دفتری

معنی کلمه دفتری در لغت نامه دهخدا

دفتری. [ دَ ت َ ] ( ص نسبی ، اِ مرکب ) منسوب به دفتر. کارهای دفتری از قبیل ثبت و ضبطو ربط، چنانکه در مؤسسات و وزارتخانه ها متداول است. و از همین قبیل است امور مربوط به دفاتر دخل و خرج مملکت : همچنین نسخجات دیوانی و اسناد خرج دفتری و مفاصای صاحب جمعان و... بدانچه مقرر میدارد معمول می دارند. ( تذکرة الملوک چ دبیرسیاقی ص 7 ). کیفیات دفتری که به مهر مشارالیه [ مستوفی الممالک ] رسیده باشد، داد و ستد و تنخواه داده میشود. ( تذکرة الملوک ص 17 ). مستوفی اصفهان هر ساله نسخه بر جمع و خرج وجوهات و محصولات محال ضبطی وزیر اصفهان... نوشته... بسرکار خاصه رسانیده اگر سخن حسابی و دقت دفتری داشته باشد مستوفی خاصه بعمل آورد. ( تذکرة الملوک ص 51 ).
- کاغذ دفتری ؛ کاغذ ردی و فرومایه و کم بها. ( آنندراج ) :
نبیند که پیشش همی نظم و نثرم
چو دیبا کند کاغذ دفتری را.ناصرخسرو.و رجوع به کاغذ شود. || اداره دار. اهل دفتر. ( ناظم الاطباء ). || منسوب به دفتر. که در دفتر کار کند، از قبیل محاسب و جزءجمعنویس. رجوع به ترکیب ذیل شود.
- دفتریان ؛ ج ِ دفتری. اشخاص منسوب به دفتر : اسنادرا ضبط، و ارقام و پروانجات را قلمی و در ثبتها خط می گذارند، که سند دفتریان گردد. ( تذکرة الملوک ص 44 ). || محرر و نویسنده. ( از آنندراج ). دفترنگار :
جای مداد آب طلا ریزد از قلم
بنویسد ار ز بخشش او حرف دفتری.ابونصر نصیرای بدخشانی ( از آنندراج ).|| اصطلاحی در عهد صفویه به این شرح : مجلس نویس موظف بود که فرامین سلطان را بصورت مقتضی و صحیح و مناسب درآورد. چون سلطان در اغلب موارد فرمانها را شفاهاً ( بالمشافهه ) صادر می کرد، ناچار باید با تعلیقه وزیر اعظم یا توسط رساله یکی ازامراء و با نوشتن عبارت «حسب الامر الاعلی » تأیید گردد. در هر یک از این دو حال فرمان به واقعه نویس ارائه میشد تا در دستگاه اداری وی بصورت رقم صحیح درآید.در «ص عکسی 42 ب - ص 26 چ تهران » ارقامی را که به واقعه نویس تسلیم می کردند بیاضی و دفتری خوانده شده است. از روی آنها طغرائی با مرکب سیاه می نوشت و تنظیم می کرد . || در اصطلاح دوره صفویه ، اسناد پیش نویس که در دفتر تنظیم میگردد. ( فرهنگ فارسی معین ).
دفتری. [ دَ ت َ ] ( اِخ ) لقب عثمان بن علی بن عمر، مکنی به ابوالنور و مشهور به عصام الدین ، شاعر و مورخ قرن دوازدهم هجری. رجوع به عثمان ( ابن علی... ) شود.

معنی کلمه دفتری در فرهنگ فارسی

( صفت ) ۱ - منسوب به دفتر : کارهای دفتری . ۲ - اسناد پیش نویس که در دفتر تنظیم میگردد ( صفویه ) .
لقب عثمان بن علی بن عمر مکنی به ابو النور و مشهور به عصام الدین شاعر و مورخ قرن دوازدهم هجری .

جملاتی از کاربرد کلمه دفتری

فصلی نکرد از کتب فضل او رقم گیرم تمام ارض و سما دفتری کند
دفتری کردند حسن وعشق را من از آن دفتر کتابی دیده ام
دفتر مرکزی این خبرگزاری در استانبول است و علاوه بر آن در ۵ شهر دیگری ترکیه و دفتری نیز در شمال عراق دارد.
نامدی اوراق اطباق فلک هرگز تمام گر ضمیر او نکردی علم دین را دفتری
شاهد من دفتری که بر رخ ساده از خط کج مج نهاده زلف خمیده
هرکرا چیزی بخاطر خوش بود دفتری سازد که ظاهر خوش بود
وی سه سال قبل از انقلاب، از تبریز به گیلان برگشت و در شهر رشت مستقر و مشغول کارهای فنی شده و دفتری برپا می‌کند و در کنار آن گاهی به تدریس عرصه‌های مختلف علوم فنی نیز می‌پردازد. وی تا زمان پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ و مدتی پس از آن موفق به انتشار آثارش نمی‌شود و اکثر آثار وی حدوداً پس از فوت روح‌الله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی به نشر می‌رسد.
حدیث نیک و بد ما نوشته خواهد شد زمانه را سند و دفتری و دیوانی است
در سال ۱۳۱۸ در اوج قدرت حزب نازی در آلمان به دستور رضاشاه پهلوی کابینه‌ای جوان به نخست‌وزیری احمد متین دفتری روی کار آمد. سیاست خارجی این کابینه نزدیک شدن به آلمان بود. عملاً نیز روابط تجاری و صنعتی بین ایران و آلمان توسعه یافت. ولی این دوران نه ماه بیشتر طول نکشید و متین دفتری مدتی را در زندان رضاشاه به سر برد.
در نوامبر ۲۰۱۲ ایربی‌ان‌بی دفتری را در سیدنی، محل یازدهمین دفتر خود افتتاح کرد و از برنامه‌های خود برای راه‌اندازی خدمات در تایلند و اندونزی خبر داد. در دسامبر ۲۰۱۲ ایربی‌ان‌بی استراتژی خود را برای حرکت به بازار آسیا با راه اندازی دفتر کار در سنگاپور اعلام کرد.
در دفتری که مدح وصی رسول بود کردم ردیف شعر درین دفتر آفتاب
تویی که، اسم تو بالای اسم جمله نویسم؛ بدفتری که نویسند ز اهل جود اسامی
مقاله‌های آترتون بلایت (۱۸۴۹ تا ۱۸۵۸) در انجمن تاریخی پنسیلوانیا نگهداری می‌شود. این مقاله‌ها شامل مجموعه‌ای از مکاتبه‌ها، ازجمله خاطرات سفر و دفتری بیانگر هزینه‌های سفر است. او در دفتر خاطرات شخصی خود، میدان‌های نبرد و کهنه‌سربازان جنگ کریمه را توصیف می‌کند که در فوریه ۱۸۵۶ به پایان رسیده بود. مکاتبه‌های او با چارلز الیوت نورتون از طریق کتابخانهٔ هاتون انجام شده‌است.
پس از گشایش مجلس سنا در سال ۱۳۲۸، متین دفتری با پایان دوره نمایندگی‌اش، سناتور انتخابی تهران شد و تا هنگام مرگ در کسوت سناتوری باقی ماند.
انتشارات بریل در لیدن هلند تا کنون ترجمهٔ انگلیسی پنج مجلد از این دائرةالمعارف را تحت نظارت ویلفرد مادلونگ و فرهاد دفتری چاپ کرده است. به گواهی انتشارات بریل -که سابقه‌ای ۳۰۰ ساله در انتشار کتب و معارف در اروپا دارد- دائرةالمعارف بزرگ اسلامی یکی از جامع‌ترین منابع شناخت اسلام و دنیای مسلمانان است. «یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این دائرةالمعارف توجه به تشیّع و میراث غنی و رنگارنگ آن است که این مرجع را مکمل دیگر دائرةالمعارف‌ها می‌کند.» همچنین این انتشارات دانشنامه اسلام را نیز چاپ کرده است.
به عقیدهٔ فرهاد دفتری، مورخ و اسماعیلی‌شناس معاصر، کیسانیه در مخالفت با امویان شکل گرفت و قصد داشت رهبریِ جامعه اسلامی را به فرزندان علی برگرداند.
دفتری در دست و معنی پر عدد اندر آنجا قل هواللّه احد
فیشر مسائل مربوط به حق امتیاز کارتون‌ها را بر عهده گرفت، باره نظارت بر انیمیشن سازان را بر عهده داشت و باورز مسائل دفتری و برنامه‌ریزی را اداره می‌کرد. در واقع چارلز باورز باعث سقوط استودیو شد: باره در سال ۱۹۱۸ برای جلوگیری از اتهام به عنوان همدست، استودیو را ترک کرد؛ باورز در سالهای ۱۹۱۹ و ۱۹۲۱ اخراج شد. این امر باعث شد فیشر مسئول شود. در نهایت استودیو باره در سال ۱۹۲۳ ورشکست شد.
مهدی‌قلی هدایت نخست‌وزیر در ۱۳ دی ۱۳۱۱ متین دفتری را به عنوان معاون وزارت عدلیه به مجلس شورای ملی معرفی کرد. در دولت بعدی نیز متین دفتری همین سمت را به عهده داشت و در ۸ خرداد ۱۳۱۳ محسن صدرالاشراف وزیر عدلیه او را با همین سمت به مجلس معرفی کرد تا اینکه پس از استعفای صدر در مهر ۱۳۱۵، جای او را گرفت و تا آبان ۱۳۱۸ که خود مأمور تشکیل دولت شد، این سمت را به عهده داشت.
برید اول زیان خامه و آنگاه از این غم پاره ای را دفتری کرد