باب بنی شیبه
معنی کلمه باب بنی شیبه در دانشنامه اسلامی
باب بنی شیبه از درهای مسجد الحرام است. این باب در شرق مسجد الحرام و در امتداد مسعی قرار دارد که در توسعۀ مسجد، درون آن قرار گرفته است. بنابر آنچه می گویند باب بنی شیبه هم اکنون تقریبا محاذی باب السّلام کنونی و نزدیک ستونهای متمایز از دیگر ستونهای مسجد قرار دارد. بنابراین با دخول از باب السّلام و پیشروی به موازات آن به سمت مسجد، دخول از باب بنی شیبه محقّق می شود. از این عنوان به مناسبت در باب حج نام برده شده است.
احکام باب بنی شیبه
دخول به مسجد الحرام از باب بنی شیبه مستحب است؛ زیرا - بنابر آنچه در روایات آمده است - بت هبل پس از سقوط از بام کعبه به دست حضرت علی علیه السّلام، کنار باب بنی شیبه به سمت مسجد دفن گردیده است که با ورود از این در، بت یاد شده لگد مال می شود. هنگام ورود به مسجد خواندن دعای وارد شده در محلّ باب بنی شیبه مستحب است.
منظور از شیبه
شیبه، شخصی است که در فتح مکه مسلمان شد و پیامبر او را کلیددار خانه کعبه کرد و طایفه "بنی شیبه" تا مدت ها کلیددار و پرده دار خانه ی خدا بودند.
[ویکی حج] باب بنی شیبه: از درهای ضلع شرقی مسجدالحرام می باشد. این در روبروی خانه های بنی شیبه قرار داشت و فرزندان شیبة بن عثمان، از آن استفاده می کردند. برای این باب نام های دیگری چون باب بنی عبد شمس بن عبدمناف، باب السلام و باب السیل گزارش شده است. این در قبلا یک ورودی برای مسجد بوده که در دوران مهدی عباسی ساخته شده است. این در تا روزگار ابوبکر به عنوان حد مسجدالحرام بود. حضرت علی(ع) در جریان فتح مکه، بت هبل را به فرمان پیامبر(ص) شکست و آن را در درگاه باب بنی شیبه دفن کرد. این باب یکی از مکان های استجابت دعا شمرده شده است و از درهایی بود که کنار آن بر جنازه ها نماز می خواندند. کنار باب بنی شیبه، مناره ای به همین نام وجود داشت که در دوره مهدی عباسی تعمیر شد و در زمان های مختلف بازسازی شده است. این باب در دوران سعودی و در 12 رجب سال 1387ق. برداشته شد.
باب بنی شیبه در ضلع شرقی مسجدالحرام، نخستین در از سمت شمال بود که با سه لنگه در برابر باب کعبه و مقام ابراهیم و شمال چاه زمزم قرار داشت. این باب در برابر خانه های بنی شیبه قرار داشت و فرزندان شیبة بن عثمان، پرده داران کعبه، از آن استفاده می کردند.
نام های دیگر آن عبارتند از: باب بنی عبد شمس بن عبدمناف در دوره جاهلیت و آغاز اسلام؛ باب بنی شیبه به علت روبه رو بودن با خانه های بنی شیبه؛ و باب السلام (از قرن9ق.) به تناسب دعای پیامبر(ص): «اللهم انت السلام و منک السلام، حینا ربنا بالسلام» هنگام ورود از این در و روبه رو شدن با کعبه. نیز از آن جا که سیل گاهی از همین در وارد مسجد می شد، آن را باب السیل نیز خوانده اند.
[ویکی حج] باب بنی شیبه (ابهام زدایی). باب بنی شیبه ممکن است برای نام های زیر به کار رفته باشد.
[ویکی اهل البیت] باب بنی شیبه (باب السّلام). این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام است
باب بنی شیبه در شرق مسجدالحرام و در امتداد مسعی قرار دارد که در توسعه مسجد درون آن قرار گرفته است. بنابر آنچه می گویند: باب بنی شیبه هم اکنون تقریبا محاذی باب السّلام کنونی و نزدیک ستون های متمایز از دیگر ستون های مسجد قرار دارد.
بنابراین با دخول از باب السّلام و پیشروی به موازات آن به سمت مسجد، دخول از باب بنی شیبه محقق می شود. از این عنوان به مناسبت در باب حج نام برده شده است. دخول به مسجدالحرام از باب بنی شیبه مستحب است؛ زیرا - بنابر آنچه در روایات آمده است - بت هبل پس از سقوط از بام کعبه به دست حضرت امام علی علیه السلام کنار باب بنی شیبه به سمت مسجد دفن گردیده است که با ورود از این در، بت یاد شده لگدمال می شود.
هنگام ورود به مسجد خواندن دعای وارد شده در محل باب بنی شیبه مستحب است.
جمعی از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، جلد 2، ص 35
جملاتی از کاربرد کلمه باب بنی شیبه
روی ان النبی صلّی اللَّه علیه و آله و سلم دخل علی اصحابه من باب بنی شیبه فرآهم یضحکون فقال أ تضحکون؟ لو تعلمون ما أعلم، لضحکتم قلیلا و لبکیتم کثیرا. ثم مرّ ثم رجع القهقری، و قال نزل علیّ جبرئیل، و اتی بقوله تعالی نَبِّئْ عِبادِی أَنِّی أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِیمُ
شیخ ابوعلی بن عثمان الجلا گوید: به شام بودم. بر سر خاک بلال موذن رضی الله عنه خفته بود م. در خواب خود را در مکه دیدم که پیغامبر علیه السلام از باب بنی شیبه درآمدی و پیری در بر گرفته. چنانکه اطفال را در بر گیرند. به شفقتی تمام من پیش او دویدم و بر پایش بوسه دادم و در تعجب آن بودم که این پیر کیست. پیغمبر به حکم معجزه بر باطن من مشرف شد و گفت: این امام اهل دیار توست. ابوحنیفه رحمةالله علیه.