خلسه

حافظ برای نیچه نمونه بارز حکمت خلسه‌آمیز دیونوسی را نشان می‌دهد که در فلسفه‌اش آن را بسیار ستایش می‌کند. تحسین گوته از حافظ و حکمت «شرقی» او که در دیوان غربی بیان شده‌است، منبع اصلی جلب توجه نیچه به این شاعر پارسی‌گو بوده‌است. حتی در مجموعه آثار نیچه شعر کوتاهی با عنوان حافظ وجود دارد.

اسرار دیونیسوسی، آیین‌هایی در تراکیه باستان، یونان باستان و روم باستان بود که تکنیک‌هایی برای ایجاد خلسه داشت.

سومه در مراسم آیینی آریایی‌ها نقش مهمی داشت. امروزه زرتشتیان آن را هوم می‌نامند و جای گیاهی که در آن دوره برای تهیه نوشیدنی سومه به کار می‌رفت و عصاره آن قطعاً خواص سکرآور یا خلسه آفرین داشت، گیاه اِفِدرا را به کار می‌برند. ظاهراً گیاه اصلی پس از مهاجرت از مسکن نخستین آریایی‌ها، دیگر در دسترس آن‌ها نبود و ناچار شدند تا گیاهان دیگری جایگزین آن کنند. این گیاه هم قربانی بود و هم خدایی که نیایش می‌شد و قسمتی از حیوان قربانی شده در یَگنه را به او تقدیم می‌کردند.

یعنی به جذبه‌ایم نه شوریده از جنون یعنی به خلسه‌ایم نه پیچیده در ردا

مشهوترین آموزگر خلسه قبل از جنگ داخلی آمریکا کورا ال.وی. سکات (۱۸۴۰–۱۹۲۳ میلادی) بود. زن جوان و زیبا که ظاهر شدن وی بر صحنه، مردان را به وجد می‌آورد. مخاطبین وی از مقایسه میان ظاهر دخترانه و شیوایی که او پیرامون موضوعات روح صحبت می‌کرد مبهوت می‌شدند و با این مقایسه به این نتیجه می‌رسیدند که ارواح از طریق او صحبت می‌کند. کورا چهار بار ازدواج کرد و هر بار نام خانوادگی شوهر خود را می‌پذیرفت. هنگام اوج فعالیت خود، بنام «کورا هچ»[ذ] شناخته می‌شد.

این چشم، چشم درون است، به کار روح می‌آید که می‌تواند فراتر از محسوسات رود. چنان‌که با روح جهان پیوند می‌خورد و به اصل اولیه خود بازگشت می‌کند، چنین حالتی را عارفان خلسه می‌گویند و به شهادت فرفوریوس فلوطین در طول عمرش سه بار با این حالت روبرو شد.

فسق کشود، پلمه تهمت یلغدر بیدین و داد هوش واژن، خلسه و ضایع زبون و سست پخش

در هر صورت این نام بدون شک مرتبط با قابلیت مشاهده شده استفاده موسیقی برای غالب شدن به حالت هوشیاری به عنوان خلسه شناخته شده‌است. پاره‌ای از تأثیرات بعضی از قطعه‌های موسیقی ساخته شده در این سبک در ارتباط با موسیقی وادارکننده با حالت خلسه‌است که توسط شمن‌ها در طول مدت طبل‌نوازی ساخته شده‌است. از آنجایی که این موسیقی به صورت وسیعی در کلاب‌های شبانه، نقاط تفریحی و در داخل شهرها پخش می‌شود، می‌توان آن را گونه‌ای از موسیقی موسیقی کلاب به‌شمار آورد.

پایان داستان به این شکل است که اعتیاد، آن جوان معتاد را به دیوی تبدیل می‌کند که با نقشه قبلی خواهر خود را، که برادرش را بیشتر از جان دوست دارد، به دام اعتیاد می‌کشاند. وقتی کار اعتیاد خواهرش بالا می‌گیرد، هر دو از خانه بیرون می‌زنند و او را وسیله کسب درآمد برای رهایی از خماری و رسیدن به نشئگی و خلسه قرار می‌دهد.

زهی صوفی که نتواند تمیز خلسه از اغما زهی مفتی که نشناسد ز حیدر بیک قرآن را

شیم شیخ و خواجه ایشی بی بی و بانوستی خلسه فرزنشاد باشد طاعن السن سالخورد

در ۷ اکتبر ۱۸۴۹، پو در ۴۰ سالگی در بالتیمور درگذشت. او را در حال خلسه و روی نیمکتی در پارک پیدا کردند و به بیمارستان بردند. چهار روز در حال مرگ و زندگی به سر برد و هذیان گفت. از چیزهایی وهمی و شبحی بر دیوار حرف می‌زد، اما نتوانست بگوید که چه بر سر او آمده‌است. علت مرگش مشخص نیست و از دلایل زیادی از جمله الکل، انسداد شریان، مواد مخدر، بیماری قلبی، وبا، هاری، خودکشی و سل برای آن نام برده می‌شود. جسد ادگار آلن پو به همراه استخوان‌های ویرجینیا پو (همسرش) در مقبره‌ای که در سال ۱۸۷۵ در گورستان وست‌مینستر هال که امروزه جزئی از دانشکده حقوق دانشگاه مریلند در بالتیمور برای این نویسنده بنا شد، دفن شد.

اسپیریتوالیسم بدون داشتن متون کانونی یا سازمان رسمی برای نیم قرن شکوفا بود و از طریق دوره‌ها، تورها توسط استادان خلسه، جلسات کمپ و فعالیت‌های تبلیغی مدیوم‌های برجسته سازمان‌دهی می‌شد. بیشتر اسپیریتوالیست‌های سرشناس زنان بودند و همانند بیشتر اسپیریتوالیست‌ها از آرمان‌هایی چون لغو بردگی و حق رأی زنان حمایت می‌نمودند. در اواخر دهه ۸۰ قرن نزدهم میلادی اعتبار جنبش رسمی به دلیل اتهامات ارتکاب تقلب توسط مدیوم‌ها تضعیف شده بود و سازمان‌های روح‌گرایی رسمی شروع به ظهور کرد. روح‌گرایی امروزه اساساً از طریق فرقه‌های گوناگون کلیساهای روح‌گرا در ایالات متحده، کانادا و انگلستان پیروی می‌گردد.