بمثل

معنی کلمه بمثل در لغت نامه دهخدا

بمثل. [ ب ِ م َ ث َ ] ( ق مرکب ) ( از: «ب » + مثل ) بطور مثل و بطور نمونه. ( ناظم الاطباء ) : اشتها به هر روز زیادت بود. چنان که اگر بمثل شیرمرغ خواستی دروقت حاضر کردی. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 411 ).
بمثل.[ ب ِ م ِ ل ِ ] ( حرف اضافه مرکب ) ( از: «ب » + مثل ) مانند و شبیه. ( ناظم الاطباء ). نظیر. رجوع به مثل شود.

معنی کلمه بمثل در فرهنگ فارسی

مانند شبیه. توضیح لازم الاضافه است.
مانند و شبیه . نظیر .

معنی کلمه بمثل در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
ب (۲۶۴۹ بار)مثل (۱۶۹ بار)

جملاتی از کاربرد کلمه بمثل

قال قال رسول اللَّه (ص): «ثلاث من جاء بهنّ مع ایمان باللّه دخل الجنة من ایّ ابواب الجنّة شاء، و زوّج من الحور العین حیث شاء، من ادّی دینا خفیّا و عفا عن قاتله و قرأ دبر کلّ صلاة مکتوبة عشر مرّات قل هو اللَّه احد»، فقال ابو بکر او احدیهنّ یا رسول اللَّه؟ قال: «او احدیهن»، و روی: «من تصدّق بدم فما دونه کان کفّارة له من یوم ولد الی یوم تصدّق به»، و روی: «من تصدّق بجسده بشی‌ء کفّر اللَّه عنه بقدره من ذنوبه»، و قال: «ما من مسلم یصاب بشی‌ء بجسده فتصدّق به الا رفع اللَّه عزّ و جلّ به درجة و حطّ به عنه خطیئة»: و روی انّه جی‌ء بقاتل الی رسول اللَّه، فقال «ص» لولیّ المقتول: أ تعفو؟ قال: لا. قال: أ تأخذ الدّیة؟ قال: لا. قال: أ تقتل؟ قال: نعم. قال: اذهب. فلمّا ذهب دعاه، فقال له مثله، فأجابه بمثل ما اجاب. ثمّ قال رسول اللَّه: انک ان عفوت عنه فانّه تبوء باثمک و اثم صاحبک. قال: فعفا عنه.
از شمع ماه روی تو پر زیور آفتاب در مشعل فلک بمثل اخگر آفتاب
گر شیر فلک باشی بمثل دم در کش و هیچ مجنبان دم
جام کیخسرو و آئینه اسکندر اگر دیده باشی، بمثل جام سفالین من است
دستِ ناپاک چون دراز کند بمثل گر سوی پیاز کند
بیرون بود از مردمی و مردی و رادی هر کس که درونش بمثل غیر برون است
رنجها دادست کان را چاره نیست آن بمثل لنگی و فطس و عمیست
آب حملش بمثل گر گذرد از دل سنگ طمع پختن از آتش طمعی باشد خام
گر خواهی ، ازین حشمت والا بمثل بر تارک خورشید نهی پای محل
بِأَیْدِی سَفَرَةٍ کِرامٍ بَرَرَةٍ قال وهب بن منبّه: هم المسلمون اصحاب النّبی (ص) و قیل: فِی صُحُفٍ مُکَرَّمَةٍ یعنی فی اللّوح المحفوظ عنده قد شرّفه و کرمه و کرّمه و اعجز الخلق عن الإتیان بمثله. و الصّحف جمع صحیفه و کلّ مکتوب عند العرب صحیفة و قیل: فِی صُحُفٍ مُکَرَّمَةٍ هی النّسخ من القرآن الّتی فی السّماء الدّنیا و فی اللّوح عند الملائکة.