جیران. ( ع اِ ) ج ِ جار. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). رجوع به جار شود: فضله مکارم ایشان به ارامل و پیران و اقارب و جیران برسد. ( گلستان ). جیران. [ ج َ ] ( ترکی ، اِ ) غزال. آهو. ( ناظم الاطباء ). جیران. [ ] ( اِخ ) ناحیه ایست میان سیراف و عمان. ( منتهی الارب ). جیران. [ ج ِ ] ( اِخ ) دهی از دهستان سراجو بخش مرکزی شهرستان مراغه. کوهستانی ، معتدل سالم. سکنه آن 654 تن. آب آن از چشمه سارها و محصول آن غلات ، زردآلو و شغل اهالی زراعت و صنایع دستی زنان جاجیم بافی است. راه مالرو دارد. این ده در دو محل نزدیک بهم قرار گرفته و بنام جیران بالا و پائین مشهور است و سکنه جیران بالا 339 تن میباشد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 ).
جیران (همسر ناصرالدین شاه). خدیجه خانم تجریشی ( زاده ۱۲۱۰ ه. ش، تجریش - درگذشته ۱۲۳۸ ه. ش، تهران ) معروف به جیران و ملقب به فروغ السلطنه؛ پنجمین همسر عقدی و اولین سوگلی ناصرالدین شاه بود. خدیجه خانم، دختر یک باغبان و نجار به نام محمدعلی خان تجریشی از اهالی روستای کوهسار تجریش در نزدیکی تهران بود. او توسط ناصرالدین شاه به دلیل داشتن چشمان بزرگ، «جیران» خوانده شد. جیران واژه ای ترکی و به معنای " آهو" است. جیران علاوه بر یک خواهر به نام عصمت، برادری به نام اسدالله نیز داشت که پس از ازدواج جیران با شاه، در زمره فراشان درآمد و پس از آن پیشخدمت خاصهٔ ناصرالدین شاه شد. خواهرزادهٔ جیران، محمد ابراهیم مفیدی یک پهلوان مشهور شمیرانی بوده است. در مورد نحوه آشنایی ناصرالدین شاه و جیران عقاید متفاوتی وجود دارد. به نوشته عباس امانت، جیران ابتدا به جهت یادگیری رقص و آواز به حرم سرای شاهی آورده شد و نخستین بار ناصرالدین شاه او را اندکی پس از قتل امیرکبیر در جمع ملازمان مهد علیا دید و به او دل بست. تقی دانشور ( اعلم السلطان ) در خاطرات خود، آشنایی آن دو را مربوط به یکی از سفرهای شکاری شاه به روستاهای اطراف شمیران و تجریش دانسته است. او نخستین ملاقات آن ها را چنین شرح می دهد: شاه روزی در اطراف شمیران و تجریش سواره به شکار بلدرچین و قرقاول رفته بود. غفلتاً چند بلدرچین روی یک درخت توت پریدند و شاه برای شکار و تیراندازی به آنان زیر درخت توت رفت. دختری بالای درخت رفته و مشغول بازی و خوردن توت بود. دخترک اعتنایی به شاه نکرد. ولی شاه فریفته جمال دختر شد و بر سبیل مزاح خطاب به وی گفت: دختر، زن من می شی؟ دخترک شانه هایش را بالا انداخت و بدون آنکه بداند طرف صحبتش شاه مملکت است، گفت: تو که داخل آدم نیستی، من زن شاه می شم! مونس الدوله ( ندیمه و کنیز انیس الدوله ) در کتاب خاطراتش، مانند دانشور، آشنایی شاه و جیران را مربوط به یکی از سفرهای شاه به سبب شکار می داند و به نقل داستان مشابهی می پردازد. به گفته او شاه که در حین تفرج، زیر درخت توتی به جمعی از دختران که جیران نیز میان آن ها بود برخورده بود، فریفته چشمان درشت و سیاه او شد و خواجه هایش را فرستاد تا از نام و نشانش سؤال کنند و پدرش را بیابند. او سپس ادامه می دهد: ناصرالدین شاه آنقدر آنجا منتظر ایستاد تا خواجه ها و پیشخدمت ها آمدند و خبر آوردند که اسم او خدیجه است و اسم پدرش هم «میرزا محمدعلی». دیگر کار تمام بود و به حکم قبله عالم ناصرالدین شاه قاجار، جیران را از درخت پائین آوردند و پیش خانم های اندرون بردند. رختش را عوض کردند، حمامش بردند و خواجه باشی او را ۹۹ سال برای ناصرالدین شاه صیغه کرد.
معنی کلمه جیران در ویکی واژه
جِ جار؛ همسایگان. آهو، غزال.
جملاتی از کاربرد کلمه جیران
اشک و لبخند فیلمی به کارگردانی شاپور قریب و نویسندگی شاپور قریب و فریدون جیرانی محصول سال ۱۳۷۳ است.
اصغر نعیمی (زاده ۱۳۵۲ - تهران) نویسنده و کارگردان اهل ایران است. اصغر نعیمی از سال ۱۳۶۸ فعالیت مطبوعاتی خود را به عنوان نویسنده و منتقد در نشریات مختلف شروع کرد. او فعالیت خود را به عنوان برنامه‌ریز و دستیار کارگردان با فیلمسازانی نظیر کیانوش عیاری و فریدون جیرانی ادامه داد.
تشطّ غدا دار جیراننا و للدّار بعد غد ابعد
قولتو غمیزدا چورک، آرپا اونی کیکلیک و جیران او و یمیز یازگونی
حاجی واشینگتن فیلمی از علی حاتمی است که در سال ۱۳۶۱ توقیف شد. این فیلم داستان زندگی غم‌انگیز حسینقلی خان صدرالسلطنه نخستین سفیر ایران در بلاد «آمِریک» را روایت می‌کند؛ پس باید در آمریکا ساخته می‌شد اما به دلیل مشکلات سیاسی دو کشور گروه سازنده ناچار شدند فیلم را در ایتالیا دنبال کنند. عزت‌الله انتظامی در گفتگویش با فریدون جیرانی هنگام نمایش تلویزیونی فیلم از اقامت طولانی مدت عوامل در ایتالیا (نزدیک ۵ ماه) اشاره می‌کند که فیلم با مشکلات مالی فراوان همراه بوده‌است. حاتمی فیلم نامهٔ هر سکانس را شب قبلش می‌نوشته و از زیر در بستهٔ اتاق انتظامی در هتل، به او می‌رسانده‌است.
در نهایت پس از ۵۶ روز، دادسرای فرهنگ و رسانه دستور رفع توقیف جیران را صادر کرد. دو هیئت سه‌نفره و پنج‌نفره به نفع جیران حکم دادند و پخش سریال از ۲۵ شهریور از سر گرفته شد.
و عن سهل بن سعد قال: جاء رجل الی النّبی (ص) فشکا الیه الفقر و ضیق المعاش. فقال له رسول اللَّه (ص): «اذا دخلت بیتک فسلّم ان کان فیه احد، و ان لم یکن فیه احد فسلّم علیّ و اقرأ: قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مرّة واحدة». ففعل الرّجل فأدرّ اللَّه علیه رزقا افاض علیه جیرانه.
آزاد قوی اوغول عشقی طبیعتده بولونسون داغ – داشدا دوغولموش ده لی جیران حمیل اولماز
آنومالی دره انجیران یک اندیس چندفلزی است که در حوالی شهر معلمان استان سمنان قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، طلا است.سنگ میزبان این اندیس آندزیت، تراکی آندزیت و اسکارن است در این اندیس، پاراژنز‌های مس و طلا یافت می‌شوند.
بالله اخبرنی بما قد قال جیران الحمی حرف دروغی از لب جانان بگو بهر خدا
پسیانی در آبان ۱۴۰۰ در مصاحبه با فریدون جیرانی گفت که ۱۷ سال است که تلویزیون نگاه نمی‌کند و حتی سریال‌های خود را نمی‌بیند. این صحبت‌ها واکنش‌های زیادی از کیهان و اخبار ۲۰:۳۰ تا منتقدان و سریال‌سازان و کاربران فضای مجازی در پی داشت. در نهایت دو روز بعد پسیانی با انتشار پستی در اینستاگرام از همکاران و بینندگان تلویزیون عذرخواهی کرد.
امامزاده حمزه و عبدا… مربوط به اوائل دوره صفوی است و در شهرستان طالقان، روستای کجیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۲۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بقعه آقا سید حسین مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان رودسر، بخش رحیم آباد، روستای سجیران واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ آبان ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۵۸۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وی با بازی در فیلم مارمولک (کمال تبریزی، ۱۳۸۲) فعالیت در سینما را آغاز کرد و با یک سال دوری از سینما با بازی در سه فیلم در سال ۱۳۸۴ موقعیت خود را در سینما تثبیت کرد. رعنا آزادی‌ور با بازی در فیلم پارک‌وی (فریدون جیرانی، ۱۳۸۵) برای بار نخست، بازی در نقش اول را همراه با نیما شاهرخ شاهی تجربه کرد. او در فیلم درباره الی نقش همسر یکی از زوج‌های جوان فیلم را بازی می‌کند که در داستان سه روزهٔ سفر این زوج‌ها به شمال، درگیر است و با بازی در این نقش در سیر داستان همراه با سایر شخصیت‌های داستان با اتفاقات روبرو می‌شود. او در سال ۱۴۰۰ در سریال زخم کاری در شبکه نمایش خانگی در نقش سمیرا به بازی پرداخت که مورد توجه قرار گرفت.
ای وزیر آخر گر انسانی طریق مردمی پو ور مسلمانی بپرس از حالت اخوان و جیران
از پی صید غلامانت‌کنون بر دشت وکوه باشد از مرغان و نخجیران قطار اندر قطار
آشفتگی فیلمی به کارگردانی و نویسندگی و تهیه‌کنندگی فریدون جیرانی محصول سال ۱۳۹۷ ایران میباشد. این فیلم برای نخستین بار در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد.
صورة الفرش معدن النیران قهوة العرش راحة الجیران
و عن ابن عمر قال قال رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و آله و سلم «ان اللَّه لیدفع بالمسلم الصالح عن مائة اهل بیت من جیرانه البلاء».
