عبادنا

قال الله تعالی: «فوجدا عبدا من عبادنا آتیناه رحمه من عندنا و علمناه من لدنا علما».

و چنان که خداء تعالی ترکیب جسد مردم را بر مثال ترکیب و تالیف عالم انشا کرد، رسول مر دین حق را بر مثال آفرینش مردم نهاد، تا عقلاء دین‌اندرین بزرگ پیکر بنگرند و مر آنرا با آفرینش راست بینند (و) بدانند که دین حق را رسول بفرمان آفریدگار نهادست، و شش روز عالم (نیز در) عالم دین است. و رسول‌اندر عالم دین محل آفتابست که زندگی عالم دین بدوست، و وصی رسول‌اندر عالم دین محل ماه‌ست که نظام و صلاح عالم دین بدوست و نفس جسد دین است. و رسول‌اندر جسد دین محل دلست که زندگی جسد بدل است، و وصی رسول‌اندر جسد دین محل مغز سرست که تدبیر جسد سوی اوست. و هر یکی را ازین دو اصل عالم دین کزو یکی آفتاب عالم دین است و دیگر ماه عالم دینست یکی منزلتست، همچنانک هر یکی را از آفتاب و ماه‌اندر فلک یکی خانه است. اما منزلت رسول علیه‌السلام تالیف کتاب و شریعت بی تاویل، و اما منزلت وصی رسول علیه‌السلام تاویل کتاب و شریعت است بی تنزیل.و‌اندر عالم دین پنج ستاره مدبر‌اندر کارکنان زیر دست این ماه و آفتاب، که نور ایشان همه از آفتاب عالم دینست علیه‌السلام اعنی امام و باب و حجة و داعی و م‍اذون. و هریکی را ازین پنج ستاره دو منزلتست، چنانک مر هر یکی را از پنج ستاره فلک عالم جسم دو خانه است: یک منزلت هر یکی ازین پنج ستاره عالم دین نگاه داشت ظاهر کتاب و شریعت است و کار کردن، و دیگر منزلت هر یکی طلب کردن تاویل است و شناخت آن. و این پنج فرمان بردار که زیر دست آفتاب و ماه و عالم (دین‌اند) بمنزلتهاء حواس‌اند مر خداوندان دین حق را، چنانک خدای گفت‌اندر ابرهیم و فزندان او علیهم السلام بدین آیت: قوله «واذکر عبادنا ابرهیم و اسحق و یعقوب اولی الایدی و الابصار.» گفت مر رسول را علیه‌السلام که «یاد کن بندگان ما را ابرهیم (و اسحق و یعقوبرا که مر ایشان را دستها و چشمها بود.» اهل تفسیر که حشویان اهل امت (اند) گفتند که بدین دستها و چشمها همی مر صبر ایشان را خواهد بر بلاها و رنجها که از بهر دین بدیشان رسید. و اهل تاویل گفتند: دست و چشم پیغامبران و امامان مر آنان بودند که دین حق (را) بفرمان ایشان بگسترند چنانک چیزهاء جسمانی را بدست گسترند، و مر اشارتهاء علمی را بدیدند چنانک چشم مر اشارتهاء حسی را ببیند، و هر که قول حق ظاهر را بای خویش از تنزیل بگرداند، محرف قول خداء تعالی باشد.