حجره

یکی از حجرهٔ خلوت برونی بباد صبحگاهی سینه بگشای

مورخان مدینه عموماً با توجه به حدیث پسر عمر که گفته‌است: «مسجدالنبی پس از توسعه در زمان خلیفهٔ دوم، درازایش از قبله به شام، ۱۴۰ آرش (ذراع) و از شرق به غرب ۱۲۰ آرش بوده‌است.» چنین نتیجه گرفته‌اند که عمر حدوداً به سمت جنوبی مسجد ۲۰ آرش افزوده و به سمت شامی یا شمالی مسجد ۴۰ آرش. چون قسمت خاوری دیوار مسجد، حجره‌های همسران قرار داشته، عمر در آن‌جا تصرف و تغیری به‌وجود نیاورد، پس مجموع کل مساحت توسعه‌یافته، حدود ۱۲۱۶ مترمربع بوده‌است و این مساحت بر اساس ذرع ید با آنچه را که مهندسان با متراژ بنای فعلی جهت تعیین حدود مسجد در زمان خلیفه دوم ارائه داده‌اند، یعنی ۱۱۰۰ مترمربع چندان اختلافی ندارد و می‌توان آن مستندات تاریخی را درست دانست.

وی کار کردن را از سن پانزده سالگی در هتل یکی از اقوامش شروع کرد؛ پس از مدتی همراه با برادرانش در بازار به تجارت پرداخت. در سال ۱۹۳۶، حجره ای (دفتر تجاری) در سرای حاج محمد اسماعیل بازار تهران داشت و کالاهایی از قبیل ساعت و کلاه زنانه وارد می‌کرد. در ۱۹۳۶ او و برادرانش یک شرکت به نام (شرکت سهامی القا) تشکیل دادند که در ابتدا کالاهایی از سوئیس و سپس از آمریکا وارد می‌کردند. برادرش جان، سال ۱۹۴۳ به برادر دومش نورالله (که بعد از جنگ جهانی دوم به آمریکا مهاجرت کرده بود) پیوست. حاج حبیب و برادرانش مانند بسیاری از تاجران زمانه خود، کالاهای گوناگونی شامل ساعت، منسوجات، ماشین ظرفشویی، ظروف آشپزخانه، کریستال، رادیو و ماشین خیاطی وارد می‌کردند که در بازار تقاضای بسیاری داشت.

تا نیاید فرود بام سرای بر نتابد بحجره مهتابش

بیامد سوی حجرهٔ آرزوی بدو گفت کای ماه آزاده‌خوی

حجرهٔ عقل ز سودای زنان خالی کن تا به جان پند تو گیرند همه پر عبران

در حجرهٔ دل خیال تو بنشست چون عشق تو در میان جان آمد

سوی حجره او شدم دوش ناگه برون آمد از حجره در پرنیانی

رودباری با بسیاری از مشایخ وقت صحبت داشته‌است؛ از جمله ابوالحسن نوری و ابوحمزه خراسانی و ابوحجره محمّد بن ابراهیم بغدادی و ابوبکر قطیفی و ابوعمرو دمشقی. تربیت کلّی و کمال معنوی وی توسّط جنید بغدادی صورت گرفت. ابوعلی رودباری و از طرف جنید به جانشینی وی انتخاب گردید. رودباری مدّتی در بغداد به هدایت و ارشاد عباد مشغول و آخر عمر به مصر عزیمت نمود و در آن سرزمین بین سنوات سیصد و بیست تا سیصد و بیست و سه درگذشت. مدت قطبیت وی حدود بیست و چهار سال بوده‌است. ابوعلی رودباری مرشد معنوی ابوعلی کاتب بود و وی را به عنوان جانشین و قطب بعد از خود انتخاب نمود.

سید ضیا الدین امامی در ۱ مهر ۱۳۰۱ در شهرکرد در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله سیدمحمد باقر امامی نجفی دهکردی، امام جمعه شهرکرد بود و در مدرسهٔ امامیه آن شهر تدریس می‌کرد. ضیاءالدین تحت تأثیر این خانوادهٔ مذهبی، به همراه پدر در جلسات خانوادگی و محافل مذهبی که در شهرکرد و اصفهان برپا می‌شد شرکت می‌کرد. او تحصیلات مکتب خانه و مدرسه ابتدایی را در شهرکرد گذراند و در سال ۱۳۱۴ همراه پدرش به اصفهان مهاجرت کرد و در یکی از حجره‌های مدرسهٔ صدر ساکن شدند.

ورودی اصلی به بنا، از طریق یک ایوان بسیار بلند و رفیع امکان‌پذیر است که در ضلع شمالی دارای چندین حجره است که سازنده آن این بنا را با کمی چرخش در جهت شمالی-جنوبی احداث کرده‌است.

سه ماه پس از آن، ابراهیم قوام به دیار باقی شتافت و محمد سوگوار ناگزیر به شیراز بازگشت و به گرداندن حجره‌های بازرگانی پدرش پرداخت.

ساختمان این امامزاده شامل بقعه، قبه، ایوان، حجره و حیاط است. بقعه هشت ضلعی و شامل گنبد کلاهخودی رفیع از آجر تراش داده شبیه گنبد ابو لعلی مهدی و ساق گنبدی به طول تقریبی چهار متر است. گویا دارای همان نوع معماری است و به نظر می‌رسد ساخت آن توسط یک معمار صورت گرفته و در یک زمان به اتمام رسیده باشد.

چون بر گذری بهر تماشای جمالت از حجره دلگیر تنم روح بر آید

تا به‌کی در حجره پنهانی چو غلمان در بهشت آخر ای نوباوهٔ حورا یکی بیرون خرام

من و دو پارک من تاز را بحجره بریم همی کشیم و سپوز و همی کشیم و سپوز

از عالی‌ترین نمونه‌های معماری شهر گرگان مدارس قدیمی آن هستند. مدرسهٔ عمادیه، واقع در محلهٔ دربنو متعلق به اواخر دورهٔ تیموری و اوایل دورهٔ صفوی است که از ویژگی‌های شاخص معماری آن می‌توان به تقارن در ایوان‌ها و حجره‌ها، جداسازی فضاها با استفاده از اختلاف سطح و تغییر مصالح و طرح چهار ایوانی اشاره کرد. مدرسهٔ عمادیه دارای چهار ایوان است که به صورت یک ایوان دو طبقه در سمت غرب و یک ایوان دوطبقه در شرق بنا ساخته شده‌اند. ایوان غربی دارای یک گلدستهٔ مربعی با سقفی سفالین است.

ساخته نه حجره به از هشت باغ هشت بهشت از نه او با فراغ