خودگردانی

معنی کلمه خودگردانی در فرهنگستان زبان و ادب

{autonomy} [روان شناسی] دارا بودن استقلال و در دست داشتن سرنوشت خود

معنی کلمه خودگردانی در ویکی واژه

دارا بودن استقلال و در دست داشتن سرنوشت خود.

جملاتی از کاربرد کلمه خودگردانی

برای آغاز مهاجرتِ هندواروپاییان، انگیزه‌های بسیاری چون افزایش جمعیت، تهاجمِ اقوام بدوی، تغییرات اقلیمی-زیست‌محیطی و تغییر مسیرهای تجارتی یاد شده‌است. از سوی دیگر به گفته بیسبون، انگیزه مهاجرت و کاهش جمعیت منطقه را باید در میان عوامل اجتماعی جستجو کرد که یانگ نیز آن را می‌پذیرد. نظریهٔ هلوپینا این است که با افزایش جمعیت و تراکم آن در محوطه شبیه به زیست گاه‌های شهرنشینی آغازین چون تپه نمازگاه با فرهنگ دامداری و کشاورزی، آلتین تپه و الغ تپه و ناکارآمدی سازمان‌های موجود در خودگردانی جامعه، برخوردهایی را میان ساکنان آن‌ها موجب گردید. بدین سان، بخشی کوچکی از جمعیت ساکن در منطقه باقی ماند و بسیاری دیگر به سرزمین‌های تازه هجوم آوردند.
در ۴ ژانویه ۲۰۱۳ شرکت تویوتا خودروی خودگردانی را معرفی کرد که قادر است محیط اطرافش را مورد ارزیابی قرار داده و نسبت به تغییرات آن واکنش نشان دهد. این خودرو همچنین می‌تواند نقش یک هشداردهنده را برای راننده خود ایفا کند و با دیگر وسایل نقلیه ارتباط برقرار نماید.
بر اساس نظریه آزادی ژان ژاک روسو آزادی فردی از طریق مشارکت در فرآیندی به دست می‌آید که به موجب آن جامعه کنترل جمعی بر امور فرد را مطابق با «اراده عمومی» اعمال می‌کند. برخی قرارداد اجتماعی را اینگونه تفسیر می‌کنند که روسو بر این باور است که آزادی، به معنای قدرت تک تک شهروندان است تا در حکومت برای ایجاد تغییرات عمل کنند. این اساساً همان قدرت خودگردانی و دموکراسی است. روسو خود می‌گوید، «صرف انگیزه به اشتها برده‌داری است، در حالی که اطاعت از قانون که برای خود تجویز می‌کنیم، آزادی است». در حالت طبیعی یک دولت مدنی عدالت را جایگزین غریزه می‌کند و به اعمال او اخلاقی می‌دهد که قبلاً فاقد آن بودند.
هوکایدو تا سال ۱۹۴۷ که قانون خودگردانی محلی اجرا شد با سایر استان‌های ژاپن برابری نکرد. دولت مرکزی ژاپن بنگاه توسعه هوکایدو (北海道開発庁) را در سال ۱۹۴۹ به عنوان بخشی از دفتر نخست‌وزیر برای محافظت از اختیارات اداری خود در هوکایدو تأسیس کرد. این بنگاه در سال ۲۰۰۱ در وزارت زمین، زیرساخت و ترابری ژاپن ادغام شد. دفتر هوکایدو (北海道局) و دفتر توسعه منطقه‌ای هوکایدو (北海道開発局) که زیرمجموعه‌هایی از این وزارتخانه هستند، تأثیر زیادی بر امور همگانی در هوکایدو دارند.
المطهر (۳ ژانویه ۱۵۰۳ - نوامبر ۹، ۱۵۷۲) یکی از امامان مذهب زیدیه در یمن بود که میان سال‌های ۱۵۴۷ تا ۱۵۷۲ حکومت یافت. دورهٔ زمامداری او مقارن با پایان خودگردانی زیدیان در مناطق مرتفع یمن بود.
بعداً، در اواخر قرن نوزدهم، اتحادیه ایرلندی به‌طور کلی واکنشی به افزایش تحریک یا خودگردانی ملی گرایانه جدایی طلب ایرلندی بود. بیشتر ایرلند در دهه ۱۹۲۰ از انگلستان جدا شد. در ایرلند شمالی، ایدئولوژی‌های قطب بندی شده قانون اساسی جمهوری خواهان و وفاداران به درگیری‌های خشونت‌آمیز منجر شده‌است.
آزادی واقعی با افزودن این ایده که واقعاً قادر به اِعمال یک ظرفیت یا منبع در غیاب محدودیت است، آزادی منفی را گسترش می‌دهد. اما با خودداری از توسل به خودگردانی توسط یک خود واقعی، تا حد برخی از ایده‌های آزادی مثبت پیش نمی‌رود.
کشور آمریکا ۵۰ ایالت دارد که هرکدام از آن‌ها بنا بر سامانهٔ فدرالیِ حاکم، دارای سطح بالایی از خودگردانی هستند. تا سال ۲۰۲۱ ایالت (۵۱مین) می‌تواند مجمع‌الجزایر پورتوریکو باشد که با موافقت کنگره در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۸ مقدمات آن آغاز شده است.