معنی کلمه علوم شناختی در دانشنامه عمومی
در واقع علوم شناختی به بررسی این مطلب می پردازد که ذهن چگونه از خود و جهان و جامعه شناخت پیدا می کند. عوامل اثرگذار بر شناخت ذهن چه عواملی هستند. که عوامل را به طور کلی به دو بخش درونی و بیرونی می توان تقسیم کرد. عوامل درونی نیز دو قسمت کلی است عوامل فیزیکی بدن و عوامل روانی و ذهنی فرد و از طرف دیگر عوامل بیرونی از قبیل فرهنگ جامعه، اخلاق جامعه، اقتصاد جامعه و …. همه این عوامل در شیوه شناخت ذهن از واقعیت ها اثرگذار است.
محققین این رشته در ابتدا سعی داشتند که تفکر انسان را به اجزاء کوچکتری تقسیم کرده، و قوانین مشخصی برای کنار هم قرار گرفتن این اجزا بیابند. به عقیده آن ها تفکرات مختلف ناشی از آرایش های مختلف این واحدهای کوچک تر فکری بود. بعدها نظریاتی جایگزین مطرح شد که بر اساس آن ها، منشأ ادراکات مختلف، کم یا زیاد شدن شدت اتصالات خاصی در مغز شناخته می شود.
دانشی با تمرکز بر ساخت مدلهایی که بتواند عملکردهای شناختی و رفتار مغز انسان را توصیف کند. انواع مدل های شناختی بسیار گسترده اند. از جمله مدلسازی های ریاضی، رایانه ای، مفهومی و … این شاخه از علوم شناختی را می توان فنی ترین شاخه این علم دانست.
روان شناسی شناختی به بررسی فرایندهای درونی ذهن از قبیل حل مسئله، حافظه، ادراک، شناخت، زبان و تصمیم گیری - کارکردهای اجرایی - می پردازد. موضوعاتی از این قبیل که انسان چگونه و با چه ساختاری به درک، تشخیص و حل مسئله می پردازد و این که ذهن چگونه اطلاعات دریافتی از حواس ( مانند بینایی یا شنوایی ) را درک می کند یا اینکه حافظه انسان چگونه عمل می کند و چه ساختاری دارد از عمده مسائل قابل توجه دانشمندان این رشته است. این موضوع ها با استفاده از روش تحقیق علمی و بررسی موارد قابل مشاهده دنبال می شود و از این طریق فرایندها و پدیده های ذهنی مانند باور، خواست و انگیزش مورد مطالعه قرار می گیرد.
