روشنفکری

معنی کلمه روشنفکری در لغت نامه دهخدا

روشن فکری. [ رَ / رُو ش َ ف ِ ] ( حامص مرکب ) عمل و حالت روشن فکر. ( فرهنگ فارسی معین ). صفت روشن فکر. تجددخواهی. نوگرایی. و رجوع به روشن فکر شود.

معنی کلمه روشنفکری در فرهنگ فارسی

عمل و حالت روشن فکر
صفت روشن فکر . تجدد خواهی

جملاتی از کاربرد کلمه روشنفکری

لوفور در طول حیاتش مساعدت‌هایی به حیات روشنفکری جامعه فرانسه انجام داد. تحلیل لوفور از فضامندی و زندگی روزمره، بزرگ‌ترین دستاورد و میراث او برای نحلهٔ مارکسیستی بود.
این فرایند طیف وسیعیچ را پوشش می‌دهد که خود دارای تعریف‌های مختلفی است. مهم‌ترین آن‌ها «احیاگری دین»، اصلاح دینی، نواندیشی اسلامی یا روشنفکری دینی است که مشخصه همه این تعاریف به اصلاح و احیای دین اولیه و مبارزه با بدعت‌ها و خرافات و تحریف‌های وارد شده در دین می‌باشد.
نخستین مجموعهٔ داستان خود به نام «دید و بازدید» را در همین دوران منتشر کرده بود. او که تأثیری گسترده بر جریان روشنفکری دوران خود داشت، به جز نوشتن داستان به نگارش مقالات اجتماعی، پژوهش‌های مردم‌شناسی، سفرنامه‌ها و ترجمه‌های متعددی نیز پرداخت. البته چون اطلاعات او از زبان فرانسه گسترده نبود، پیوسته در کار ترجمه از دوستانی مانند علی‌اصغر خبره‌زاده، پرویز داریوش و منوچهر هزارخانی کمک می‌گرفت.
آدینه نشریه جریان روشنفکری بود که در دهه ۶۰ و ۷۰ در ایران منتشر می‌شد. مدیر مسئول این نشریه، غلامحسین ذاکری بود و سردبیری آن را سیروس علی‌نژاد و فرج سرکوهی بر عهده داشتند. اولین شماره ماهنامه آدینه در ۱۵ آذر ۱۳۶۴ منتشر شد.
آپر وست ساید (بخش غربی بالایی) یکی از محلات در منهتن نیویورک است. این محله بین سنترال پارک و رود هادسن واقع شده است. آپر وست ساید از غرب خیابان پنجاه و نهم شروع می‌شود تا غرب خیابان ۱۱۰ ادامه می‌یابد. آپر وست ساید به سبب دانشگاه کلمبیا که در قسمت شمالی آن و لینکلن سنتر که در انتهای جنوبی آن قرار گرفته به محله فرهنگی و روشنفکری مشهور است.
آندری یکی از اعضای جنبش روشنفکری «بچه‌های دههٔ ۶۰» در روسیه بود و مربی و مرشدش، نویسنده و شاعر برجستهٔ روس و برندهٔ جایزه نوبل ادبیات، «بوریس پاسترناک» (خالق رمان دکتر ژیواگو) بود.
اصل اساسی آتاترک استقلال کامل کشور بود. وی موضع خود را تصریح کرد: «البته منظور از استقلال کامل، استقلال کامل اقتصادی، مالی، قضایی، نظامی، فرهنگی و آزادی در همه امور است. سلب استقلال در هر یک از اینها مساوی است با سلب استقلال ملت و کشور». او اصلاحات گسترده‌ای را در جنبه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی رهبری کرد و ستون فقرات جمهوری جدید از ساختارهای قانونی، قضایی و اقتصادی را ایجاد کرد. اگرچه او بعدها توسط برخی به عنوان مبتکر اصلاحات گسترده ایده‌آل شد، بسیاری از ایده‌های اصلاح طلبانه او قبلاً در محافل روشنفکری عثمانی در آغاز قرن بیستم رایج بود و پس از انقلاب ترکان جوان آشکارتر بیان شد.
الویری در سال ۱۳۴۶ برای تحصیل در رشته مهندسی برق وارد دانشگاه صنعتی شریف کنونی شد و به انجمن اسلامی دانشجویان پیوست. به همراه افرادی همچون حسین شریعتمداری و اصغر نوروزی در دماوند انجمن کاوش‌های دینی و علمی را تأسیس کردند که به ارائه بحث‌های روشنفکری دینی می‌پرداخت. مدتی نیز با سازمان مجاهدین خلق همکاری داشت و در عملیات بمب‌گذاری دفتر مجله این هفته، اولین مجله سکسی ایران، نقش داشت. سپس مؤسس و عضو شاخص گروه فلاح شد که به مبارزه سیاسی علیه حکومت پهلوی می‌پرداخت. پس از انقلاب ۱۳۵۷ این گروه به همراه ۶ گروه دیگر سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را تشکیل دادند و الویری به نمایندگی از گروه فلاح در شورای مرکزی این سازمان عضویت داشت.
فرج سرکوهی بخش‌هایی از این گفتگو را گزارش و تحلیلِ «شاخصه‌های روشنفکری» شناخت و بیضایی را «تجسمِ» این‌ها دانست. به عقیدهٔ هم او مقالهٔ امیری در این کتاب نیز «از بهترین تحلیل‌هایی است که درباره آثار بیضایی نوشته شده است.» میلاد عظیمی نیز «تلقی و نگاه بیضایی به مقوله «مردم»» در این گفتگو را «معتدل و سنجیده» شناخته و، همچون سرکوهی، نامِ کتاب را مناسبِ کارِ بیضایی دید. نوشابه امیری سال‌ها بعد گفت که این نام برگزیدهٔ خودِ بیضایی بوده از میانِ چند عنوانِ پیشنهادی.
شاهین نجفی چند ماه پیش از انتشار این آلبوم، دو اثر از این آلبوم را به عنوان تک آهنگ منتشر نمود. تک‌آهنگ اول با عنوان «برادر بر دار» در تاریخ ۲۴ خرداد ۱۳۸۹ در اینترنت پخش شد که این ترانه از طرف شاهین نجفی به فرزاد کمانگر و خانواده او تقدیم شد و حاوی اعتراض به اعدام وی بود. تک‌آهنگ دومی تحت عنوان «وای کشته ما رو» نیز از این آلبوم در تاریخ ۲۱ تیر ۱۳۸۹ توسط شاهین نجفی منتشر گشت که در بر دارنده اعتراص به مولفین و شنوندگان موسیقی سطحی و مدعیان روشنفکری می‌باشد.