بقالی

بقالی داد پر نون دشت سامان را کنون آمد بکاخ خسرو از سامان بدل قالی و پرنون را؟

بد یکی طرار از اهل دوان رفت تا دکان بقالی روان

و معاذبن جبل رحمه الله می گوید که ابلیس را پسری است نام وی زلنبور، نایب وی است که در بازارها بود لعنه الله. وی را گوید که در بازار رو و دروغ و سوگند و مکر و خیانت در دل ایشان بیارای و با کسی که اول وی رود و آخر وی بیرون آید همراه باش. پس واجب اقتضای آن کند تا از مجلس علم و ورد بامداد و نماز چاشت نپردازد به بازار نشود. و چون چندان سود کرد که کفایت روز بود بازگردد و به مسجد شود و کفایت عمر آخرت به دست آرد که آن عمر درازتر است و حاجت بدان بیشتر است و از زاد آن مفلس تر است. حماد بن سلمه استاد ابو حنیفه رحمه الله علیهما مقنعه فروختی. چون دو حبه سود کردی سفط فراز کردی و بازگشتی. و در خبر است که بدترین جایها بازار است و بدترین ایشان آن که اول روز آید و آخر بیرون شود. ابراهیم بن بشار فرا ابراهیم بن ادهم گفت، «امروز به کار گل می روم»، گفت، «یا بن بشار تو می جویی و تو را می جویند. آن که تو را می جوید از وی درنگذری و آنچه تو می جویی از تو درنگذرد مگر هرگز حریص محروم ندیده ای و کامل مرزوق؟» گفت، «در ملک من هیچ چیز نیست مگر دانگی بر بقالی دارم». گفت، «داری و آنگاه به کار می شوی؟»

قضا را بود بقالی در آن کوی که خویش همچو رویش بود نیکوی

پس آگاهی آمد ز فرفوریوس بگفت آنچ آمد بقالینیوس

آباقا را عظیم خوش آمد و انصاف آن است که در این وقت که ماییم علما و مشایخ روزگار چنین نصایح با بقالی و قصابی نتوانند گفت. لاجرم روزگار بدین نسق است که می‌بینی. والله اعلم.

چو قیصر گنهکار شد ما که‌ایم بقالینیوس اندرون بر چه‌ایم

گرچه از بهر ماست دیوانم شد گرو در دکان بقالی

در یکی تره چو این عذر ای فضول می‌نیاید پیش بقالی قبول

بود بقالی و وی را طوطیی خوش‌نوایی سبز و گویا طوطیی