جلاد

ز بار منت عالم نشستن به زیر خنجر جلاد خوشتر

تومان پس از پایان جنگ توسط بریتانیایی‌ها دستگیر شد. تومان و ۱۳ نفر دیگر به جرم جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت محاکمه شدند. دادگاه وی و ۱۰ نفر دیگر را به اعدام با طناب دار محکوم کرد و در ۸ اکتبر ۱۹۴۶ توسط آلبرت پیرپوینت جلاد بریتانیایی در زندان هاملن به دار آویخته شدند.

زان که در زیر دشنهٌ جلاد بودش افتاده پاره‌ای ز جگر

از علی بن جهم آورده‌اند که گوید: محمد بن بعیث را به نزد متوکل آوردند و بگفت: تا گردنش را بزنند. وی را بر نطعی انداختند. جلادان بیامدند و مهیای وی شدند. متوکل با خشونت به او گفت: «ای محمد چه چیز به این کار وادارات کرد؟»

بگذار به زیر تیغ جلاد آویزهٔ قتلگاه باشد

علاقهٔ سمندریان به دورنمات از زمانی شروع شد که در هامبورگ تحصیل می‌کرد و تنها به آثار نمایشی این نویسنده نیز محدود نمی‌شد. سمندریان گفته‌است: «اولین ترجمهٔ من از آثار دورنمات «قاضی و جلاد» بود که در دوران دانشجویی در آلمان آن را به فارسی برگرداندم و حدود سال ۱۳۷۰ در ایران به چاپ رسید.» قابل ذکر است که اثر یادشده در قالب یک رمان پلیسی است. سمندریان کمابیش تمام نمایش‌نامه‌های مهم دورنمات را به فارسی برگردانده‌است که بیشتر این نمایش‌نامه‌ها را نخست خود او برای تئاتر یا تلویزیون کارگردانی کرد. برخی از آن‌ها را نیز برای تمرین و اجرا در اختیار شاگردان خود گذاشت تا، اگر به حد قابل‌قبولی می‌رسیدند، برای اجرای عمومی به روی صحنه ببرند.

عاجز تدبیر تست جنبش گردون ورچه بکار آورد فنون جلاده

کس بدین حجت چو معذورت نداشت وز کف جلاد این دورت نداشت

اوحدی از درد دوری تو بنالید با تو چو سودش نکرد صبر و جلادت

خاک رهش جلاده چشم خرد بود آن را به نقد جان به خرد هر که به خرد است

این می کشد مرا که مبادا ز لاغری خونم خمار خنجر جلاد نشکند

قد چو خم شد، گردن تسلیم میباید کشید بر تو باشد قد خم، شمشیر جلاد اجل

از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته‌است، می‌توان به بسیار شیک‌پوش، در گرداگرد شهر، چه زندگی شگفت‌انگیزی، کشتی هوایی، آقای دیدز به شهر می‌رود، شب و روز، ده فرمان، جلادان هم می‌میرند، آقای اسمیت به واشینگتن می‌رود، مأموریت به مسکو، مومیایی، کنتاکی، احمق آمریکایی خوش‌تیپ، ملاقات با جان دو، جستجو، گولدی، ممنوع، برادوی بیل، دو دختر و ملوان و گلادیاتور اشاره کرد.

دل از کسی نرباید بتم به جور و جلادت که دل خود از پی او می رود به صدق و ارادت

از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته‌است، می‌توان به مرثیه‌ای برای یک بیگانه، گاوبازی، جانگو، تن‌تن و پرتقال‌های آبی، دلیلی برای زندگی، دلیلی برای مرگ، جلاد، داغ ننگ، سرباز حرفه‌ای، مردی با چهره عجیب به‌دنبال توست تا تو را بکشد، دو رقیب و نامزدشده اشاره کرد.

عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای با عنوان «ایران: آخرین جلاد کودکان» اعلام کرد که از سال ۱۹۹۰ میلادی تاکنون ۲۴ کودک در ایران اعدام شده‌اند که ۱۱ نفر از آنان در هنگام اعدام زیر ۱۸ سال بوده‌اند.

شاه صفی به جلادان دستور داد سرهای بریده شده را به نزد امام‌قلی خان ببرند و پس از اینکه سرهای بریده را به وی نشان دادند، سر او را نیز بریده و به حضور شاه صفی بیاورند. هنگامی که جلادان به منزل امام‌قلی خان رسیدند، وی مشغول نماز بود. وی پس از دیدن سرهای فرزندان از جلادان خواست تا به وی اجازه بدهند نمازش را به پایان برساند و سپس وی را به قتل برسانند. پس از اتمام نماز گفت: اکنون فرمان شاه مطاع است، اجرا بدارید. جلادان سر وی را نیز بریدند و هر چهار سر را به نزد صفی بردند. شاه نیز سرها را به نزد مادرش در حرمخانه فرستاد.