معنی کلمه ذکر کثیر در دانشنامه اسلامی
در حدیثی از «ابوذر» می خوانیم می گوید: وارد مسجد شدم و به حضور پیامبر(صلی الله علیه وآله) رسیدم... به من فرمود: عَلَیْکَ بِتَلاوَهِ کِتابِ اللّهِ وَ ذِکْرِ اللّهِ کَثِیْراً فَاِنَّهُ ذِکْرٌ لَکَ فِی السَّماءِ وَ نُورٌ لَکَ فِی الاَرْضِ!: «بر تو باد که قرآنرا تلاوتکنی، و خدارا بسیار یاد نمایی، این سبب می شود که در آسمانها (فرشتگان) یاد تو کنند و نوری است برای تو در زمین».در حدیث دیگری از امام صادق(علیه السلام) چنین آمده: اِذا ذَکَرَ الْعَبْدُ رَبَّهُ فِی الْیَوْمِ مِاَهَ مَرَّه کانَ ذلِکَ کَثِیْراً: «هنگامی که انسان خدارا در روز یک صد بار یاد کند، این ذکر کثیر محسوب می شود».و نیز در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) نقل شده که، به یارانش فرمود: اَ لا اُخْبِرُکُمْ بِخَیْرِ اَعْمالِکُمْ وَ اَزْکاها عِنْدَ مَلِیْکِکُمْ، وَ اَرْفَعِها فِی دَرَجاتِکُمْ، وَ خَیْر لَکُمْ مِنَ الدِّیْنارِ وَ الدِّرْهَمِ، وَ خَیْر لَکُمْ مِنْ اَنْ تَلْقَوْا عَدُوَّکُمْ فَتَقْتُلُونَهُمْ وَ یَقْتُلُونَکُمْ؟ قالُوا: بَلی یا رَسُولَ اللّهِ(صلی الله علیه وآله)! قالَ: ذِکْرُ اللّهِ کَثِیْراً: «آیا بهترین اعمال و پاکیزه ترین کارهای شما را نزد پروردگار به شما بگویم؟، عملی که برترین درجه شما است، و بهتر از دینار و درهم، و حتی بهتر از جهادو شهادت در راه خدااست؟ عرض کردند: آری، فرمود: خدارا بسیار یاد کردن».
منظور از ذکر کثیر
ولی، هرگز نباید تصور کرد: منظور از ذکر پروردگار، با این همه فضیلت، تنها ذکر زبانی است، بلکه در روایات اسلامی تصریح شده: منظور علاوه بر این، ذکر قلبی و عملی است، یعنی هنگامی که انسان در برابر کار حرامی قرار می گیرد به یاد خدابیفتد و آن را ترک گوید.هدف این است که: خدادر تمام زندگی انسان حضور داشته باشد، و نور پروردگار تمام زندگی او را فرا گیرد، همواره به او بیندیشد، و فرمان او را نصب العین سازد.مجالس ذکر، مجالسی نیست که گروهی بی خبرگرد هم آیند و به عیش و نوش پردازند و در ضمن مشتی اذکار اختراعی عنوان کنند و بدعتهایی را رواج دهند و اگر در حدیثم ی خوانیم که پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: بادِرُوا اِلی رِیاضِ الْجَنَّهِ؟: «به سوی باغهای بهشت بشتابید».یاران عرض کردند: وَ ما رِیاضُ الْجَنَّهِ؟: «باغهای بهشت چیست»؟.فرمود: حِلَقُ الذِّکْرِ: «مجالس ذکر است». منظور جلساتی است که در آن علوم اسلامی احیا شود، و بحثهای آموزنده و تربیت کننده مطرح گردد، انسان ها در آن ساخته شوند، و گنهکاران پاک گردند، و به راه خدا آیند.
عناوین مرتبط
•آثار ذکر خدا•آثار ذکر در روایات•ارزش ذکر•اعراض از ذکر خدا•