ما منّا ملک الّا له فی السماء مقام معلوم یعبد اللَّه هناک نیست از ما هیچ فرشته‌ای مگر که او را در آسمان مقامی است معلوم که خدای را جل جلاله در آن مقام می‌پرستد و تسبیح و تقدیس میکند. یعنی که ما بندگان‌ایم و عابدان نه معبودان چنانک کافران میگویند، نظیره قوله:نْ یَسْتَنْکِفَ الْمَسِیحُ أَنْ یَکُونَ عَبْداً لِلَّهِ وَ لَا الْمَلائِکَةُ الْمُقَرَّبُونَ‌. قال ابن عباس: ما فی السماء موضع شبر الّا و علیه ملک یصلّی او یسبّح. و قال النبی (ص): «اطّت السماء و حقّ لها ان تئطّ و الذی نفسی بیده ما فیها اربع اصابع الّا و ملک واضع جبهته ساجدا للَّه».

لِیَجْزِیَهُمُ اللَّهُ، بذلک اجرا. قال: فمن خرج فی سبیل اللَّه لم یضع قدما و لا یدا و لا جنبا و لا انفا و لا رکبة ساجدا و لا راکعا و لا ماشیا و لا نائما فی بقعة من بقاع اللَّه الّا اذن لها بالشهادة له و بالشفاعة، و ان اصابه نصب اعطاه اللَّه الغسل من نهر الحیوان فانقطع منه النصب. و صح‌