حاجی فیروز

معنی کلمه حاجی فیروز در فرهنگ معین

(اِمر. ) مردی که از چند روز مانده به نوروز تا پایان نوروز، چهره خود را سیاه کرده و لباس قرمز می پوشد و در کوچه و خیابان ها دایره به دست می خواند و می رقصد، آمدن نوروز رابه مردم یادآوری کرده ، پول می گیرد.

معنی کلمه حاجی فیروز در فرهنگ عمید

مردی که در ایام نوروز با چهرۀ سیاه کرده، لباس قرمز، و دایره در کوچه و خیابان میگردد و مردم را میخنداند و از آن ها پول می گیرد.

معنی کلمه حاجی فیروز در فرهنگ فارسی

( اسم ) مردی که چهر. خود را سیاه کند و جام. قرمز پوشد و از چند روز بنوروز مانده تا پایان مراسم نوروز با حرکات و اطوار و تصنیفهای خود موجب خنده و نشاط مردم گردد .

معنی کلمه حاجی فیروز در دانشنامه آزاد فارسی

منادی سنتی نوروز. در روزهای نزدیک به سال نو در کوچه ها و خیابان های ایران ظاهر می شود. مردی است با چهرۀ سیاه کرده و لباس و کلاه دوکی شکل قرمز. دایره و دنبکی به دست می گیرد و به خیابان می آید و به رقص و شیرین کاری و خواندن شعرهای ضربی می پردازد. مردم نیز همراه او شادی می کنند. رنگ سیاه صورت و لباس سرخ نمادی از تحول عظیم طبیعت و نشان دهندۀ آن است که بهار شکوفه های سرخ را در میان سیاهی سرما به ارمغان می آورد. اجرای حرکات موزون و آوازخواندن حاجی فیروز نیز حاکی از ازدواج عمو نوروز (← عمو_نوروز) با زنی به نام «سال» است. عمو نوروز نماد برکت است. زن هم همان «زمین» است چراکه هر دو نماد باروری و روح زایندگی اند. حاجی فیروز را در نواحی گوناگون ایران با نام های متفاوتی می شناسند.

معنی کلمه حاجی فیروز در ویکی واژه

مردی که از چند روز مانده به نوروز تا پایان نوروز، چهره خود را سیاه کرده و لباس قرمز می‌پوشد و در کوچه و خیابان‌ها دایره به دست می‌خواند و می‌رقصد، آمدن نوروز رابه مردم یادآوری کرده، پول می‌گیرد.

جملاتی از کاربرد کلمه حاجی فیروز

در برخی منابع گفته می‌شود که نمایشِ حاجی فیروز، ریشه در فرهنگِ میان‌رودان دارد. برخی منابع دیگر، ریشهٔ حاجی فیروز را بسیار دیرینه‌تر و پیوسته به دورهٔ برزِ بابل می‌دانند. حاجی فیروز همچنین به نمایش‌های کُهنِ کوسه برنشین و میرنوروزی پیوست داده شده‌است؛ نمایش‌هایی که کنایه‌آمیز و در واخواستِ شاه برگزار می‌شده‌اند.
در این باره می‌توان گفت که نام «حاجی فیروز» و ویژگی‌های خاص امروزین او، همچون پوشاک سرخ و سیاهی چهره و ترانه‌های ویژه‌اش، سنتی کاملاً جدید و خاص تهران معاصر بوده‌است.
پیشتر بهرام بیضایی گفته بود حاجی فیروز و چهره سیاه آن ارتباطی به نژادپرستی ندارد.
حاجی فیروز با گیوه بر پای و لباس قرمز و چهره‌ای سیاه شده بر خیابان‌ها می‌آمد در حالی که دایره‌ای در دست داشت اشعاری را با کلمات شکسته می‌خواند.
حاجی فیروز همچنین برای همگونگی‌اش با پیتر سیاه، یک چهرهٔ فولکلور هلندی، در رسانه‌ها و نویسه‌ها پرداخته شده‌است؛ به ویژه که هردو، سرخ‌پوش و سیاه‌پوست هستند.
آرزو رسولی، عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی نیز نوروز و تمام جشن‌ها و اساطیر پیرامون این جشن‌ها را در پیوند تنگاتنگ با کشاورزی که اقتصاد و معیشت مردم فلات ایران بوده‌است، مرتبط دانسته‌است. او دربارهٔ چرایی چهره سیاه حاجی فیروز می‌گوید که چهره سیاه حاجی فیروز به اسطورهٔ ایزد شهید شونده و زنده شدن دوبارهٔ او برمی‌گردد.